Bir adam kendisine çocuk veren kadından ayrılmak isterse ... - MÜZE

34
görkemli yapılarsa Mısır Hıdivi İsmail
Paşa’nın sarayı ve aile mensuplarının
yaşadığı 7 yalıydı.
Atlı Köşk devri
Takvimler 1923 yılını gösterirken
Emirgan sahilhanesinde yeni ve
“modern” bir yapı yükseldi.
İsmail Paşa’nın torunu Prens
Mehmed Ali Hasan’ın
yaptırdığı bina, dönemin
ünlü ismi İtalyan mimar
Eduardo De Nari’nin imzasını
taşıyordu. Ama Emirgüneoğlu
gibi Prens Hasan da çok uzun
süre oturamayacaktı o binada. Türkiye Cumhuriyeti kendi değerlerini
yaratıyordu artık. Mısır Hıdivi’nin mirasçıları da tıpkı diğer Osmanlı
seçkinleri gibi bazı mülklerini elden çıkartmaya, daha mütevazı hayatlar
kurmaya veya Türkiye dışında yaşamaya başlamışlardı.
Emirgan sahilindeki bu muhteşem köşk, pek çok kişi gibi Türkiye’nin en
önemli sanayicilerinden Hacı Ömer Sabancı’nın da dikkatini çekmişti.
Sabancı, 1950 yılında köşkü Prenses İffet’den satın aldı.
Köşkün alamet-i farikası kabul edilen at heykellerinin köşkle buluşması
da bu sayede oldu. Sabancı Ailesi Fransız heykeltıraş Louis Doumas’ın
1864 yılında yaptığı at heykelini alarak bahçeye yerleştirdi. İkinci atsa
daha uzak bir geçmişe nazire yapıyordu.
Aile, İstanbul’a düzenlenen 4’üncü Haçlı Seferi sırasında Sultanahmet
Meydanı’ndan Venedik’e götürülüp San Marco Kilisesi’nin önüne yerleştirilen
dört attan birinin dökümünü alarak bahçeye yerleştirdi.
Tarihin sessiz tanığı Emirgan’da artık Atlı Köşk zamanıydı!
Müzeyle kapılar açılıyor
Hacı Ömer Sabancı’nın 1966 yılındaki vefatından sonra Türkiye’nin en
önemli sanayicilerinden ve en renkli simalarından Sakıp Sabancı, Atlı
Köşk’e yerleşti.
Sabancı ailesi sadece sanayi alanında yatırımlara imza atmakla kalmıyor
aynı zamanda sanata da önem veriyordu. Ailenin kısa zamanda
hatırı sayılır bir hat ve resim koleksiyonu oluşmuştu. Sakıp Sabancı ile
röportaj yapmaya giden gazeteciler, gördükleri sanat eserleri karşısında,
kendilerini adeta bir müzede gibi hissettiklerini söylüyor, Sakıp Sabancı
da sık sık biriken koleksiyonunu halkla paylaşmak istediğini dile getiriyordu.
Nitekim Sakıp Sabancı, ailesiyle birlikte 32 yılını geçirdiği bu
köşkün müzeye dönüştürülmesi için 1998 yılında harekete geçti. Bina
ve içindeki tüm eserler müzeye dönüştürülmek üzere Sakıp Sabancı
Üniversitesi’ne devredildi. Koleksiyonlar, Sakıp Sabancı’nın adını taşıyan
bir müzede sergilenecek yani halkın malı olacaktı. Bina büyük bir
restorasyona tabi tutuldu. Müze Sakıp Sabancı hayata veda etmeden iki
yıl önce yani 2002 yılında kapılarını açtı. 2005 yılında yapılan düzenlemeyle
genişletildi. Sonrasında da zengin koleksiyonu, ev sahipliği
yaptığı uluslararası geçici sergiler, konservasyon birimleri, örnek eğitim
programları, gerçekleştirdiği konser, konferans ve seminerlerle uluslararası
alanda dikkat çekmeye başladı.
Müzeyi Türkiye’de gündemin ön sıralarına taşıyansa dev isimlerin sergileri
oldu. Sabancı Müzesi, Türk halkını Picasso, Dali, Rodin gibi dünyanın
en ünlü sanatçılarının eserleriyle buluşturdu. Müze bu yıl 10’uncu
yaşını kutlamaya hazırlanıyor. Böyle önemli bir kavşakta da efsane bir
sanatçıyı, Rembrandt’ı ağırlıyor.
Üstte: Bir Çift Düğün Eldiveni, 1622 Kuzey Hollanda, oğlak derisi, ipek, saten,
altın sırma, tatlı su incileri, uzunluk 24 cm. Sağda: Delft Baharat Kutusu, 1660-80,
seramik, yükseklik 19,5 cm. Sağ sayfa, sol üstte: Hoca Ali Rıza, manzara, tarihsiz,
tuval üzerine yağlıboya, 54 x 73 cm. Sağ üstte: Şevket Dağ, Ayasofya, 1906, tuval
üzerine yağlıboya, 250 x 180 cm. Altta: Nazmi Ziya Güran, Şezlongda Pembeli
Kadın, 1904, tuval üzerine yağlıboya, 54 x 73 cm.
Above: A pair of wedding gloves, 1622 North Holland, goat leather, silk, satin, gold
gimp, freshwater pearls, length 24 cm. Right: Delft Spice Box, 1660-80, ceramic,
height 19,5 cm. Right page, above left: Hoca Ali Rıza, landscape, undated, oil on
board, 54 x 73 cm. Above right: Şevket Dağ, Ayasofya, 1906, oil on board, 250
x 180 cm. Below: Nazmi Ziya Güran, Lady in Pink on Chaise Longue, 1904, oil on
board, 54 x 73 cm.
Khedive Ismail Pasha and seven mansions occupied by the members
of his family.
Equestrian Villa
After the foundation of the Turkish Republic, Prince Mehmed Ali
Hasan, grandson of Khedive Ismail Pasha purchased in 1927 a
derelict house at Emirgân, which used to belong to his forefathers
during the 19 th century and, commissioned the renowned Italian architect
Edouard de Nari to build a new mansion. However, the house
remained unused for many years until the elder sister of the Egyptian
Prince, Princess Iffet Hasan made it her home in 1944.
Meanwhile, the Turkish Republic was creating its own values and
Ottoman elites like the heirs of Egyptian Khedives were selling their
properties in Turkey to lead less grand-style lives abroad.
In 1951, Hacı Ömer Sabancı, father of Sakıp Sabancı and founder
of Sabancı Holding, purchased the mansion from Princess Iffet for
spending summer months with his family. Inside the entrance gate of
his mansion, he placed the bronze statue of a horse he purchased at
an auction. The sculpture was designed by Louis Daumas in Paris in
1864 and cast by Vor Thiebaut. The second equestrian statue placed
in the villa’s courtyard is a reference to an older episode of Istanbul’s
history. That statue is a replica of one of the four horse sculptures
stolen from the city during the 4 th Crusade campaign and currently located
in front of the San Marco Basilica in Venice. Hence, the house
became popularly known as Atlı Köşk, the “Equestrian Villa”.
Thus the time of the Equestrian Villa began at Emirgân, the silent
witness of history!
The Museum opens its doors
Hacı Ömer Sabancı and his family lived in the mansion until his
decease in 1966. Thereafter, the mansion was home to Sakıp Sabancı
and family between 1969 and 1999. The Sabancı family was not only
investing in industrial undertakings, but also to a great extent in
works of art. The collection became so vast and sophisticated over
the years that Sakıp Sabancı decided to share it with the public. The
mansion was leased in 1998 for a period of 49 years to Sabancı University
along with all the antique furnishings and art collections. The
museum bearing his name was inaugurated in 2002, two years before
Sakıp Sabancı’s passing away and further extended in 2005. Today,
the original mansion and a modern gallery annex host extensive art
collections of the19 th and 20 th centuries. Beyond the abundance of its
rich permanent collection, the Sakıp Sabancı Museum grew rapidly
into a cultural sanctuary due to its conservation workshops, the
international temporary exhibitions, the seminars, training courses,
musical concerts, conferences it is hosting throughout the year.
Finally, the exhibitions of great masters such as Picasso, Dali, Rodin
put the museum on the front page of the public agenda. This year, on
the occasion of its tenth anniversary, the museum is hosting another
legendary painter, namely Rembrandt.
Collections of the museum
President of the Sabancı Museum is an internationally acknowledged
scholar, Dr.Nazan Ölçer. Having studied ethnology, ancient history
and history of art at the Ludwig Maximilian University
in Munich, she worked intensively at the University’s
antiquity and ethnology collec- tions as well as
at the Munich Museum for Ethnology. She
began working in 1972 as curator at the
Museum of Turkish and Islamic
Art in Istanbul.
Between 1978