30.01.2013 Views

tariel Wanturia vikileqsi andro buaCiZe gamoRviZeba laSa ...

tariel Wanturia vikileqsi andro buaCiZe gamoRviZeba laSa ...

tariel Wanturia vikileqsi andro buaCiZe gamoRviZeba laSa ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

12 agvisto - 1 seqtemberi 2011<br />

sac, radac unda dasjdomoda, saxelis<br />

moxveWa hqonda gadawyvetili, amisTvis<br />

ki miznad elene leoniZis romanis<br />

dasakuTreba-miTviseba CaeTqva gulSi.<br />

elenes bedi daviTaSvils arafrad<br />

enaRvleboda, radgan nebismier SemTxvevaSi<br />

cixe-banakebisTvis hyavda ganwiruli.<br />

elenem mtkiced gadawyvita, rom<br />

sakuTari romani ar daeTmo. marTalia,<br />

amiT wamxdar saqmes veRar gamoasworebda,<br />

magram cota xniT mainc Seimsubuqebda<br />

mdgomareobas, weras gaajanjlebda<br />

da drosac moigebda. kacma<br />

rom Tqvas, patimar leoniZes arsad<br />

eCqareboda.<br />

samagierod, Cqarobda daviTaSvili,<br />

sul imis fiqrSi iyo, rogorme romani<br />

xelSi Caegdo da, rogorc ambobda,<br />

Semoqmed xalxSi gareuliyo. am fiqriT<br />

xmalaZesac gvarianad awuxebda, Tan<br />

sul imis xsenebaSi iyo, xom gaxsovs,<br />

Seni suli xelT mipyria, ar gamabrazo,<br />

Torem werils pirdapir mTavrobaSi<br />

vafren da imasac movaxseneb xelmZRvanelobas,<br />

Tu rogor gaTqvi sakuTari<br />

Tavi da operacia safrTxis winaSe daayeneo.<br />

or cecxls Sua moqceuli sabralo<br />

xmalaZe pataks patakze adgenda da<br />

zemdgomebs sTxovda, cota xani macaleT,<br />

sacaa samalavis adgilsamyofeli<br />

dadgindeba, ra Tqma unda, eTer davi-<br />

TaSvilis wyalobiTa da daxmarebiT,<br />

riTac, Tavisdauneburad, elene leoniZis<br />

bed-iRbalze zrunvac gamosdioda.<br />

amiT elenec sargeblobda, vi-<br />

Tom romans Cahkirkitebda, sinamdvile-<br />

Si ki sul sxva ramiT iyo dakavebuli.<br />

Tumca erTi-ori adgili, romelic jer<br />

kidev Tavisuflebaze yofnis drosac<br />

saCoTirod eCveneboda, marTlac Caaswora,<br />

marTlwerasac mixeda, magram<br />

amis iqiT aRar wasula da mTel dRes<br />

qaRaldze cixis STabeWdilebebs iniSnavda.<br />

marTalia, elene gumaniT<br />

grZnobda, rom mTavari STabeWdilebebi<br />

jer kidev win iyo, magram rame rom<br />

ar daviwynoda, umniSvnelosac ki Tavis<br />

mesaidumle qaRalds andobda.<br />

ramdenime Tvis lodinma, imavdroulad<br />

operatiulma muSaobam da<br />

TvalTvalma Sedegi ver gamoiRo. daviTaSvilis<br />

samalavi ar Canda da aRarc<br />

romanis dasrulebas daadga saSveli.<br />

saidumlo samsaxuris xelmZRvaneloba<br />

da eTer daviTaSvili moTminebas<br />

erTdroulad kargavdnen. naTlad Canda,<br />

patimari leoniZe romanis dasrulebas<br />

ar apirebda, xolo sameurneo<br />

muSaki daviTaSvili samalavis gaTqmagamJRavnebas.<br />

orives bedi TiTqmis erTdroulad<br />

gadawyda.<br />

RamiT daapatimres mZinare daviTaSvili.<br />

dapatimreba, sxva yvelaferTan<br />

erTad, imanac daaCqara, rom iago daviTaSvili,<br />

sagareo vaWrobis kolegiis<br />

gadawyvetilebiT, im delegaciis xelmZRvanelad<br />

gaxldaT daniSnuli,<br />

romelic italia-TurqeTSi miemgzavreboda<br />

abreSumis Teslis SesaZenad.<br />

arsebobda ganZis sazRvargareT gatanisa<br />

da daviTaSvilis sabolood mimalvis<br />

albaToba, dayovneba saqveyno<br />

saqmes ar waadgeboda.<br />

xuTsaaTianma dakiTxvam, rogorc<br />

mosalodneli iyo, Sedegi gamoiRo da<br />

samalavis adgilsamyofelic naTeli<br />

Seiqna. Saqrosa da katos nayaCaRari<br />

nivTebi aRmoCenil iqna sofel melaan-<br />

Si, daviTaSvilis sayvarlis, Tebronia<br />

qumsikaSvilis mamapapiseuli saxlis<br />

sxvenSi. Tebronia msaxurobda daviTaSvilis<br />

uwyebaSi damlageblad da,<br />

rogorc Cans, ufrosis usazRvro<br />

ndobiTa da siyvaruliT sargeblobda.<br />

aqve aRmoCnda proklamaciis furceli,<br />

romelic ufrosisa da misi sayvarlis<br />

danaSauls erTi-orad amZimebda.<br />

Tu uSiSroebis saarqivo masalebs<br />

daejereba, proklamaciis Sinaarsi ase-<br />

Ti gaxldaT:<br />

mamuliSvilno!<br />

saqarTvelo gansacdelSia! ruseTs<br />

obobasaviT Tavis xlarTebSi vyavarT<br />

gabmuli da sisxlsa gvwovs. dRes, rodesac<br />

msoflios didma saxelmwifoebma<br />

Tavisi nebiT gaaTavisufles koloniebi,<br />

imperialisturi ruseTi kidev<br />

ufro magrad uWers marwuxebs dapyrobil<br />

erebs. velikorusuli Sovinizmis<br />

fsiqoziT daavadebul kremls ar surs<br />

Seignos, rom Zaladobaze, muqaraze,<br />

SiSze dafuZnebuli yvela saxelmwifo<br />

dangreulia da isic ganwirulia<br />

dasaRupad. bolSevikuri ruseTi zeimobs<br />

Tavis Svid noembers, romelsac,<br />

rogorc damonebis dRes, ise uyureben<br />

sabWoTa imperiaSi Semavali erebi. kremlis<br />

imperialistebma imdeni moaxerxes,<br />

rom saqarTvelo gaapartaxes da<br />

cdiloben, rom sulieradac gadagvagvaron:<br />

Cvens ers arasdros Seuwyvetia<br />

brZola TavisuflebisTvis da dResac<br />

mtkiced acxadebs: rusebo, waeTrieT<br />

saqarTvelodan!<br />

erTi muWa qarTvelebi.<br />

meore dakiTxvaze daviTaSvilma<br />

aRiara, rom proklamacia gadasca universitetis<br />

biblioTekis bibliografiuli<br />

ganyofilebis gamgem, mixeil<br />

abulaZem, xolo naqurdaliT apirebdnen<br />

iaraRis mogrovebas, am iaraRis<br />

SeZenaSi ki unda daxmareboda abulaZis<br />

Zma, romelic imxanad Tavdacvis saministroSi<br />

msaxurobda. marTalia, es<br />

iaraRi bolSevikuri reJimis safuZvlebs<br />

albaT ver Searyevda, magram eris<br />

gamofxizlebis saqmes ki waadgeboda.<br />

amas mohyveboda saqarTveloSi gabneuli<br />

organizaciis xelisSemwyobTa mozrdili<br />

sia, romelSic, rogorc rigi-<br />

Ti damxmare, elene leoniZec aRmoCenila.<br />

organizaciis wevrad elene dausaxelebia<br />

sakuTar ufross da iqve<br />

aRuniSnavs: proklamaciebis gasakravi<br />

webo da funji swored elenes miutania.<br />

webo saxelgamis maRaziaSi SeuZenia,<br />

xolo kengurus bewvisgan damzadebuli<br />

funji, romelic ar xmeboda da<br />

sxvadasxva temperaturul sxvaobas<br />

advilad itanda, misTvis gadaucia saqarTvelos<br />

saxalxo mxatvars evstixi<br />

gulispirels. mxatvris saqcieli mar-<br />

Tlac gaocebas iwvevda, radgan saxeli<br />

Tu dideba revoluciuri TematikiTa<br />

da beladebis portretebis SeqmniT<br />

moexveWa, Tumca, rogorc gamoirkva,<br />

saqmiT erTs akeTebda, gulis siRrmeSi<br />

ki meores fiqrobda.<br />

ase gaixsna organizacia `muWelebis~<br />

gaxmaurebuli saqme, isev da isev<br />

polkovnik Citaias ZalisxmeviT,<br />

romelsac gaweuli Sroma daufasda da<br />

ramdenime TveSi samuSaod didi qveynis<br />

dedaqalaqSi iqna gadayvanili.<br />

daWera-dapatimrebebs qveynis sadarajoze<br />

mdgari fxizeli qarTvelebis<br />

mxridan saTanado gamoxmaureba mohyva.<br />

afrasion yrataZem, rogorc Cvevad<br />

hqonda, ukan arc amjerad daixia da<br />

ormoqmedebiani piesa, „nakacarebi" Seqmna,<br />

romelic warmatebiT daidga ramdenime<br />

saxalxo TeatrSi. gansakuTrebiT<br />

qalebi aqtiurobdnen da werils<br />

werilze swerdnen.<br />

erTi aseTi anania kvitaSvili gaxldaT,<br />

romelmac weriliT _ `istoriam<br />

gagvamarTlos~ _ bolo lursmani<br />

CaaWeda `muWelebis" isedac gvarianad<br />

daWedil kubos Tavsaxurs.<br />

`dRes yvela xedavs, Tu ra keTdeba<br />

saqarTveloSi, Tu rogori siswrafiT<br />

viTardeba aRmSenebloba, rogor uvlis<br />

xelisufleba janmrTelobas, rogor<br />

aris daserili yvela misi kuTxeebi<br />

saeqimo punqtebiT, rogor swrafad miabijebs<br />

win ganaTlebis saqme, rogor<br />

zRaprulad izrdeba dRes qarTuli<br />

wignisa da gamomcemlobis saqme, rogor<br />

fasdeba muSis Sroma. nuTu yovelive<br />

amas, aRmSeneblobis gigantur msvlelobas<br />

uari unda uTxraT, marTlacda<br />

erTi muWa qarTvelebis gamoisobiT?!<br />

dae, gaigon, Cven viwameT es saqarTvelos<br />

sinamdvile, viwameT sabWo-<br />

Ta saqarTvelo, erTgulad davdgebiT<br />

mis sadarajoze, arc erTi nabijiT ukan<br />

ar davixevT, yovel maT yvirilze kidev<br />

ufro mWidrod SevakavSirebT Cvens rigebs<br />

xelisuflebasTan, raTa davicvaT<br />

sabWoTa kavSiri yaCaRebisgan. ase moviqceviT<br />

Cven da dae, istoriam gagvamarTlos."<br />

es SeSfoTeba, rogorc Cans, olga<br />

kvikviZesac gauziarebia da mcire naSromi<br />

Seuqmnia saTauriT – `qarTvel<br />

qalebs~.<br />

`raSia saqme?<br />

am dReebSi daapatimres JordaniaramiSvilis<br />

mier warmogzavnili emisari,<br />

romelsac, rogorc masTan erTad<br />

dapatimrebulTa dokumentebidan Cans,<br />

davalebuli hqonda Seedgina paritetuli<br />

komiteti. am komitets unda moexdina<br />

ajanyeba, aerCia droebiTi mTavroba,<br />

gamoecxadebina deklaracia da<br />

literaturuli literaturuli gazeTi gazeTi<br />

proza<br />

sxvadasxva.<br />

magram Cveni, qarTveli qalebis valia,<br />

medgrad vidgeT Tavis sadarajoze,<br />

Cven unda vecadoT ar mivceT avantiuristebs<br />

arc erTi qarTveli axalgazrda.<br />

qarTvelo qalo! Sen yovel-<br />

Tvis ideqi qveynis mxsnelebTa pirvel<br />

rigebSi, Sen aseT dros ar SegiZlia<br />

gulxeldakrefili idge, istoriuli<br />

momenti moiTxovs Sens aqtivobas.<br />

xma amoiRe qarTvelo qalo!<br />

dagme, daSanTe socialisturi sam-<br />

Soblos mtrebi!~<br />

am ambebis Semdeg patimari leoniZis<br />

sicocxle gaxvretil groSadac ki<br />

aRar fasobda. marTalia, daxvretas<br />

saswauliT gadaurCa, magram ocdaxuTwlian<br />

patimrobas mainc ver ascda.<br />

romani, ra Tqma unda, CamoarTves, arc<br />

kalami da furclebi SearCines, Tumca<br />

elenem mainc moaxerxa da patara naglejis<br />

daxmarebiT ojaxs is Seatyobina,<br />

rom etapiT Soreul gzebs gauyenebdnen.<br />

matarebeli navTluRis sadguridan<br />

gadioda, miuxedavad didi<br />

mcdelobisa, elenem Tavisianebs Tvali<br />

veRar mohkra, arada, elenes naTesavebs<br />

kanvois ufrosisTvis oTxasi mane-<br />

Ti da sursaT-sanovage gadauciaT,<br />

Tumca am yvelafers patimramde veRar<br />

Tu aRar miuRwevia.<br />

amis Semdeg elene aRaravis unaxavs.<br />

savaraudod, misi Zvlebic im yinuleb-<br />

Si CarCa, romlis ukidegano siRrmeebsac<br />

yvela xelisufleba manamde da mis<br />

Semdegac ase gulmodgined da jiutad<br />

avsebda.<br />

Rirda ki erTi dausrulebeli romani<br />

amodena davidarabad?<br />

patimar leoniZisTvis rom ekiTxa<br />

vinmes, ra Tqma unda, Tavs daaqnevda da<br />

aTeuli Tu ara, erTi-ori mizezi mainc<br />

aRmoaCndeboda sakuTari Sexedulebis<br />

dasacavad. jer erTi is, rom damnaSave<br />

ar iyo, meore kidev is, rom sakuTari<br />

ramis ZaliT daTmoba maSinac iseve<br />

laxavda adamianis Rirsebas, rogorc<br />

am drois Semdeg. mesame mizezi ki, mTavars<br />

rom eZaxian, swored is unda yofiliyo:<br />

saqme is gaxldaT, rom elene<br />

leoniZes romani karga xnis dasrulebuli<br />

hqonda, amas ki yvela mixvdeboda,<br />

vinc romans cali TvaliT mainc<br />

Caxedavda.<br />

viTom amiT ra icvleboda?<br />

yvelaferi Tu ara, bevri ram.<br />

gadascemda sakuTar romans leoniZe<br />

tara zundels, isic daawerda<br />

sakuTar gvar-saxels, amohyofda Tavs<br />

mweralTa kavSirSi, moiTxovda saxelsa<br />

da didebas, umal miiRebda orives<br />

da uniWoTa Tu gakeTebuli niWis mweralTa<br />

aseulSi erT-erTi meTauri Tu<br />

ara, rigiTi wevri namdvilad Seiqneboda.<br />

arada, xelis wakvra niWs sWirdeba,<br />

Torem uniWoba TavisiTac gaikvlevs<br />

gzas. ase rom, uniWobasTan brZolac<br />

patriotizmi unda iyos, Tundac saku-<br />

Tari sicocxlis fasad. ase miaCnda<br />

elene leoniZes dapatimrebamde da, ra<br />

gasakviric unda iyos, dapatimrebis<br />

Semdegac.<br />

ise, Tu vinmes ainteresebs, romans<br />

aseTi dasasruli hqonia: kaci, romelic<br />

samSoblos gaimetebs, daundobeli<br />

mxecia da sadac unda daidos bunagi,<br />

yvelgan miwvdeba mSobliuri cis<br />

kivili da sikvdilamde SeaZrwunebs.<br />

drom am romanis Sesaxeb sxva<br />

araferi Semogvinaxa da es ramdenime<br />

winadadebac sruliad SemTxveviT gadarCa,<br />

isev da isev polkovniki Citaias<br />

wyalobiT, romelic xSirad imeorebda<br />

am sityvebs sadRegrZelos saxiT sxvadasxva<br />

sufraze Tamadobisas, ra Tqma<br />

unda, moskovSi da, ra Tqma unda, rusul<br />

enaze.<br />

– tyuilia! – iyvira <strong>andro</strong>s sidedrma,<br />

riTac meore oTaxSi mTvlemare<br />

siZe mourideblad Seafxizla, metad ki<br />

gvarianad daafrTxo.<br />

Zil-RviZilSi myofma <strong>andro</strong>m Tavidan<br />

verc ki gaarkvia, Tu ras uarobda<br />

sayvareli sidedri, im Zvel ambavs Tu<br />

kidev sxva rames. es gaugebrobac male<br />

gaifanta, isev da isev <strong>andro</strong>s sidedris<br />

daxmarebiT.<br />

– tyuilia! – gaimeora qalma.<br />

– ra aris, deda, tyuili? – mokrZalebulad<br />

Seubruna qaliSvilma.<br />

– yvelaferi.<br />

– mainc? – ar moeSva qaliSvili.<br />

– gadaRvrida mag mawons.<br />

– ratom, deda?!<br />

– Cems jinaze, magas Svili rom undodes,<br />

sxvanairad moiqceoda, magram<br />

7<br />

Cemi sikvdili aqvs Cafiqrebuli, mamaSens<br />

xom mouRo bolo?! ar moisvena,<br />

sanam eqimebis xelSi ar Caagdo.<br />

– Cumad, deda, ar gaigos.<br />

– gaigos, me dasamali araferi maqvs!<br />

– TiTqmis iyvira ojaxis ufrosma.<br />

– Sen damRupe, sxvasTan rom geswavla<br />

es inglisuri, ra daSavdeboda?! ra Cems<br />

ojaxSi SemosaSvebi eg iyo?! kacs mainc<br />

gavdes, naxav, vinme Tu ar yavdes, dedis<br />

gulis ambavi xom ici?! mamaSens amxela<br />

Tanamdeboba hqonda mTeli cxovreba<br />

da erTxelac ar daugviania saxlSi,<br />

sul TaTbiri da kreba gamigia?!<br />

amis Semdeg orive gaCumda. didi<br />

mcdelobis miuxedavad, <strong>andro</strong>m kedlis<br />

meore mxridan veraferi Seityo,<br />

ase rom, misi bed-iRbali, droebiT<br />

mainc, gaurkveveli rCeboda, Tumca kargi<br />

rom araferi eloda, isedac mixvdeboda<br />

<strong>andro</strong>snairi adamiani. amas<br />

emateboda isic, rom siCume Tanxmobis<br />

niSania, da isic, rom yvela Svili umetesad<br />

mSoblis monaa da arc meriko,<br />

swored ase erqva nelis qaliSvilsa da<br />

<strong>andro</strong>s meuRles, gaxldaT gamonaklisi.<br />

rogorc ityvian, Savi Rrublebi<br />

Tavs iyridnen da <strong>andro</strong>s sakuTari<br />

TavisTvis unda eSvela.<br />

meore dRes, ra Tqma unda, diliT<br />

<strong>andro</strong>m meuRles mawvnis gamyidvelis<br />

misamarTi gamoarTva da wyneTisken<br />

gaemarTa viTomda mawvnis mosatanad da<br />

imis dasamtkiceblad, rom mTlad isec<br />

ar iyo saqme, rogorc mis sidedrs egona.<br />

droebiT gadaadgilebul pirTa,<br />

igive ltolvilTa, dasaxlebas <strong>andro</strong>m<br />

sruliad advilad miagno da oTxsar-<br />

Tuliani korpusis meore sarTulze,<br />

nora nayofias binis karze daakakuna,<br />

romelic ori patara, oTaxismagvari<br />

saTavsosgan Sedgeboda. kari aravin gauRo<br />

da is iyo, gulgatexili gamobrunebas<br />

apirebda, rom kibeze amomaval<br />

mamakacs mohkra Tvali, romelic, Tu<br />

xelSi moTamaSe gasaRebs mxedveloba-<br />

Si miviRebT, noras mezobeli unda yofiliyo.<br />

<strong>andro</strong>mac swored ase ifiqra.<br />

– noras veZeb. – TiTqmis bodiSiT<br />

Tqva <strong>andro</strong>m.<br />

– noras? – daazusta mamakacma.<br />

– qalbatoni nora ar aris?<br />

– nora rom aris, ise iyos Cemi mteri,<br />

– amoioxra mamakacma da STabeWdilebis<br />

gasaZliereblad oxvras Tavis qnevac<br />

moayola, – manqana daejaxa dRes<br />

dilas, mawons rom arigebda, maSin.<br />

– gardaicvala?<br />

– ara, magram Wkua aRar moekiTxeba,<br />

raRac aparatze yofila mierTebuli.<br />

– cudi saqme damarTnia, – axla ukve<br />

<strong>andro</strong>m gadaaqnia Tavi.<br />

– cudi da kidev uaresi, eg arCenda<br />

amxela ojaxs.<br />

– CvenTanac mohqonda mawoni, – CaurTo<br />

<strong>andro</strong>m.<br />

– mawoni Tu ginda, gasaRebi maqvs<br />

ager da vnaxoT.<br />

– uxerxuli Tu ar iqneba...<br />

– vis calia axla magisTvis da gafu-<br />

Wdeba mainc.<br />

– sul waviReb, rac iqneba, – wamocda<br />

<strong>andro</strong>s.<br />

– magas ra sjobs, bevri araferia,<br />

magram es fulic waadgeba mag ubedurs.<br />

am sityvebiT Sevidnen nora nayofias<br />

binaSi da aivanze, romelic, sxva yvelaferTan<br />

erTad, improvizebul<br />

samzareulosac warmoadgenda, „adialis"<br />

qveS gadamaluli Tu SefuTuli<br />

xuTi qila mawoni aRmoaCines, romelsac<br />

Tavze gayviTlebuli furclebi<br />

hqonda Semokruli.<br />

gagrZeleba Semdeg nomerSi

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!