300004e - Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila - Euskadi.net
300004e - Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila - Euskadi.net
300004e - Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa Saila - Euskadi.net
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
1.3. ZIENTZIA-, TEKNOLOGIA- ETA OSASUN- KULTURARAKO<br />
GAITASUNAREN EZAUGARRIAK<br />
a) Justifikazioa<br />
Ezaguera zientifikoa <strong>eta</strong> teknologikoa funtsezko elementu bihurtu da gizarte<br />
modernoen funtzionamendurako; hain zuzen, hala esan dute nazioarteko <strong>eta</strong> nazioko<br />
hainbat erakundek, hezkuntza zientifikoaren <strong>eta</strong> teknologikoaren garapena mende<br />
hon<strong>eta</strong>ko hezkuntza-helburu garrantzitsuen<strong>eta</strong>kotzat hartu baitute. Esaterako, XXI.<br />
menderako Zientziari buruzko Mundu Konferentzian, honako hau adierazi zuten:<br />
“Herrialde batek bertako biztanleen funtsezko premiei behar bezala erantzun ahal<br />
izateko, zientzien <strong>eta</strong> teknologiaren irakaskuntzak baldintza estrategikoa izan behar du<br />
(...). Gaur, inoiz baino gehiago, beharrezkoa da kultura guzti<strong>eta</strong>n <strong>eta</strong> gizarteko sektore<br />
guzti<strong>eta</strong>n alfab<strong>eta</strong>tze zientifikoa sustatzea <strong>eta</strong> zabaltzea (...), ezaguera berrien<br />
aplikazioei buruzko erabakiak hartzean herritarren parte-hartzea hobetzeko”. Mezu hori<br />
bera beste dokumentu ofizial askotan aurki daiteke.<br />
Gaitasun zientifikoa ezinbestekoa da gazteak egungo gizartean izango duten<br />
bizitzarako prestatzeko; hau da, gaitasun horri esker, gizabanakoak erabateko partehartzea<br />
izan dezake zientziek funtsezko garrantzia duten gizarte hon<strong>eta</strong>n. Izan ere,<br />
gaitasun horrek inguruan duten mundua ulertzeko ahalmena ematen die, <strong>eta</strong>, horrela,<br />
zentzuz joka dezakete.<br />
Azken batean, gizakiak gutxieneko ezaguera zientifikoa izan behar du bere eguneroko<br />
bizitzan topatuko dituen hainbat arazo, egoera <strong>eta</strong> gai baloratu, ulertu <strong>eta</strong> horiei aurre<br />
egin ahal izateko. Pertsonek ezaugarri zientifiko <strong>eta</strong> teknologikoak dituzten egoerei<br />
egin behar diete aurre, bai norberari dagozkion gai<strong>eta</strong>n, bai komunitateari, nazioari edo<br />
munduari dagozkion gai<strong>eta</strong>n; horrenbestez, ikasleak prestatu egin behar dira era<br />
horr<strong>eta</strong>ko egoerei autonomiaz erantzuteko gai izan daitezen, bai <strong>eta</strong> norberari<br />
dagozkion eremu<strong>eta</strong>n erabakiak hartu edota komunitateari eragiten dioten erabakihartze<strong>eta</strong>n<br />
parte har dezaten, betiere kontzientziaz <strong>eta</strong> zentzuz jokatuz <strong>eta</strong> ondorio<strong>eta</strong>n<br />
aurretiaz pentsatuz. Eskolan etorkizuneko herritarrak prestatu behar dira, beren<br />
bizitzak aurrera egin ahala etengabe aldatzen ari den gizarte batean moldatu beharko<br />
dutenak; izan ere, zientziak <strong>eta</strong> teknologiak bilakaera dinamikoa izango dute, seguru<br />
asko, <strong>eta</strong>, horrez gain, gero <strong>eta</strong> eragin handiagoa izango dute gizartean.<br />
Horregatik, ezaguera zientifikoa pertsona guztien oinarrizko kulturaren parte izan behar<br />
duen giza jakintzaren barruan dago, gaur egun. Derrigorrezko Bigarren <strong>Hezkuntza</strong>k<br />
kultura zientifikoaren, teknologikoaren <strong>eta</strong> osasun-kulturaren gaitasuna lortzen lagundu<br />
behar die ikasleei. Gaitasun horren bidez, ikasleek gai izan behar dute zientziaren<br />
izaera <strong>eta</strong> praktika zientifikoa ulertzeko <strong>eta</strong> teknologiarekin nahiz gizartearekin dituzten<br />
harreman konplexuez jabetzeko; horrez gain, erabaki pertsonalak hartzen <strong>eta</strong> tokiko<br />
<strong>eta</strong> munduko arazoei buruzko erabaki-hartze<strong>eta</strong>n kritikoki <strong>eta</strong> arduraz jokatzen lagundu<br />
behar die.<br />
Gaitasun horrek askotan bereizita aztertzen diren hainbat alderdi lotzen ditu, <strong>eta</strong>, aldi<br />
berean, horien ikuspegi orokor bat ematen du. Zientzia, teknologia <strong>eta</strong> osasunaren<br />
baitan, zientziaren oinarrizko printzipioak, eguneroko bizitzan printzipio horiek duten<br />
ezarpena, <strong>eta</strong> pertsonen bizitzan (osasuna, bizitzeko modua, ingurukoekiko<br />
harremanak...) nahiz horien inguruan sortzen dituzten aukerak <strong>eta</strong> ondorioak sartzen<br />
dira.<br />
OINARRIZKO GAITASUNAK LEHEN HEZKUNTZAN 20
Change language