Тунгаан бодох
Тунгаан бодох
Тунгаан бодох
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
МОДУЛЬ 9<br />
ТУНГААН БОДОХ ЧАДВАР<br />
ӨМНӨХ ҮГ<br />
ГАРЧИГ<br />
Өмнөх үг ................................................................................................................ 1<br />
Удиртгал ................................................................................................................ 2<br />
Үндсэн ойлголт ..................................................................................................... 4<br />
Сэдвийн танилцуулга ............................................................................................ 6<br />
Үнэлгээ.................................................................................................................. 7<br />
Сэдэв 1. <strong>Тунгаан</strong> <strong>бодох</strong> чадварын талаарх ерөнхий ойлголт .............................. 9<br />
Сэдэв 2. Мэдээллийн төрөл ба ялгаатай байдал ................................................ 14<br />
Сэдэв 3. Мэдээллийн төрлийг найруулан бичих.................................................. 21<br />
Сэдэв 4. Мэдээлэлд дүн шинжилгээ хийх .......................................................... 26<br />
Сэдэв 5. Үндэслэлийн бүтэц................................................................................. 37<br />
Сэдэв 6. Нотолгоонд дүн шинжилгээ хийх арга................................................... 50<br />
Сэдэв 7. Эх сурвалжийн баталгаатай байдал...................................................... 69<br />
“Амьдрах ухааны чадвар” багц гарын авлагын ес дэх модуль нь “<strong>Тунгаан</strong> <strong>бодох</strong> чадвар” юм.<br />
Энэ модулийн агуулгыг өсвөр үеийнхэн төдийгүй насанд хүрэгчид ч судалж болно. Үүнийг<br />
судалснаар тодорхой дарааллын дагуу асуудал дэвшүүлэн эргэцүүлж аливаа мэдээлэлд ул<br />
үндэстэй, баталгаа нотолгоонд суурилан хандаж тухайн мэдээллийг хүлээж авах, эс авахаа<br />
шийдэх боломжтой болно. Тэгснээр буруу ташаа, баталгаагүй мэдээлэлд итгэж ямар нэг<br />
эрсдэлд орохгүй байх үндэс болно.<br />
Уг гарын авлагыг гурав дахь удаагаа хэвлэн гаргаж байна. Анхны хэвлэлийг англи хэл дээр<br />
Монгол дахь Энх тайвны корпусын сайн дурын ажилтан Ми Нгүин бичиж, Нэгдсэн Үндэстний<br />
Байгууллага (НҮБ)-ын Хүн амын сангийн Өсвөр үеийн нөхөн үржихүйн эрүүл мэндийн төслийн<br />
Олон улсын зөвлөх Андреа Ирвин, Питер Саймон нар хянан тохиолдуулжээ. Монгол хэл рүү<br />
Амгаабазарын Гэрэлмаа орчуулж, Балсангийн Энхбат, Төмөрбатын Баасанцэрэн нар хянан<br />
тохиолдуулж, зургийг Баасансүрэнгийн Болормаа зуржээ. Нэг дэх хэвлэлийг БСШУЯ, НҮБын<br />
Хүн амын сан, Монгол дахь Энх тайвны корпусын дэмжлэгтэйгээр 2003 онд англи, монгол<br />
хэлнээ хэвлэсэн.<br />
Энэ гарын авлагын нэг дэх хэвлэлийг хот, аймаг, сумдын “Албан бус сургалтын төв“-д зөвхөн<br />
нэг ширхэгээр түгээсэн. Энэхүү гарын авлагын эрэлт хэрэгцээ жилээс жилд нэмэгдэж, дахин<br />
хэвлэх шаардлага урган гарсан тул НҮБ-ын Хүн амын сан болон Монгол дахь Энх тайвны<br />
корпус санаачлан, техник санхүүгийн тусламж үзүүлэн, 2007 онд хоёр дахь хэвлэлээ гаргажээ.<br />
“<strong>Тунгаан</strong> <strong>бодох</strong> чадвар” модулийн хоёр дахь удаагийн хэвлэлийг Дашзэвэгийн Алтанцэцэг<br />
сайжруулан боловсруулж, Чулуунбаатарын Байгалмаа хянан тохиолдуулсан. Гурав дахь<br />
удаагийн хэвлэлийг НҮБ-ын Хүн амын сан, Швейцарийн хөгжлийн агентлагийн дэмжлэгтэйгээр<br />
НҮБ-ын Хүн амын сан, Монгол улсын Засгийн газартай хамтран хэрэгжүүлж буй “Залуучуудын<br />
хөгжлийн хөтөлбөр (2013-2017)“-ийн хүрээнд дахин сайжруулан шинэчилж, хэвлэлээ.<br />
“<strong>Тунгаан</strong> <strong>бодох</strong> чадвар” модулийн гурав дахь хэвлэлийг НҮБ-ын Хүн амын сангийн Ази<br />
номхон далайн бүсийн зөвлөх Жозефин Соварин, Анандита Филипоз, Жонс Хопкинсийн их<br />
сургуулийн зөвлөх мэргэжилтэн Уттара Бхарат Кумар, мөн гарын авлагыг ашиглаж хэрэглэдэг<br />
мэргэжилтэн, сургагч багш нарын санал зөвлөмжийн дагуу Эрдэнэчулууны Мөнгөнтулга<br />
сайжруулан боловсруулсан ба НҮБ-ын Хүн амын сангийн редакцийн зөвлөлийн гишүүд болон<br />
Дийзгарын Баттогтох хянан тохиолдуулсан. “<strong>Тунгаан</strong> <strong>бодох</strong> чадвар” модулийг дахин хэвлэхэд<br />
өөрийн үнэтэй хувь нэмэр оруулсан бүх хүнд гүн талархал илэрхийлье.<br />
4 1