eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara
26.08.2013 • Views
Share Embed Flag

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

eskuizkribuen azterketa eta iturriaren moldamoduak - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
euskara.euskadi.net

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

ondoren, Edipa <strong>eta</strong> Ste. Catherine pastoralak ere argitaratu dituzte G. Bilbaok<br />

<strong>eta</strong> A. Loidik hurrenez hurren.<br />

Zuberoako idazle, teatrogile <strong>eta</strong> ikerlarien lana ere aipatu beharra<br />

dago, tradizioa oinarri, bertakoek mantentzen duten ikuskizunaz gain, ekarpen<br />

interesgarriak baitira Peillenen, Casenaveren <strong>eta</strong> Davanten artikuluak.<br />

Azkenik, ikuskizunaren egiturazko analisia, eskaintzen dituen ikerbideak<br />

<strong>eta</strong> antzezmoduaren semiotika Arene Garamendi andreak landu ditu. Eskola<br />

berriko emanaldiak nolabait baztertzen dituen arren, antzinakoen <strong>azterk<strong>eta</strong></strong><br />

eredu baliagarria eskaintzen digu, genero desberdinen ikerk<strong>eta</strong>n aurrerapauso<br />

nabarmen bat eginez.<br />

Beraz, piskanaka <strong>eta</strong> urteak joan ahala, gaiaren zabalkunde urriak<br />

ahalbidetzen duenaren arabera, gehitzen ari zaizkigu Zuberoako teatro<br />

zaharrari <strong>eta</strong>, zehazkiago, Pastoralari buruzko argigarriak. Bide horr<strong>eta</strong>tik<br />

segitu nahi genuke Jean de Parisen <strong>azterk<strong>eta</strong></strong> hon<strong>eta</strong>z, antzerki testu guztien<br />

edo, gutxienez, garrantzitsuenen edizioa urruntxo geratzen zaigula jakin<br />

arren. Izan ere, gaurko ikuspegitik hartuta trageria haiek errepikakor, astun<br />

<strong>eta</strong> aspergarrixe gertatzen zaizkigularik ere, eskuzkribuen arteko diferentzia<br />

apurrek informazio berria, haien ikerk<strong>eta</strong> edo ezagupen osoago baterako<br />

baliagarri litekeen argi izpi erreparatu gabea eman liezagukete. Bereziki<br />

pastoral beraren izkribuak bai data, bai leku aldetik desberdinak direnean,<br />

Zuberoaren txikia <strong>eta</strong> geratzen zaizkigun aleen adina (bi mende besterik ez)<br />

kontuan harturik noski.<br />

Mende hasieraren inguruan ateratako edizioak (Saint Julien, Vinsonek <strong>eta</strong><br />

Stempf-ek egina; Hélène, Léon-ek; <strong>eta</strong> Roland, Saroïhandy-k), izkribu osoak<br />

eman ez <strong>eta</strong>, batzu<strong>eta</strong>n, metodo zalantzazkoak agertzen zituzten arren,<br />

inportanteak izan ziren bide urratze moduan ez ezik, informazio berrien iturri<br />

bezala ere. Gerora, ordea, Oihartzabalen lanak markatuko zuen mugarria,<br />

izkribuak agertarazteko irizpideak <strong>eta</strong> hai<strong>eta</strong>tik zenbaterainoko etekina atera<br />

dezakegun erakusten baitigu.<br />

Hala <strong>eta</strong> guztiz ere, aztertu gabeko aleak hainbeste izanda, komenigarria<br />

zen lan horr<strong>eta</strong>n segitzea <strong>eta</strong>, beharbada, arrazoi huts horrek justifika<br />

zezakeen hain eginkizun luze <strong>eta</strong> batzu<strong>eta</strong>n korapilatsuan barrena abiatzea.<br />

Zergatik, ordea, pastoral zehatz hau, Jean de Paris? Gainbegiratu batean ondo<br />

sailkatua agertzen zen bai Léonen (1909: 89), bai Hérelleren lan<strong>eta</strong>n (1928:<br />

117): colportage-aren bidetik etorritako iturri narratibo ezaguna zuen, lau<br />

izkribu luzetxo (askoz beranduago agertu zen bosgarren labur <strong>eta</strong> berriagoaz<br />

gainera), itxuraz iturri bakar hari zeharo atxikiak, <strong>eta</strong>b. Ematen zuen ez<br />

5

logo

productos

Resources

Compañías

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!