Télécharger au format pdf (320 Ko) - Université de Provence

Dresden.
Laval, de Vi c h y, prononcia un grand discors: « Joves, es vòstre dever. De
Franceses languisson darrièr los arams crancuts. Vosautres los relevaretz. Se vos
sometètz pas, los vòstres fraires, los vòstres parents partiràn per fòrça a la vòstra
plaça... »
Nosautres pr’aquò dintràvem lo fen. N’i aviá pas gaire en causa de la secada.
Un jorn amb Fèlix agusàvem una dalha darrièr la fenial. Ieu menavi la mòla.
Entendèrem lo petaradís d’una motò. Me pensèri : « Aqueste còp i a quicòm per
tu... »
Manca pas. Lo portal se dubrís. Un gendarma dintra. Ven tot drech sus ieu.
— Paure enfant, me ditz, i te deviás esperar mas te pòrti la marrida novèla.
As aquí la fuèlha. Vei...
La mamà lo sona per que venga trincar amb nosautres. Vòl pas solament
m o n t a r. Me sarra las mans e se’n torna. L’entendèm defòra que burga la siá
motò.
Qu’auriàtz fach, vosautres, a la miá plaça ? Lo filh del vesin èra presonièr.
Sul jornal de L’ U n i o n, Pèire F... escriviá que cap de presonièr tornariá pas se
partissiàm pas... que, passat per tot, èra just que los joves de vint ans anèssem
trabalhar dins lo païs enemic... Qun morre que nos auriá fach la vesina s’aviá
sabut que m’estremavi endacòm ?
Puèi la lei estipulava que dins una familba de mai d’un fraire ne partiriá pas
qu’un s’èra possible. En tot cas los autres aurián drech a demandar un subresèit
que refusarián pas ça que la a de païsans...
Tant i a. Tornèrem enfonilhar de farda dins un sac « d’escòri ». Me mancava
de sabatons fòrts pel trabalh. Anèri crompar sul pic un parelh d’esclòps basses.
L’esclopièr los me batèt sul compte.
L’endeman, tu, papà, volguères venir amb ieu. Rèines qu’aviá una cavala
nos portèt a Nòvacèla al primièr tren. Arribèrem just pro lèu per lo prene.
Davalèrem al Paraire. Daissèrem los paquets sus un banc de l’estacion e
montèrem la còsta de l’Espital dels Fats.
A l’ofici de plaçament alemand, en fàcia lo Tribunal, me signèron los
darrièrs papièrs. Deviái embarcar après miegjorn a la granda gara. Cresi qu’èrem
empr’aquí una cinquantena d’apelats.