eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

Hori ikusita, interesgarri iruditu zitzaigun gertaera horiek izkribu<strong>eta</strong>n<br />

barrena arakatzea; izan ere, pastoralgile edo errejentek batzuk aukeratuko<br />

zituzten, beste batzuk alde batera utzi <strong>eta</strong> aukeratutakoak modu jakinean<br />

moldatu, teatro itxuran eman ahal izateko.<br />

Beraz, ikerk<strong>eta</strong> egoki samar baterako materialak <strong>eta</strong> gaia bagenituen<br />

horrenbestez. Batetik, pastoral zaharren argitaratze lanean aurreratu, bost<br />

izkribu horien <strong>azterk<strong>eta</strong></strong>z. Bestetik, herri teatroko tradizio antzinako baten<br />

gauzapena pastoral jakin horr<strong>eta</strong>n ikuskatu, izkribuok harrapatzen dituzten bi<br />

mende eskax<strong>eta</strong>n agertu zituen garapen ezaugarriak <strong>eta</strong> aldakuntzak markatuz.<br />

Iturri narratiboari buruzko informazio zehatzak lagunduko zigun hari<br />

argumentalaren finkatze gradua ezartzen, behialako pastoralgileen jokabideak<br />

<strong>eta</strong> ekarpenak argiago gera zitezen, bai errepresentazio modu<strong>eta</strong>n, bai eszena<br />

joku nahiz testu gehikuntzan.<br />

Nola ekin, ordea, egiteko korapilatsu horr<strong>eta</strong>n? Izkribuen <strong>azterk<strong>eta</strong></strong> zen<br />

ezinbesteko lehen urratsa. Ordurako (laurogeien azken urte<strong>eta</strong>n oraingoan)<br />

bagenituen bi zaharrenak (A <strong>eta</strong> B) makinaz joak, zeudenean zeudela aldatuak.<br />

Beste biak ere kopia zitezkeen; baina, ez al zen lan antzua izango, antzerki<br />

bera, istorio berbera azken batean, lau bider errepikatzea? Lehenago<br />

jardundako ikertzaileen jokabidea aztertu behar zen erantzun egoki baten bila.<br />

Vinson, Léon <strong>eta</strong> Saroïhandy-ren edizioez baliatzea komeni zen, baina antzerki<br />

testu osoak emanez. Bestalde, Ihauteri<strong>eta</strong>ko pastoralak argitaratzean<br />

erabilitako prozedura ez zen hon<strong>eta</strong>rako egokia: obra horiek erakutsi <strong>eta</strong><br />

zabaltzea beste helbururik ez zuen lan horrek, festa horiei buruzko <strong>azterk<strong>eta</strong></strong><br />

baten inguruan kokatuta <strong>eta</strong> testuak ortografia batuan emanda (Mozos, 1986).<br />

Hori guztia ikusita, "Charlemagne"ren eredua zen, zalantzarik gabe,<br />

nagusi. Hala ere, gure kasuan bost ziren izkribuak, <strong>eta</strong> <strong>azterk<strong>eta</strong></strong>ren<br />

helbururako ez zitzaigun oso lagungarria izango, izkribuen arteko aldaerak<br />

agertarazita ere, han bezalako iruzkin linguistiko sakon <strong>eta</strong> aberatsez<br />

hornituriko edizio kritikoa egitea. Horrek, bestalde, ez zigun argi berri<br />

handirik emango aukeratutako pastorala kontuan hartuta: iturria bakar <strong>eta</strong><br />

ezaguna zen <strong>eta</strong> izkribu<strong>eta</strong>ko hizkerak ez zuen, gehien batean, aurreko<br />

ikerket<strong>eta</strong>n agertu gabekorik azaltzen.<br />

Beste bide batetik abiatzea erabaki genuen <strong>eta</strong>, izkribuak aldatu <strong>eta</strong><br />

gero, <strong>azterk<strong>eta</strong></strong> fonologiko bana burutu genuen, transkripzioak erakutsitako<br />

zertzeladak aipatuz, azpieuskalkien arteko diferentziak <strong>eta</strong> bakoitzaren<br />

ezaugarriak argitzeko. Gero, izkribu osoenaren araberako testu aurkezpena egin<br />

genuen <strong>eta</strong> ohar saila hari erantsi, non errakuntzei, zati ulergaitzei,<br />

hiztegiari <strong>eta</strong> besteri buruzko zenbait argibidez gainera, gainontzeko<br />

izkribu<strong>eta</strong>ko bertso osagarriak ere azaldu genituen.<br />

7

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!