Bir adam kendisine çocuk veren kadından ayrılmak isterse ... - MÜZE

arkeolojik bulgular ve uzmanların o bulgular üzerine çalışmaları
gösterdi ki, “savaş” Mayalar için bir yaşam biçimiydi. Savaşlar kimi
zaman bir kenti olduğu gibi yok etmiş ya da kalabalık grupları tropik
ormanın içlerine sürmüştü.
İspanyol istilası sonrasında da Mayalar sırra kadem basar gibi yok
olup gitmese bile paramparça olmuş, kültürünü devam ettirememiş,
küçük kabileler halinde varlığını korumaya çalışmıştı.
Bunda bir nebze başarılı oldukları açık. Çünkü Mayalar’ın torunlarının
torunları olarak kabul edilen kimi topluluklar Orta Amerika’da –
farklı ülkelerde- yaşamlarını sürdürüyor. Köklerinin aynı olduğu var
sayılsa bile konuştukları “dil” itibariyle ayrılıp o dile göre isimlendiriliyorlar.
Son araştırmalara göre, en kalabalıkları Awakatekolar.
Guatemala’da yaşıyorlar, sayıları da yaklaşık 17 bin kişi. En küçük
grupsa Meksika’daki 123 kişilik İtzalar.
Yoksa Mayalar uzaylı mı!
Mayalar’ın nereye gittikleri az çok biliniyor! Peki ya nereden geldikleri?
Bir başka “gizem” tartışması da bu konuda. Arkeolojinin
sandık odası, bu konuda tarihin en renkli ve tuhaf öyküleriyle dolu.
“Tuhaf”tan başlayalım: Kimilerine göre Mayalar -en azından uygarlığa
yön veren kralları / rahipleri- uzaydan gelmişti. Ünlü piramitler
ve üzerindeki resimler en büyük kanıt olarak gösteriliyordu. Tekerleği
bilmeden inşa edilen o yapılar, ancak çok daha gelişmiş bir
uygarlık ürünü olabilirdi. Ya da filan kabartmaya yukardan değil de
yere yatarak baktığınızda günümüzün astronotuna benzer bir figür
ortaya çıkıyordu. Bilim insanları elbette “siz de normal baksanız!”
diye uyardılar! Piramitlerin de tıpkı Mısır’daki gibi çok sayıda köle
ve belirli bir bilgiyle inşa edilebileceğini söylediler. Yine de uzay
avcılarının heyecanını dindiremediler!
En “renkli” ve popüler öykü ise kayıp kıta Mu’ya uzanıyordu:
Mayalar; bilginin en saf haline sahip efsanevi Mu kıtasından göç
etmişlerdi. Arkeologların ve genel olarak bilim dünyasının rağbet
etmediği bu görüşün sahibi James Churchward idi. Ve ona göre
günümüzden yaklaşık 12 bin yıl önce Büyük Okyanus’un sularına
gömülen Mu kıtası zaten uygarlık adına bildiğimiz her şeyin anavatanıydı.
Mayalar, işte o uygarlığın bilgisini ana kıtaya göçerken yan-
Moreover, the Spanish invasion caused, if not the complete eradication
of the Mayans, at least their extensive dispersion, so that they
were no longer able to maintain the unity of their original culture
and were reduced to survive in the form of small tribes in relatively
smaller enclaves. However, the fact that they succeeded in surviving
is evidenced by the existence of several communities of Mayan
ancestry living in various parts of Central America. Although their
roots may have been common, they are categorized and named after
their current linguistic dialect. The largest group is consisting of the
17 thousand Awakatekos living in Guatemala and, the smallest group
are the only 123 Itzas living in Mexico.
Are Mayans from outer space?
Hence, the whereabouts of the Mayans is more or less established.
But, what is the truth about their origin? This is the subject of yet
another mystery discussion, filling the storage room of archaeology
with most colourful and strange stories.
Some pretend that the Mayans or at least their kings and priests
dominating the civilization came from outer space. A theory seemingly
substantiated by the famous pyramids and the figures drawn on
them, because the pyramids, built before the invention of wheel, had
to be the product of a higher civilization; or that the figures on the
reliefs looked like our present-day astronauts, when observed from
the bottom by laying on the ground. Scientists retorted that, these
pyramids might have been constructed by using a great number of
slaves and with a certain amount of technical know-how, such as
in the case of the Egyptian pyramids and, that there was no logical
necessity to trying to interpret reliefs by looking at them from the
Maya tanrı figürü (solda), Maya heykellerinden biri (üstte) ve Itza Kukulcan
Piramitleri’nde yeraltı kazısı (solda).
Mayan god figure (left page, in the frame), Mayan sculpture (above) and
underground excavations at the Itza Kukulcan Pyramids (on the left).
59