ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ΑΜΑΣΕΙΑ<br />
Στην αρχαιότητα η Αμάσεια ήταν η πρώτη<br />
πρωτεύουσα του Βασιλείου του Πόντου μέχρι το<br />
183 π.Χ. που η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στη<br />
Σινώπη.<br />
ΠατρίδατουγεωγράφουΣτράβωνακαιγνωστήαπό<br />
τα αρχαία χρόνια η Αμάσεια υπήρξε, στην<br />
ελληνιστική περίοδο, πρωτεύουσα του βασιλείου<br />
των Μιθριδατών, στη ρωμαϊκή, πρωτεύουσα<br />
ομώνυμης ρωμαϊκής επαρχίας και στα βυζαντινά<br />
χρόνια, έδρα μητροπολιτικής περιφέρειας.<br />
Περιβάλλεταιαπόαπόκρημναβουνάκαιδιασχίζεται<br />
από τον ποταμό Ίρη. Στις πλαγιές του βουνού που<br />
ορθώνεται στα βόρεια της πόλης, σώζονται, μέχρι<br />
καισήμερα,οιλαξευτοίτάφοιτωνβασιλιάδωνλαξευμένοι<br />
κατά τους Ελληνιστικούς χρόνους, από<br />
τα καλύτερα παραδείγματα βασιλικών τάφων. Το<br />
όρος Harşena βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της<br />
λεκάνης που δημιουργήθηκε από τον ποταμό<br />
Yeşilırmak, όπου βρισκόταν η αρχαία πόλη της<br />
Αμάσειας, εκεί όπου ιδρύθηκε το 301 π.Χ. το<br />
βασίλειο από τον Πέρση σατράπη Μιθριδάτη τον Α’<br />
τον Κτίστη. Υπάρχουν πέντε βασιλικοί τάφοι στο<br />
μεσαίο τμήμα του Harşena. Ο Μιθριδάτης<br />
Ευπάτωρ, κληθείς και παρακινηθείς από τους<br />
Εφεσίουςεξόντωσε80.000ΡωμαίουςεπίτηςΜικράς<br />
Ασίας, οι οποίοι ουδέποτε συνήλθαν μετά το<br />
χτύπημααυτό,ανκαιτελικάτοννίκησαν.Ηλατινική<br />
γλώσσα ουδέποτε μπόρεσε να επικρατήσει επί της<br />
ελληνικής στα ανώτερα στρώματα της Μικράς<br />
Ασίας.<br />
Η Αμάσεια ήταν επίσης η πόλη που οι Σουλτάνοι<br />
έστελναν τους διαδόχους τους σαν κυβερνήτες, για<br />
νααποκτήσουνεμπειρία.<br />
Στιςαρχέςτου20ούαιώνα,τοελληνικόστοιχείοτης<br />
περιοχής αριθμούσε 155.000 κατοίκους, σε 392<br />
ενορίες με ισάριθμες εκκλησίες και 325 σχολεία,<br />
όπου φοιτούσαν 10.000 μαθητές και δίδασκαν 565<br />
δάσκαλοι. Ήταν επίσης έδρα Μητρόπολης. Ιδιαίτερα<br />
όμως η πόλη αυτή μας είναι γνωστή για τα φριχτά<br />
Δικαστήρια Ανεξαρτησίας του Κεμάλ<br />
Ατατούρκ και τις εξοντωτικές φυλακές που<br />
στήθηκαν και χτίστηκαν εκεί ειδικά για την<br />
εξόντωση του ελληνικού στοιχείου. Από το Γενάρη<br />
του 1921 μέχρι την ανταλλαγή (1923) πέρασαν από<br />
τις φυλακές της Αμάσειας όλοι οι Έλληνες που<br />
διακρίνονταν στο εμπόριο, στον πλούτο, στις<br />
επιστήμες, στη κοινωνική ζωή και προέρχονταν απ’<br />
όλες τις περιοχές του Πόντου. Κάπου 350 Έλληνες<br />
είχαν στριμωχτεί στις απαίσιες φυλακές του<br />
Φρενοκομείου της Αμάσειας, περιμένοντας τη<br />
σύγκληση των Δικαστηρίων Ανεξαρτησίας. Το<br />
Σεπτέμβρη του 1921 καταδικάστηκαν με συνοπτική<br />
διαδικασία, και εκτελέστηκαν (δι’ αγχόνης) στο<br />
κέντροτηςπόληςσυνολικά180άτομα,μεταξύαυτών<br />
οι Έλληνες καθηγητές και μαθητές του<br />
ελληνοαμερικανικούκολεγίουΜερζουφούντα.<br />
Το Μουσείο Ιατρικής Şerefeddin Sabuncuoğlu<br />
(1385-1468), πήρε αυτό το όνομα προς τιμήν ενός<br />
διάσημου Οθωμανού γιατρού που γεννήθηκε στην<br />
πόλη και εργάστηκε εκεί. To 1304 οι Μογγόλοι<br />
καταλαμβάνουντηνΑμάσειακαιτο1308οΒασιλιάς<br />
τους Ilkhan Olcaitu Khudabanda, απόγονος του<br />
Τζένκινς Χαν, κατασκευάζει ένα Πανεπιστήμιο και<br />
ήταν ιδιαίτερα ονομαστό γιατί θεράπευε τους<br />
νοητικά ασθενείς με ύπνωση και μουσική. Αυτό<br />
γινόταν με διάφορα σετ μελωδιών των λεγομένων<br />
maqam. Ήτανηπρώτηφοράπουγινόταναυτόπολύ<br />
πριναπόοτιδήποτεπαρόμοιοστηΔύση.ΗΘεραπεία<br />
με μουσική, πιστεύεται ότι ανάγεται σε χιλιάδες<br />
χρόνιαπριν.<br />
Στο μουσείο υπάρχουν επιγραφές με σκέψεις του<br />
Πλάτωνα – που αναφέρεται στην σημασία της<br />
μουσικής για τη διατήρηση της υγείας αλλά και του<br />
διάσημουΤούρκουΤαξιδευτήτουEvliyaCelebi,που<br />
έζησε γύρω στο 1600, επισκέφτηκε το μέρος, και<br />
περιέγραψε το συγκεκριμένο νοσοκομείο και τους<br />
μουσικούςπουεργάζοντανεκεί.