11.01.2013 Views

me Cems miTosur samyaroSi avidgi fexi

me Cems miTosur samyaroSi avidgi fexi

me Cems miTosur samyaroSi avidgi fexi

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

8 Targmani<br />

auli darRo-vedeno, rezidencia<br />

Samilisa, erTob miwieri da mdabiuri<br />

Canda. auli gawoliliyo amaRlebul<br />

zeganze _ myari xis galavnisa da<br />

Txrils miRma. asawev xis xidze daxvdaT<br />

amxedrebul miuridTa jgufi,<br />

ro<strong>me</strong>lsac win mouZRoda xanSesuli<br />

naibi, Zalze gamxdari saxe da grZeli,<br />

<strong>me</strong>Cxeri wveri rom hqonda.<br />

`kajio hqvia, imamis xazinadaria~,<br />

Tqva keTilmosurne molam, tyveqalebs<br />

TiTqos warudginao. da qalbatonebi<br />

Tavis dakvriT miesalmnen Samilis<br />

xazinadars.<br />

zoias TvalSi moxvda, rom am aulSi<br />

yvela nageboba xisa iyo. yvelgan _ xis<br />

saxlebi da xis kedlebi. irgvliv ki mimofantuliyo<br />

erTmaneTs gamijnuli<br />

baRebi da saxnav-saTesi. ganieri quCa<br />

xis karibWidan wagiyvanda Samilis seralis<br />

kedlebisaken, aulis SuagulSi<br />

rom iyo aRmarTuli da iqaurobas <strong>me</strong>didurad<br />

gadmohyurebda. cxenebi Sea-<br />

Wenes ezoSi, sadac kedlis mTel sigrZeze<br />

moCanda daxuruli SuSabandebi.<br />

aq mudmivad binadrobda orasi<br />

rCeuli miuridi. yvelafers asketizmis<br />

daRi esva. kedlebi ar iyo morTulmokazmuli;<br />

xis svetebi, SuSabands rom<br />

amagrebdnen, aseve ubralod gamoiyurebodnen<br />

da mkacri moxazuloba<br />

hqondaT. damxvdurni ki erTianad Sav<br />

samoselSi iyvnen gamowyobilni. zoias<br />

gonebaSi gauelva, mxiaruleba da laRoba<br />

aq fexsac ver Semoadgamso.<br />

magram imave wuTas mTeli misi yuradReba<br />

miipyro <strong>me</strong>ore, Sida kedelma<br />

vrceli ezos SuagulSi, ro<strong>me</strong>lic gars<br />

ertymoda sakuTriv serals _ Samilisa<br />

da misi ojaxis sacxovrebels. momcro<br />

aivanze, mTavari Sesasvlelis<br />

marjvniv, zoiam SeniSna kacis figura<br />

_ Tu es iyo xilva Tovlisa da cecxlisa?<br />

idga da ezos gadmohyurebda.<br />

goliaTs hgavda Tavisi wowola, TeTri<br />

dolbandiTa da CamoSvebuli, TeTri<br />

ferisave mosasxamiT. xolo misi wi-<br />

Turi wveri gamoCnda rogorc cecxlmokidebuli<br />

buCqi samoselis TovliviT<br />

TeTri siwmindeSi.<br />

`oh, R<strong>me</strong>rTo Cemo~, warmoTqva zoiam<br />

mowiwebuli CurCuliT, `es xom TviT<br />

monstri unda iyos!~<br />

kneina ana axlomxedveli iyo da<br />

mkafiod ver gaarCia, kneina barbarem<br />

ki mzera daZaba, raTa kargad Seexeda,<br />

magram verc erTi da verc <strong>me</strong>ore ver<br />

daakvirdebodnen Samilis nakvTebs,<br />

radgan didi karibWe bolos da bolos<br />

gaiRo da maT uTxres, SigniT SediTo.<br />

amasobaSi Samili ukve gamqraliyo<br />

Tvalsawieridan.<br />

keTilmosurne mola da sxvebic gareT<br />

darCnen. martooden xazinadarma<br />

kajiom, qalebTan erTad, SeaWena cxeni<br />

Sida savaneSi. tyveebma Tavi amoyves<br />

SemoRobil sivrceSi, ro<strong>me</strong>lsac xis<br />

kedeli gamohyofda ezosgan. aTiode<br />

gogo maSinve Semoexvia tyve-qalebs,<br />

Svelodnen cxenidan CamoqveiTebisas<br />

da zrdilobiani JestebiT, mdabali<br />

Tavis dakvriT gzas uCvenebdnen.<br />

Seabijes Sida ezoSi, ro<strong>me</strong>lic warmoadgenda<br />

gare ezos momcro asls _<br />

daxuruli SuSabandebiTa da<br />

kedlebiT. ezos Soreul kuTxeSi idga<br />

patara saxli, aseve garSemortymuli<br />

daxuruli SuSabandiT. zoiam male Seityo,<br />

rom es iyo saxli, sadac cxovrobda<br />

Samili. `rogorc kolofi<br />

moTavsebuli kolofSi, ro<strong>me</strong>lic<br />

Tavis mxriv kolofSia moTavsebuli~,<br />

CaiCurCula frangulad da bavSvebi<br />

gaacina.<br />

oTaxi, sadac sabolood Seiyvanes<br />

isini, iyo bneli da viwro. mogvianebiT<br />

zoiam gulmodgined gazoma oTaxi da<br />

gamoacxada: `ocdaeqvsi nabiji<br />

Tor<strong>me</strong>tze~. maTi axali bina emijneboda<br />

xis kedels da seralis sxva oTaxebiviT<br />

gadioda SuSabandSi. oTaxis<br />

mozrdili nawili eWira Ria buxars,<br />

karsa da pawia sark<strong>me</strong>ls Soris rom iyo<br />

amoyvanili. iatakze efina TeTri qeCa<br />

da adgilobriv nawarmi momcro xali-<br />

Cebi. rodesac oTaxSi Sevidnen, yvelam<br />

sixaruliT Sehyvira.<br />

kedlebidan gamoSveril Taroebze<br />

ewyo saCuqrebi, Tavad daviT WavWavaZesa<br />

da saSas rom gamoegzavnaT: leibebi,<br />

baliSebi, sabnebi, pirsaxocebi da<br />

saponi; samovari, Cais WurWeli, Tef-<br />

Sebi, dana-Cangali da kovzebi; kabebi,<br />

windebi, fexsac<strong>me</strong>li, sacvlebi; savar-<br />

pavle WavWavaZe<br />

literaturuli literaturuli gazeTi<br />

gazeTi<br />

Samili da kneinebi<br />

frag<strong>me</strong>nti romanidan `mTebi alahisa~<br />

poet aleqsandre WavWavaZisa da qarTl-kaxeTis ukanaskneli <strong>me</strong>fis giorgi<br />

XII-is SvilTaSvili _ pavle WavWavaZe (1899-1971), dabadebuli da gazrdili<br />

sankt-peterburgSi, 1917 wlis Semodgomaze oqtombris revolucias gaeqca,<br />

ruseTidan gadaixvewa da dasaxlda jer inglisSi, <strong>me</strong>re _ SeerTebul Stateb-<br />

Si. `wiTeli jvris~ a<strong>me</strong>rikul organizaciaSi xangrZlivi moRvaweobis Semdeg<br />

mwerlobas mohkida xeli.<br />

pavle WavWavaZis kalams, sxva nawarmoebebTan erTad, ekuTvnis inglisur<br />

enaze dawerili romani `mTebi alahisa~ (1952), sadac aRwerilia winandlel<br />

tyveTa Tavgadasavali dRidan gatacebisa (1895 wlis 4 ivlisi) vidre 1855 wlis<br />

10 martamde, rodesac moxerxda maTi ganTavisufleba Samilis tyveobidan.<br />

cxlebi, jagrisebi, Tmis samagrebi da<br />

sarkeebi. kuTxeSi ki Tavs iwonebda pawia<br />

TuTiis abazana. yvelaferi mondo<strong>me</strong>biT<br />

iyo SerCeuli. Wilis Sliapebs<br />

hqondaT mogrZo, muqi feris pirbadeni.<br />

mTel saxeze CamouSvebdi da amgvarad<br />

daemorCilebodi gamtacebelTa<br />

adaT-wesebs.<br />

xalisiani SeZaxilebiT xan erT<br />

nivTs stacebdnen xels, xanac _ <strong>me</strong>ores.<br />

erTmaneTs exveodnen aRtacebulni.<br />

`pirveli, rac mWirdeboda~,<br />

daiyvira zoiam, `es aris qaTibi!~<br />

miagno nivTebs, mis saxelze rom iyo<br />

daniSnuli da ramdeni<strong>me</strong> wuTSi<br />

saucxood gamoewyo: muqi nacrisferi<br />

kaba grZeli qvedataniT, patara Savi<br />

manJetebiTa da Savi ferisve sayelo-<br />

Ti.<br />

bavSvebis kmayofilebas xom sazRvari<br />

ar hqonda!<br />

uceb kneina anam mkacrad mimarTa<br />

zoias:<br />

`i<strong>me</strong>di maqvs, axla Tmas gaizrdi.<br />

Tqveni asakis qals namdvilad ar Seefereba<br />

mokle Tma~.<br />

`<strong>me</strong>smis, qalbatono! magram, <strong>me</strong> mgoni,<br />

ufro iolia, Tqven SeikriWoT Tma;<br />

ai, davatoloT erTmaneTs kisrebi da<br />

naxavT, marTali Tu ara var~.<br />

`momwydi Tavidan, Se eSmakis fexo!~<br />

_ kneina anam gaicina da xeli hkra<br />

zoias. frangi qali ki gaocebam Seipyro<br />

imis gamo, rogor Seicvala misi<br />

urTierToba kneinasTan. gaifiqra:<br />

`aseTi sityvebi, Tanac amgvari kilo-<br />

Ti, rom <strong>me</strong>Tqva misTvis am ramdeni<strong>me</strong><br />

kviris winaT, albaT, gamaqrobda~.<br />

garedan gaurkveveli butbuti<br />

moesma da mimoixeda. qalebs Tavi moeyaraT<br />

SuSabandSi, Cacucquliyvnen da<br />

karis WuWrutanidan iWvritebodnen<br />

oTaxSi; xolo erTi maTgani, maRali da<br />

Camosxmuli tanis qali, ocdaaTi wlisa<br />

rom iqneboda, zRurblze idga da<br />

Tavs ukravda tyveebs. mas ecva grZeli<br />

TeTri perangi, welSi gadatkecili<br />

rom iyo da eSveboda muxls qvemoT<br />

gamoberil TeTri feris Sarvalze,<br />

ro<strong>me</strong>lic mWidrod mitmasnoda wvivebs.<br />

misi Tavsafari erTgvarad waagavda<br />

mandils, qarTvel qalebs rom exuraT<br />

Tavze, magram grZeli Cadri, ro<strong>me</strong>lsac<br />

moixvevda, roca inebebda, Sekerili<br />

iyo TeTri selisgan _nacvlad<br />

tiulisa.<br />

`<strong>me</strong> SuaneTi var, imamis coli~, Tqva<br />

qalma rusulad, `ara, ufrosi coli<br />

ara var, deda rom iyo misi Svilebisa.<br />

igi ramdeni<strong>me</strong> wlis winaT moukvda,<br />

alahma mSvidobaSi amyofos misi suli~,<br />

odnav SeWoWmanda da <strong>me</strong>re dasZina: `<strong>me</strong><br />

so<strong>me</strong>xi var, oRond ruseTSi dabadebuli.<br />

ai amitomac aris, rom rusuli<br />

vici~, da kvlav wuTieri WoWmanis Semdeg:<br />

`<strong>me</strong>c tyve viyavi... odesRac~.<br />

kneinebi da zoia wamodgnen misasal<strong>me</strong>blad<br />

da roca isev mokalaTdnen<br />

iatakze, SuaneTma mimoixeda oTax-<br />

Si. mis mixra-moxras da Jestebs hqonda<br />

bunebrivi da kargad morgebuli<br />

keTilganwyoba tyveebis mimarT, magram<br />

mis Rimilsa da xmis kiloSi iyo raRac<br />

naZaladevi, TiTqmis xelovnuri,<br />

TiTqos yovel sityvas winaswar swonida.<br />

`mjera, rom Tqveni nivTebidan<br />

araferi dakargula~, Tqva man bolos,<br />

`kidev ra<strong>me</strong> xom ar gWirdebaT?~<br />

kneina anam amcno Tavisi wuxili im<br />

Cvilis gamo, ro<strong>me</strong>lsac ZuZu awova da<br />

gaumxila, rZe ratomRac damiSrao.<br />

SuaneTs gaeRima: `etyoba, alahs<br />

gamougzavnia eg Cvili CvenTvis. xazinadar<br />

kajios hyavs daqvrivebuli rZali,<br />

ro<strong>me</strong>lic masTan cxovrobs. ramdeni<strong>me</strong><br />

dRe iqneba, rac bavSvi moukvda.<br />

darwmunebuli var, rom uars ar ityvis,<br />

ZuZu awovos Cvils. davelaparakebi<br />

amaze~.<br />

gamxdar, patara glexis gogos yvirili<br />

aRmoxda imis gafiqrebaze, rom<br />

danarCen tyveebs CamoSordeboda. SuaneTi<br />

miubrunda mas da uTxra:<br />

`nu geSinia gogoni, kajio aqve cxovrobs,<br />

ager, kuTxis koSkSi~. da xeli<br />

gaiSvira didi karibWis mimarTulebiT.<br />

<strong>me</strong>re viRacas aniSna da orma msaxurma<br />

didi langriT Semoitana sauz<strong>me</strong><br />

_ Cai, Tafli, yveli, didi puri da,<br />

kneinebis gasaogneblad, didi kolofi<br />

tkbileulisa mosie toles maRaziidan.<br />

zoias naRvlianad gaeRima am kolofis<br />

danaxvaze.<br />

bavSvebma tkbileuli rom dainaxes,<br />

sixaruliT pirdapir gagiJdnen. samive<br />

pataram xeli Cahyo kolofSi, eZebdnen<br />

yvelaze sayvarel nugbars. da Tamarma,<br />

roca Tavisi arCeuliT Caitkbaruna<br />

piri, cekva-cekviT dauara<br />

oTaxs.<br />

sufTa, zariviT wkriala sicili<br />

moedo kedlebs. zemoT rom aixeda,<br />

zoiam dainaxa gogo, ro<strong>me</strong>lic<br />

daxrili idga karTan. es iyo sandomiani<br />

qmnileba, ro<strong>me</strong>lsac hqonda pawia<br />

da odnav paWua cxviri; TeTri, mwyobrad<br />

Cawyobili kbilebi; xasxasa wiTeli<br />

tuCebi da didroni, nacrisferi<br />

Tvalebi. mas ecva SuaneTiviT, oRond<br />

misi grZeli qvedatani iyo cisferi da<br />

Sarvali ki _ wiTeli. SuaneTi mobrunda<br />

da kneinebs warudgina igi:<br />

`es amineTia, imamis umrwe<strong>me</strong>si<br />

coli~.<br />

ver daijeres, rom es gogo, jer<br />

kidev ymawvilqali, Samilis coli iyo.<br />

zoiam sibraluliT Sexeda, rodesac<br />

amineTma win gadmodga nabiji da mdablad<br />

daukra Tavi kneinebs. <strong>me</strong>re isev<br />

daikava uwindeli adgili karTan.<br />

ezos gahyurebda, magram zoias Tvals<br />

ar gamohparvia, rom amineTi gulisyuriT<br />

us<strong>me</strong>nda yovel sityvas, ro<strong>me</strong>lsac<br />

oTaxSi ityodnen.<br />

`Cven didad vafasebT Tqvens<br />

gulisxmierebas~, uTxra kneina anam<br />

SuaneTs, `magram, samwuxarod, saCivaric<br />

unda mogaxsenoT. Cveni <strong>me</strong>gobari<br />

zoia diuvali bewvze gadaurCa<br />

sikvdils im sisastikis, marTlac avkacuri<br />

sisastikis gamo, erTma Tqvenma<br />

miuridma, haji-xerieTma rom gamoiCina~.<br />

kneina anam dawvrilebiT uambo SuaneTs,<br />

rogor iqceoda haji-xerieTi,<br />

dawyebuli pirveli Ramidan, tyeSi rom<br />

gaaTies da damTavrebuli Smaguri epizodiT,<br />

mTis qedze rom gaTamaSda.<br />

SuaneTma warbebi aprixa. `Tqven<br />

Zalian maocebT! haji-xerieTi<br />

ganTqmulia, rogorc uaRresad<br />

RvTismosavi muslimi da upatiosnesi<br />

kaci. Tavis sicocxleSi mxolod erTxel<br />

Seuyvarda qali. colad iTxova,<br />

magram im sacodavs Tur<strong>me</strong> misi umcrosi<br />

Zma hyvarebia. ra unda eRona, aiRo<br />

da maRali kldidan Zirs gadaeSva,<br />

Tavis mokvla amjobina usiyvarulo<br />

col-qmrobas. haji-xerieTis Zma ki<br />

male daiRupa brZolaSi. haji-xerieTs<br />

im droidan qalisTvis erTxelac ar<br />

Seuxedavs!~<br />

anazdad amineTi win gadmoixara da<br />

kopebSekruli borZikiT alaparakda<br />

25 ivnisi - 8 ivlisi 2010<br />

rusulad, oRond erTob damajerebeli<br />

kilo hqonda:<br />

`haji-xerieTi ar aris kaikaci!<br />

dReniadag CasCiCinebs yazi-mahomas:<br />

saomrad wadio!~<br />

SuaneTma gaicina da zoias moeCvena,<br />

rom sicili xelovnuri iyo.<br />

`yurs nu daugdebT amineTs. magas<br />

yvela sZuls, vinc ki yazi-mahomas<br />

dauaxlovdeba~.<br />

amis gagonebaze amineTs saxe wamou-<br />

Warxlda da gareT gavarda, Tanac braziani<br />

mzera esrola imamis ufros<br />

cols.<br />

SuaneTi wamodga gamosamSvidobeblad.<br />

`<strong>me</strong> dampirdnen, rom Cemi moaxleebi<br />

aq damxvdebodnen~, Tqva kneina anam,<br />

`sad arian?~<br />

`aq arian, darRo-vedenoSi. seral-<br />

Si oTaxebi ar gveyo, magram darwmunebuli<br />

brZandebodeT, rom maT movlapatronobas<br />

ar moakleben~.<br />

`minda, rom axlave vnaxo isini!~<br />

`ro<strong>me</strong>li<strong>me</strong> ZiZa gagzavneT. Tqveni<br />

wodebis qali ar SeiZleba gamoCndes<br />

seralis gareT~.<br />

es sakiTxi samudamod gadaiWra da<br />

zoiam Tqva, Tuki vin<strong>me</strong> unda wavides, <strong>me</strong><br />

wavalo. da wuTieri yoymanis Semdeg<br />

SuaneTi daTanxmda.<br />

zoiam Tavisi axali Sliapa daixura<br />

da Cadri Camoifara. kneinebs sicili<br />

autydaT. SuaneTma ki gaocebiT<br />

Sexeda.<br />

saaTis <strong>me</strong>oTxedi rom gavida, zoia<br />

kvlav mihyveboda keTilmosurne molas.<br />

gadaWres didi gare ezo, gavidnen<br />

ganier, mTavar quCaze da gzas gaudgnen.<br />

<strong>me</strong>re Cauxvies marcxniv, Zalze<br />

viwro CixSi, sadac xis totebi moxdenilad<br />

gadmokidebuliyvnen kedlebze.<br />

zoias gaeRima. gamvlel-gamomvlelTa<br />

eldanacemi mzera gulianad<br />

arTobda, magram roca kuTxeSi Seuxvies<br />

da moedanze gavidnen, Rimili tu-<br />

Cebze Seeyina.<br />

moednis <strong>me</strong>ore boloSi moCanda Savad<br />

pirdabCenili ormo. `oh, R<strong>me</strong>rTo<br />

Cemo! es saSinelebani yvelgan hqoniaT~,<br />

CaiCurCula da sxva mxares gaixeda.<br />

ramdenadac SeeZlo, mietmasna<br />

keTilmosurne molas.<br />

am moedanze idga saxli, sadac daebinavebinaT<br />

winandleli msaxurni. momdevno<br />

naxevari saaTis ganmavlobaSi<br />

zoia elaparakeboda qalebs, ro<strong>me</strong>lTac,<br />

Cans, araferi hqondaT sawuwuno.<br />

zoias gadaaviwyda pirdabCenili<br />

ormo, magram kvlav gareT rom gavidnen,<br />

Secbunebuli erT adgilze gaqvavda,<br />

TiTqos miajaWveso. guli saSinlad<br />

ucemda.<br />

moedani gadaWra sazeimo procesiam.<br />

mas saTaveSi edga kaci, ro<strong>me</strong>lic<br />

grZel kibes moaTrevda.<br />

axalgazrda qali mohyavdaT. igi<br />

mZi<strong>me</strong>d moabijebda da pirisaxe miugavda<br />

TeTr, tragikul niRabs.<br />

zoia mklavSi CaeWida keTilmosurne<br />

molas. man ki mkveTri moZraobiT<br />

moiSora.<br />

`arasodes Seexo mamakacs!~ Tqva<br />

uk<strong>me</strong>xad da TiTebiT Seiwminda mklavi,<br />

TiTqos dausvareso. `axla ki wadi!~<br />

magram zoia raRacam gaaSeSa,<br />

TiTqos fesvi miwaSi gaidgao. `ratom,<br />

ratom?~ misustebuli i<strong>me</strong>orebda da<br />

xels iSverda braldebuli qalisaken.<br />

`eg qali damnaSavea. Tavisi qmari<br />

mokla~.<br />

zoia ver acnobierebda am qalis<br />

danaSauls. aqamde arasodes mosvlia<br />

TavSi, rom SeeZloT qalis Cagdeba saz

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!