Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
37 1554 FEBRUAR. . 38<br />
Fatemur sane, Deum oonstanti voluntate bonum<br />
amare ac velle semper, utpote quod ipsius naturae<br />
proprium est et cousentaneum, neo unquam posse<br />
odio habere, malum autem odisse ac nolle semper,<br />
qua tonus quidem malum est et a natura eius alienum:<br />
amare autem et velle et decernere quatenus<br />
malo ipse bene uti novit et potest, ac ex eo bonum<br />
elicere quod serviat illustrandae ipsius gloriae et<br />
ad universi decorem et ornatum.<br />
Ergo nullius mali. et peccati Deus autor est,<br />
quum peccatum aliud non sit quam ab eo aversio<br />
et defectio, quae tarn non potest ab eo proficisci<br />
quam se ipsum negare ac sui esse dissimilis non<br />
potest.<br />
Quis est igitur autor? Diabolus et a diabolo<br />
persuasus homo et corruptus, qui in veritate non<br />
permanserunt, in qua conditus erat uterque. Nam<br />
quanquam nee angelos nee hominem Deus tales<br />
creavit qui nee labi possent nee deficere, nee (etsi<br />
potuit) praeeavere tarnen voluit quominus quod<br />
futurum praevidebat aeeideret, quia per se stare<br />
non poterant nisi ipsius solius munere: nulla tarnen<br />
Deo hanc ob causam culpa adscribi iustius potest,<br />
quam angeli conqueri de sua sorte quod ipsos non<br />
fecerat • deos, aut homines quod non sint angeli<br />
creati, aut bestiae quod eas non fecerit pares hominibus.<br />
Deinde, postquam totum humanuni genus in<br />
peccati coenum propria culpa proiectum est, si ex<br />
toto genere alios gratuita sua benevolentia ex eo<br />
statuit retrahere ac aeternae saluti destinavit ad<br />
illustrandam suae bonitatis ac misericordiae gloriam,<br />
alios autem in eo decrevit volutabro deserere ac<br />
aeternis supplieiis destinare ad declarandam potentiam<br />
suam atque iusti sui iudicii severitatem, quis<br />
iniustitiae ipsum iure accersat, * qui tanquäm figulus<br />
ex eodem luto diversa vasa fingere potest, et in<br />
quoseunque volet usus aecommodare pro bona sua<br />
voluntate, cuius causa, si non semper coghita est,<br />
iusta tarnen semper est?<br />
Si quis ulterius sibi progrediendum sibi * existimat,<br />
Paulum audiat exclamantem: O altitudo divitiarum<br />
etc., ad reprimendam effraenem hanc hominum<br />
audaciam, et illud occinentem: O homo tu<br />
quis?<br />
Hie enim figere gradum convenit quousque<br />
nos tanquam manu ducit scriptura, nee sublimius<br />
conscendendum, quod nee longius nee altius eadem<br />
nobis ducatum * praebeat.<br />
1908.<br />
HALLERUS BULLINGE RO.<br />
Graiias agit de libro sibi misso. Ipse per proximam<br />
occasionem exetnplaria actorum contra Servetum<br />
mittet.<br />
(Ex autographo Arch. Turic. Plut. VI. Vol. 115, olim Sonn.<br />
B. Epp. Vol. VIII. p. 2941. — Simler Vol. 81.)<br />
Clarissimo viro D. Heinrycho Bullingero domino<br />
et compatri suo carissimo<br />
Tiguri.<br />
S. Non venit ad me hic nuntius, donee iamiam<br />
discedere vellet. Itaque non possum per eum<br />
omnia quae vellem scribere. Tuas tarnen' accepi,<br />
et ingentes tibi ago gratias pro tuo de Gratia Dei<br />
opère saneto. *) Habeo duo exemplaria Actorum<br />
contra Servetum, quorum alterum tibi, alteram D.<br />
Gualthero pertinet. 2 ) Sed non potui hunc his gravare.<br />
Mittam ea proxime per Wittembachii nepotem,<br />
qui ad vos cum D. Gualthero contubernium habiturus<br />
proficiscetur. Ego ad nuptias quasdam avocor.<br />
Idco nunc plura non possum. Commendo<br />
me tibi semper. Bene vale cum tuis omnibus.<br />
Datae Bernae 19. Febr. 1554.<br />
Tuus Hallerus.<br />
1909.<br />
CALVINUS VIRETO.<br />
Commendat Scotum aliquem et loquitur de negotio<br />
quodam pecuniario in Anglia minus bene tractato.<br />
(Ex autographo Cod. Genov. 107 a , fol. 67. Anglice versa legitnr<br />
in edit. Philad. III. 28.)<br />
Eximio Christi servo Petro Vireto, ecclesiae Lausannensis<br />
fido pastori, fratri et symmystae integerrimo.<br />
S. Frater hie natione Scotus, ') quo consilio<br />
1908.1) De gratia Dei iustifioante 11. IV. Tig. 1554. 4. (Hess,<br />
Bullinger II. 69.).<br />
2) sic.<br />
1909.1) Quisnam hie fuerit ne.scimus. Simler us de Goodmanno<br />
cogitât. Si tu forte Knox um designari putaveris, si<br />
mense deinum Martio Helvetian petiisse videtur, quamvis ipse<br />
in quadam epistola. d. d. Dieppe 10. Maii scripta dicat: Since<br />
the 28 of Ianuar [counting from the time he came to Franoe,<br />
ffl Crie] i have travellit throughout all the congregations of<br />
Helvetia and have rensonit with all the pastoris and manyother<br />
exoellentlie learnit .men upon sic matters as now I cannot<br />
comit to wrything (WGrie, Knox I. 133 not.).<br />
3*
Change language