07.05.2013 Views

EL UTILITARISMO TÍMIDO DE SAMUEL PUFENDORF

EL UTILITARISMO TÍMIDO DE SAMUEL PUFENDORF

EL UTILITARISMO TÍMIDO DE SAMUEL PUFENDORF

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

<strong>EL</strong> UTILffARISMO <strong>TÍMIDO</strong> <strong>DE</strong> SAMU<strong>EL</strong> <strong>PUFENDORF</strong> 321<br />

por lo que el intelectualismo debe ser rechazado 102 . Por tanto, es<br />

preciso afirmar que no hay cosas buenas o malas "por naturaleza",<br />

sino que la necesidad moral procede de la libre decisión<br />

divina; la honestas y la turpitudo no son anteriores a la ley, que, a<br />

su vez, no puede ser anterior a su creador, Dios en el caso de la<br />

ley natural 103 .<br />

Sin embargo, a Pufendorf, hombre poco amante de los radicalismos,<br />

no debía de agradarle demasiado afirmar que no hay<br />

fundamentos objetivos para la prohibición de asesinatos o robos,<br />

y se apresura a matizar. Dios es totalmente libre para crear al<br />

hombre, y para crearlo con las características que desee, pero una<br />

vez que decidió que fuera un ser social tuvo que dictar necesariamente<br />

-"necesidad hipotética, no absoluta", advierte- una ley<br />

natural que estuviera de acuerdo con esa naturaleza sociable lO4 •<br />

Las tesis voluntaristas de Pufendorf se inscriben en una tradición<br />

que se remonta hasta la escolástica franciscana bajomedieval.<br />

He hecho una referencia bastante sucinta a ese volunta-<br />

102. Cfr. Apologia, en Eris Seandiea, cit., § 19, págs. 30 y ss. En el De<br />

Jure Naturae podemos leer que la calificación moral "orta ex convenientia aut<br />

disconvenientia a norma seu lege; lex yero ratio sit iussum superioris; non<br />

adparte quomoso honestas aut turpitudo intelligi possit ante legem, et citra<br />

superioris impositionem". Lib. 1, cap. 11, § VI, pág. 28.<br />

103. <strong>PUFENDORF</strong> critica a "aliqui obiectum iuris naturalis constituunt<br />

actus illos, quibus per se inest moralis necessitas aut turpitudo, quique adeo in<br />

sua natura sunt debiti aut illiciti eoque a Deo necessario praecepti aut vetiti<br />

intelliguntur". De Jure Naturae ... , lib. 11, cap. I1I, § IV, pág. 179. En sentido<br />

similar, cfr. De Jure Naturae ... , lib. 1, cap. 11, § VIII, pág. 33. Cfr. también<br />

Specimen Controversiarum cirea Jus naturale ipsi nuper notarum, en Eris<br />

Seandiea, cap. V, § 5, pág. 277.<br />

104. "Nam etsi nulla necessitas Deum adegerit, ut omnino hominem<br />

crearet; (valde enim ieiune de potentia Dei sentiunt, qui putant, ipsius gloriam<br />

in obscuto haesuram, si terricolas nunquam condidisset. Vid. lobi XXXVIII,<br />

7) tamen postquam ipsum destinasset creare animal rationale ac sociale, non<br />

poterat non lex naturalis ipsi congruere, non ex necessitate absoluta; sed<br />

hypothetica". De Jure Naturae ... , lib. 11, cap. I1I, § IV, pág. 180. La misma<br />

idea aparece en su Speeimen Controversiarum, cit., cap. V, § 9 Y 10, págs.<br />

281-282.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!