Cơ sở lý thuyết hóa hữu cơ - Hợp chất hữu cơ Hiđrocacbon Tác giả Đỗ Thị Thuý Vân - Trường Đại học Sư phạm Đà Nẵng

Cặp không đối quang (đồng phân lập thể đia): Tính chất của cặp đồng
phân quang học không đối quang
Giống nhau: Có tính chất vật lý và hoá học bình thường giống hệt nhau.
Khác nhau: Giá trị góc quay cực khác nhau nhưng có thể giióng nhau
hoặc khác nhau về dấu.
Đồng phân mêzô
Là đồng phân có yếu tố đối xứng nội phân tử, có đặc điểm góc quay cực
riêng = 0. Là đồng phân lập thể không quang hoạt (do sự bù trừ nội phân tử).
Ví dụ:
COOH
COOH
H
OH
HO
H
≡
H
OH
HO
H
COOH
COOH
Axit mêzôtactric
Biến thể Raxêmic
Ví dụ:
CN
CN
H
OH
HO
H
CH 3
CH 3
Thường thường trong tự nhiên cũng như trong các quá trình hóc học, người
ta hay gặp hai chất đối quang của một chất tồn tại ở dạng tập hợp đẳng phân tử
(cấu tạo của tập hợp chưa thật rõ ràng) gọi là biến thể raxêmic. Ký hiệu bằng dấu
( ± ) hay chữ D, L hoặc d, l. Ví dụ : andehyt ( ± ) glyxêric. Tất nhiên phải hiểu rằng
khái niệm biến thể raxêmic là một khái niệm có tích cách thống kê, không dùng để
chỉ các phân tử riêng rẽ mà để chỉ một tập hợp lớn các phân tử.
Biến thể raxêmic không có tính quang hoạt vì ở đây có sự bù trừ nhau về
năng suất quay cực giữa hai chất đối quang (ϕ = 0).
Thông thường ở các trạng thái khí, lỏng hay dung dịch, biến thể raxêmic có
thể được coi là hỗn hợp đẳng phân tử gần như lý tưởng của hai chất đối quang cho
nên nó có tính chất vật lý giống như các chất đối quang tạo nên nó như t 0 s, tỷ khối,
chiết suất, quang phổ hồng ngoại ở trạng thái lỏng hay dung dịch,...
29