eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

erezitasunik aurkezten <strong>eta</strong> ohizko bi edukinak jasotzen ditu:<br />

Kontrarreformaren eredu erlijiozkoa <strong>eta</strong> Antzinako Erregimenaren egituran<br />

oinarrizkoa zen monarkia goraipatzea; guzti hori, noski, suj<strong>eta</strong>ren soslai<br />

<strong>eta</strong> jokaera nagusiaren inguruan harildua.<br />

Garaiko inguru historikoari gainbegiratuta, honako hauek lirateke<br />

aipatzeko modukoak: Luis XIV.aren heriotzaren ondoren, Luis XV.a jartzen<br />

dute errege; hau artean haurra delarik, Orleanseko dukea, Borbonekoa <strong>eta</strong><br />

Fleury kardinala izango dira gobernu arduradunak. 1743an erregea bera<br />

agintari buru jartzen da. Garai hon<strong>eta</strong>n ematen da Zazpi Urte<strong>eta</strong>ko Gerra<br />

(1756-1763), erresuma pobretu <strong>eta</strong> egoera larri samarrean utziko duena. Gero,<br />

monarkiaren gainbehera markatuko duen Luis XVI.aren errege aldia dator,<br />

Iraultzaren atarian (1774-1789).<br />

Horr<strong>eta</strong>z gainera, XVIII mendean zehar aldatu egiten dira<br />

Zuberoako erakunde tradizionalak. Aurreko mendetik zetorren gatazka edo<br />

kontrajartze iraunkor hark (bateratutako bi norabid<strong>eta</strong>n azaldua, alegia<br />

probintziako herriak hiri merkatari <strong>eta</strong> noble-funtzionariodun Mauleren<br />

kontra; <strong>eta</strong> laborariak, noblezia <strong>eta</strong> apaizgoaren pribilejioen kontra),<br />

"tiers état" delakoaren interesen kalterako joera nabarmena hartzen du, <strong>eta</strong><br />

1730ean Silviet-a, laborarien eskubideak defendatzen zuen ordezkaritza,<br />

desagertarazten da. Horrela, jende xeheak lehenago zituen hainbat eskubide<br />

galtzen du, estamendu goi mailakoen fabor<strong>eta</strong>n (Régnier, 243-284 <strong>eta</strong><br />

Fourquet, 15).<br />

Hala <strong>eta</strong> guztiz ere, zer esanik ez dago, guzti horiek erabat<br />

pastoral<strong>eta</strong>tik kanpo geratzen direla. Pastoralgileak <strong>eta</strong> ikuskizunaren<br />

inguruan biltzen zen publikoa gehien batean laborari izan arren, gizatalde<br />

menperatzaileen ideiak dira nagusi antzerki guzti<strong>eta</strong>n. Laborarien<br />

goraipamena gertatzekotan, ideia horien inguruan besterik ez da egingo <strong>eta</strong>,<br />

batez ere, ofiziodun jendearen kontra.<br />

Gure izkribu<strong>eta</strong>n inguru historiko horrekiko erreferentzia jakinik<br />

ez dago, baina litekeena da pastoralak erakusten duen anglofobia<br />

(iturriarekin gertatzen zen bezala <strong>eta</strong> 2.1. <strong>eta</strong> 2.2. atal<strong>eta</strong>n ikusiko denez)<br />

inguru horri lotua edo berarekin nolabait erlazionatua izatea. Honekin<br />

batera, hiru xeh<strong>eta</strong>sun agertzen dira A <strong>eta</strong> C izkribu<strong>eta</strong>n, azaldutako inguru<br />

historikoa <strong>eta</strong> orduko pentsamoldea gogoratu, <strong>eta</strong> horien nolabaiteko izpi<br />

xume bezala edo interpr<strong>eta</strong> genitzakeenak.<br />

A izkribuko 110 bertsoko antzezoharrean (Dko 157. b.), beste<strong>eta</strong>n<br />

ageri ez den gorapen oihua eskaintzen diote Frantziako erregeri. Monarkiaren<br />

25

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!