Télécharger au format pdf (320 Ko) - Université de Provence

Estampèl
per la primièira edicion (1956)
Après dos libres saboroses : Contes del mieu ostal e Contes dels Balssàs qu’agèt l’onor,
en 1954, de culhir lo primièr prètz als Grands Jòcs Florals del Centenari del Felibritge, e
valguèt a son autor lo grad de Mèstre en Gai Saber, aicí un autre libre de Joan Bodon.
La Grava sul camin es un polit titol que laissa pas gaire devinar çò que i a darrèr. Fa
mal trobar un titol que diga just çò qu’òm voldriá. Aicí la « grava » representa totas las
pèiras, totas las romècs, totas las fangas, totas las misèrias que i a sul camin de la vida.
La Grava sul camin es pas, e tant se’n manca, un libre de contes flocats de blau. Es pas
per amusar los drollons a la velhada. Es pas per far somiar, al temps dels pomièrs en
flor, las pastoras de quinze ans.
Es lo libre d’un òme, d’un òme qu’a patit, qu’a pas quitat de patir, d’un biais o de
l’autre, dempuèi qu’es nascut e dont la joventut se passa dins lo revòuge de las annadas
trebolas de la darrièira guèrra.
Lo primièr talhon del libre laissa creire un moment que serà una garba de sovenirs
d’Alemanha. Es plan mai qu’aquò. Es lo film vertadièr d’una joventut malaürosa que la
guèrra acaba d’afrabar. A! que de misèrias sus aquel paure bogre! Que de nafrals
esquiçan son paure còr!
Amb aquò lo libre es pas negre, luènh d’aqui, car l’engenh de Bodon dona al raconte
tant de simplicitat, de vertat, de natural, que tot a l’aire de se passar coma a
l’acostumada. Dins aquel estil despolhat, tan clar e tan ric qu’es lo seu, las paginas se
devolzan, fresinantas, coma dins un roman.
Al fuòc de totas aquelas espròvas que l’ablasigan quauque còp e l’enchipran, l’òme
gasanha pauc a pauc una pietat immensa per la paura umanitat. La bontat, coma un rai
de solelh, ven banhar las armas e las espelís a l’amor. Om s’espèra a veire la frairetat
umana se levar a l’asuèlh coma una alba de reviscòl. Es aquò que dona a La Grava sul
camin una sabor e una grandor qu’an pas res de farlabicat.
Quauque jorn, sens estar gaire, quand l’auràn estudiat coma cal e n’auràn pesat lo gran
de totas las idèas, d’òmes qualificats diràn la portada d’un libre coma aquel. Mas
d’avança soi segur qu’aquela portada es immensa.