ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΜΟΝΗΑΓΙΟΥΙΩΑΝΝΗΒΑΖΕΛΩΝΟΣ<br />
ΟΧριστιανισμόςστονΠόντοδιαδόθηκεαπότον<br />
πρωτόκλητοΑνδρέατο34μ.Χ.,ότανμετέβηαπότην<br />
Ιερουσαλήμ στη Σινώπη, την Αμάσεια, την Αμισό<br />
καικατόπινστηνΤραπεζούντα.Στιςπόλειςαυτές<br />
κήρυξετοΕυαγγέλιοκαιακολούθησεηίδρυση<br />
μονών και εκκλησιών. Ηπρώτημονήπου<br />
ιδρύθηκε στονΠόντοείναιηΙεράΜονήτουΑγίου<br />
ΙωάννηΒαζελώνοςκαιθεωρείταιαπότααρχαιότερα<br />
ελληνικά μοναστήρια. Είναι κτισμένη στη βάση<br />
απότομου βράχου σε δασώδη περιοχή της<br />
Ματσούκας, κοντά στο εμπορικό και διοικητικό<br />
κέντροτηςπεριοχής,τιςΚαρυές.Ιδρύθηκεπολύπριν<br />
απότηΜονήτηςΠαναγίαςΣουμελά.Κατάτον<br />
λόγιοΝεόφυτοΚαυσοκαλυβίτηπουσυνέταξετο<br />
1775 το κτητορικό της Μονής της Παναγίας<br />
Σουμελά, οι μοναχοί Βαρνάβας και Σωφρόνιος πριν<br />
πάνεστοόροςΜελάμετηνεικόνατηςΠαναγίας,<br />
πέρασαναπότηΜονήΒαζελώνος.Γιατηνονομασία<br />
τηςΜονήςυπάρχειηεκδοχήότιτηνπήρεαπότο<br />
ομώνυμοόροςπάνωστοοποίοχτίστηκεκαιηάλλη<br />
απότηΓηΖαβουλώνος,όπωςονομαζότανηπεριοχή<br />
απόόπουξεκίνησετοκήρυγμάτουοΆγιοςΙωάννης<br />
οΠρόδρομος.ΕκτουΖαβουλώνμεπαραφθορά<br />
Βαζελών.<br />
ΑπόαυτόπροκύπτειότιαφούηΠαναγίαΣουμελά<br />
ιδρύθηκετο386,ηΜονήΒαζελώνοςείναικατάπολύ<br />
προγενέστερη αυτής, αφού μάλιστα η Σουμελά<br />
υποχρεούτο εις «φόρον κηρίου εις ένδειξιν<br />
υποταγής». Η Μονή βάσει στοιχείων ιδρύθηκε<br />
τον3 ο αιώνα–πιθανότατατο270μ.Χ.,ΚαταστράφηκεαπότουςΠέρσεςεισβολείςτον6<br />
ο αιώνα<br />
αλλάανακατασκευάστηκεαπότονΙουστινιανό.<br />
ΗμονήτουΒαζελώνακατάταβυζαντινάχρόνια<br />
περνάμιαπερίοδοάνθησης,καθώςοιίδιοιοι<br />
αυτοκράτορες της Τραπεζούντας την προστατεύουν<br />
καιτηνευεργετούν. ΗΜονήαπέκτησεμια<br />
ιδιόμορφηεξουσίαστουςκατοίκουςτηςπεριοχής,με<br />
ταπρονόμιαπουπαραχωρήθηκαναπότους<br />
αυτοκράτορες της Τραπεζούντας, η οποία αυξήθηκε<br />
καιαποκρυσταλλώθηκεμετονθεσμότηςεξαρχίας.<br />
Πολλάαπόταπρονόμιααυτά,αναγνωρίστηκανκαι<br />
από τους πρώτους Οθωμανούς σουλτάνους, κυρίως,<br />
βέβαια,γιαλόγουςπουεξυπηρετούσαντουςίδιους.<br />
ΗτελευταίαανακατασκευήτηςΜονήςέγινεαπότον<br />
ηγούμενοΛαυρέντιο,το1719,οοποίοςεπισκέφθηκε<br />
στηνΠετρούπολητονΤσάροΜεγάλοΠέτροκαιτον<br />
έπεισεναενισχύσειτηΜονή.Αργότερατο<br />
ΜοναστήριτουΑγίουΙωάννητουΒαζελώνος<br />
λεηλατήθηκε εκ νέου από συμμορία 28 ληστών που<br />
άρπαξανκειμήλια,ιεράχρυσάκαιαργυράσκεύη,<br />
σιγγίλια και χρυσόβουλα και άλλους<br />
εκκλησιαστικούςθησαυρούς.Ανάμεσατουςυπήρχαν<br />
ένα έγγραφο του Μεγάλου Πέτρου που έδινε ετήσια<br />
εισφοράστηΜονή50ρουβλίωνκαιένατου<br />
αυτοκράτορα Αλέξανδρου, μεταγενέστερο, που<br />
χορηγούσεστηΜονήετήσιασυνδρομή65ρουβλίων.<br />
Αξίζεινασημειωθείότιτοτριώροφοοικοδόμηματης<br />
Μονής,όπωςφαίνονταικαισήμεραταερείπιατης,<br />
ήτανπρόσφατηκατασκευήταθεμέλιατηςοποίας<br />
εγκαινιάστηκαν στις 14 Μαΐου 1900, ενώ κατά την<br />
εποχή που γράφει ο Πανάρετος Τοπαλίδης, δηλαδή<br />
το 1909, το εσωτερικό του οικοδομήματος δεν είχε<br />
ακόμα ολοκληρωθεί. Το παρεκκλήσι του Προφήτη<br />
Ηλία, με τις περίφημες τοιχογραφίες που σώζεται<br />
δίπλαστηΜονήχρονολογείταιστον17 ο αιώνα.Στις<br />
αρχές του 20 ου αιώναυπήρχανστηΜονήένδεκα<br />
μοναχοί.<br />
Το1923ηΜονήείχετηντύχηόλωντωνμονώντου<br />
Πόντου.ΗιεράεικόνατουΑγίουΙωάννουτου<br />
ΠροδρόμουδιεσώθηαπότονμοναχόΔιονύσιο<br />
Αμαραντίδη, ο οποίος την μετέφερε στην Ελλάδα<br />
στονΆγιοΔημήτριοΠανοράματοςΣερρών.
Change language