Bir adam kendisine çocuk veren kadından ayrılmak isterse ... - MÜZE

kuyuya atıldığını gösteren bir illüstrasyon eşlik eder. Oysa o “mitos”
çoktan sandık odasına atılmıştır.
Takvimle ilgili iddialara ve Maya söylencelerine döneceğiz. Ama
önce şu “kayıp uygarlık” öyküsünün izini sürelim.
Nereye kayboldular?
Dünya gerçekten de uzun süre, Mayalar’ın ansızın ve gizemi çözülemeyen
biçimde ortadan kaybolduğunu düşündü. Arkeolojik kimi
bulgular da bu gizemi destekler gibiydi. Örneğin Uxmal kentinde
insanlar, arkalarında, içindeki yemeğin yarısı yenmiş tabaklar bırakıp
gitmişlerdi. Teotihuacan gibi “dini merkez” saydıkları kenti,
pekçok inşaatı yarım bırakarak terketmişlerdi. Ya da kaçmışlardı.
Yüzyıllar boyunca Mayalar’ın varlığını doğrulayan uygarlık izlerine
de rastlanmayınca gizem tamamlanmıştı.
Oysa bugün soruların en azından bir kısmı yanıtlanabiliyor. Çünkü
58
TEPEK’TE BİR TUY!
Maya kültürünün Daniken benzeri “fantezi peşindeki”
yazarları peşinden koşturması boşuna değil.
Bilimin tüm çabasına, arkeolojinin tüm çalışmalarına
karşın tarihleri, hala kara deliklerle dolu. Öyküleri,
gizem meraklılarına ilham verecek bilinmezlerle sarılı.
Bunun en önemli nedeni, yazı sistemleri. Çünkü
Mayalar, bilinen anlamda alfabetik olmayan bir yazı
sistemi kullanmış. “Karma” bir sistem yaratmışlar.
Bir yandan Çin yazısındaki gibi sembolik biçimler
kullanılmış, bir yandan da diğer dillerde olduğu gibi
sesleri belirten harf/işaretler.
İşte bu karma yapı, Maya yazısının ve dolayısıyla
yazıtların çözülmesini son derece zorlaştırmış. Kimileri
çözülememiş, çözülenlerin içinde de “tahmine dayalı”
ifadeler yer almış. Yine de bilim insanlarına göre yüzde
80’i çözülebilmiş.
Ve bu ilginç konuda, bizim açımızdan en ilginç not:
Maya dili Türkçe’ye çok benziyor. Hem sözcüklerin
“eklemeli” olması gibi özellikleriyle gramerleri benzerlik
gösteriyor. Hem de doğrudan bazı sözcükler
“biz kardeşiz” diyor. İşte birkaç örnek:
Maya dilinde: Tucan (okunuşu Tukan) / Türkçe
anlamı: Tokan, Doğan
Maya dilinde: Kaxnak (okunuşu Kaşnak) / Türkçe
anlamı: Kasnak
Maya dilinde: İch (okunuşu İç) / Türkçe anlamı: İç, içeri
Maya dilinde: Tuy / Türkçe anlamı: Tüy
Maya dilinde: Tepek / Türkçe anlamı: Tepe
Bu son örnek, öykünün payımıza düşen kısmına unutulup gitmiş bir
işaret koyuyor. O işaret, ilk Türk diplomatlardan Hasan Tahsin Bey’in
soyadı: Mayatepek. Kanun çıktığında “Mayatepek” soyadını almış.
Çünkü..
Hasan Tahsin Mayatepek, 1935-1937 yılları arasında Meksika’da maslahatgüzar
olarak çalışmış. Öncesinde zaten Maya uygarlığı ile ilgili
araştırmaları olan Mayatepek, bu görevinde Atatürk’ün özel isteğiyle
daha derinlemesine bir çalışma yapmış. Maya ve Türk kültürünü “tarih
ve dil” üzerinden araştırmış. Araştırma sonuçlarını yüzlerce sayfalık
raporlar halinde Ankara’ya göndermiş.
Daha sonra 3. Türk Dil Kurultayı’nda Güneş Dil Teorisini desteklemek
için kullanılan raporlar şimdi arşivde. Maya Takvimi tartışmalarından
bile daha uzakta!
Where did the Mayans go?
The world really believed for a long period of time that the Mayans
had suddenly and mysteriously disappeared from the face of the
earth. Some archaeological arguments seemed to substantiate the
existence of such mystery. For instance, in the ancient city of Uxmal
were found dishes with half eaten meals as if people ran away before
finishing their dinner. In a major religious centre like Teotihuacan
were found many uncompleted building structures, leading to believe
that the city was suddenly abandoned. And as for centuries, no
evidence was available to prove that the Mayans had survived, the
disappearance theory was not invalidated. But, more recent research
indicates that, since war was a normal way of life for the Mayans,
some cities might have been completely or half destroyed as a result
of war and that their inhabitants may have consequently fled in large
groups into the depth of the tropical forest.
TEPEK’TE BİR TÜY
(A FEATHER ON THE HILL)
The fact that Mayan history provokes the
curiosity of eccentric writers like Däniken
who are after juicy stories, is not a coincidence,
since there still remains many a
dark aspect to clarify in Mayan culture,
notwithstanding the progress achieved so
far by the archaeological science in this field.
Their writing is based on a mixed system using
symbols similar to Chinese ideograms and phonetic
signs simultaneously, making deciphering
very difficult. Consequently, there is a certain
amount of guesswork in the information gathered
up to this date. But, scholars claim to have
decoded 80 per cent of the inscriptions.
In any event, the Mayan language presents similarities
with the Turkish language. Similarities exist
in grammar, because both languages are agglutinative,
with prefixes and suffixes attached
to radicals. There are also a number of words
of the vocabulary revealing a common origin.
Some examples are below:
Mayan: Tucan (Tukan)-Turkish: Tokan,
Doğan (Hawk)
Mayan: Kaxnak (Kashnak-Turkish: Kasnak (Rim,
stretcher)
Mayan: Ich (itch)-Turkish: İç, içeri (inside)
Mayan: Tuy-Turkish: Tüy (Feather)
Mayan: Tepek-Turkish: Tepe (Hill)
A Turkish diplomat, Hasan Tahsin Bey, who served as chargé
d’affaires in Mexico between 1935-1937, took Mayatepek
(Mayan hill) as his family name. He had already researched
the Maya civilization before and Atatürk asked him to deepen
his knowledge of the Mayan culture during his tour of duty in
Mexico. Indeed, he conducted research on the subject matter
of affinities between the two cultures, Turkish and Mayan, in
terms of language and history and, conveyed lengthy reports
to Ankara. The reports were submitted to the 3 rd Turkish
Language Congress to substantiate the ‘Sun Language Theory’
and are now in Turkish archives far away from Mayan Calendar
controversies.