ΟΔΟΙΠΟΡΙΚΟ ΣΤΟΝ ΠΟΝΤΟ
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ΒΑΤΟΥΜ–ΓΕΩΡΓΙΑΣ<br />
ΤοΒατούμ,ο«Βαθύς Λιμήν» της αρχαιότητας,<br />
βρίσκεται εκεί που οι αρχαίοι Έλληνες<br />
τοποθετούσαν τη μυθική Κολχίδα. Ποιος δεν έχει<br />
ακούσειγιατοχρυσόμαλλοδέραςκαιτους<br />
Αργοναύτες.ΓιατονΑιήτη,τονβασιλιάτωνΚόλχων<br />
καιτηνκόρητουτηΜήδειαπουακολούθησετον<br />
Ιάσωνα. Στο κέντρο της πόλης δεσπόζει σήμερα ένα<br />
γιγαντιαίοάγαλματηςΜήδειας,τηςπρώτης<br />
ΓεωργιανήςπουεισήγαγετηχώραστηνΕυρώπη.<br />
ΟισχέσειςτωνΕλλήνωνμετουςΓεωργιανούς<br />
αναπτύχθηκαπέρααπότονμύθο.Κατάταιστορικά<br />
χρόνια οι Έλληνες μετέτρεψαν τη Μαύρη Θάλασσα<br />
σεελληνικήλίμνημετιςεβδομήντακαιπλέονπόλεις<br />
τους. Αργότερα, την εποχή του χριστιανισμού, μια<br />
ΕλληνίδααπότηνΚαππαδοκία,ηΑγία Νίνα, θα<br />
τους οδηγήσει στον δρόμο της νέας θρησκείας.<br />
Μετά την Άλωση της Πόλης από τους<br />
σταυροφόρους, η Θαμάρ, βασίλισσα των<br />
Γεωργιανών,θαβοηθήσειτονανιψιότηςΑλέξιο<br />
ΚομνηνόναιδρύσειτηνελληνικήΑυτοκρατορίατης<br />
Τραπεζούντας.<br />
Υπότηρωσικήδιακυβέρνησηαναδείχτηκεστο<br />
σημαντικότερο λιμάνι της περιοχής του Καυκάσου,<br />
έπειτααπόαθρόεςκυβερνητικέςεπενδύσειςσεέργα<br />
ναυτιλιακής υποδομής και η ανάπτυξή του<br />
βασίστηκε στις διαρκώς αυξανόμενες εξαγωγές<br />
πετρελαίου από το Μπακού που έδινε την εποχή<br />
εκείνητο1/3τηςπαγκόσμιαςπετρελαιοπαραγωγής.<br />
Απότον19 ο αιώνα θα σημειωθεί μετακίνηση<br />
ΕλλήνωναπότονΠόντοπροςτιςγεωργιανές<br />
περιοχές. Τότε, θα δημιουργηθεί η σύγχρονη<br />
ελληνικήδιασπορά,ηοποίαθαεπηρεάσειπολύτους<br />
λαούςτηςπεριοχής.ΟιΈλληνεςΠόντιοιεισήγαγαν<br />
τονπολιτισμό,επιδίδοντανστηνκαλλιέργειατης<br />
γης και στο εμπόριο, δίδασκαν τέχνες κι επιστήμες,<br />
εξαιτίας του οποίου ονομάσθηκαν από τους<br />
Γεωργιανούς Περζενεσβίλλι, δηλαδή οι γιοι των<br />
σοφών ανθρώπων. Μεταλλουργοί, αρχιτέκτονες,<br />
ιερείς,μοναχοί,λόγιοι,ιατροίσυγκροτούντιςπρώτες<br />
πολυπληθείςποντιακέςομάδες.<br />
Τη δεκαετία του 1880 πάρα πολλοί Σουρμενίτ’<br />
εγκατέλειψαν την πατρίδα τους κι εγκαταστάθηκαν<br />
οριστικά σε αυτό, σχηματίζοντας την πιο<br />
πολυάνθρωπηκαισυμπαγήομάδαστοεσωτερικότης<br />
Ελληνικής κοινότητας του Βατούμ, και εκείνη που<br />
κατείχεπάντοτεταπρωτείαστηνκοινοτική<br />
οργάνωσητωνΕλλήνωνκαιτηνπλειοψηφίατουΔ.Σ.<br />
της Ελληνικής κοινότητας. Αυτοί ήταν και οι<br />
κτήτορες του Αγίου Νικολάου, τηςελληνικής<br />
εκκλησίαςτηςπόλης.ΟιΈλληνεςανήκανσεόλατα<br />
κοινωνικά στρώματα της πόλης. Δίπλα στους<br />
μεγαλοαστούς εμπορευόμενους, χαρακτηριστικές<br />
εικόνεςαπότηζωήτωνοποίωνμαςδίνειη<br />
συγγραφέαςτης«Λωξάνδρας»,ΜαρίαΙορδανίδου<br />
στο μυθιστόρημά της «Διακοπές στον Καύκασο»,<br />
βρίσκουμε καταστηματάρχες, μικροέμπορους,<br />
τεχνίτεςκαι,φυσικά,ανθρώπουςτηςεργασίας.<br />
ΤηνεποχήτηςμεγάληςδοκιμασίαςτωνΕλλήνωντου<br />
Πόντου,τόσοηΕλληνικήΚοινότηταωςσυλλογικός<br />
φορέας, όσο και μεμονωμένοι εύποροι Έλληνες της<br />
πόληςενίσχυανμέσωεπιτροπώντουςχειμαζόμενους<br />
ΈλληνεςτουΠόντου.<br />
Οι πιο δραματικές στιγμές που γνώρισε η ελληνική<br />
κοινότητατουΒατούμήρθανμετάτο1918,ότανεδώ<br />
συγκεντρώθηκαν χιλιάδες πρόσφυγες, οι οποίοι<br />
προέρχονταν είτε από τον Πόντο και είχαν<br />
ακολουθήσειτοδιαλυμένοτσαρικόστρατόπου<br />
εγκατέλειπετηνΤραπεζούντα,είτεαπόταποντιακά<br />
χωριάτουΚαρς,πουείχανκαταληφθείαπότους<br />
Τούρκους, είτε από τις ακμάζουσες άλλοτε<br />
κοινότητεςτηςΝότιαςΡωσίαςκαιέφευγανγιανα<br />
αποφύγουν την προέλαση των επαναστατών. Όλοι<br />
αυτοίσυνωστίστηκανυπόάθλιεςσυνθήκεςστην<br />
περιοχήγύρωαπότολιμάνιτηςπόλης,μεσκοπόνα<br />
μπορέσουνναταξιδέψουνγιατηνΕλλάδα.Γύρωστο<br />
1/3τωνπροσφύγωνπουείχανμαζευτείστοΒατούμ<br />
πέθανεαπότιςκακουχίεςπρινπρολάβειναφύγειγια<br />
τηνΕλλάδα,όπουτελικάέφτασανλίγοπάνωαπό<br />
τουςμισούς!