You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
65 1554 MART. 66<br />
et hic post meum abitum admisceri quaedam etiam<br />
coeperunt per quosdam, quae tarnen faoile, spero,<br />
corrigentur. Urgent Buceranam exhibitionem, quae<br />
ne ab ipso quidem Bucero. intelligi potuit, nedum<br />
ut solidis ulhs vel testimoniis vel rationibus comprobari<br />
possit. Sed de hoc postea plura. Tantae<br />
est mobs videlicet tollere prodigiosam illam omnisque<br />
papi8ticae idololatriae parentem, imaginationem<br />
praesentiae corporis Christi in caereinonia ipsa et<br />
elementis coenae. Spero tarnen breyi futurum ut<br />
ex animis piorum omnium tollatur omnino. Sunt<br />
rursum qui me a vobis dissentire putant, eo quod<br />
panem et vinum in coena signa coenae esse negem,<br />
quae vos symbola esse docetis corporis et sanguinis<br />
Christi: quasi vero non aliud sit coena ipsa, aliud<br />
vero corpus et sanguis Christi, ut etsi panis et vinum<br />
coenae signa non sint, symbola tarnen corporis<br />
et sanguinis Christi esse nihilominus possint. Imo<br />
vero, quum ego doceo, distributionem ipsam ac participationem<br />
panis in coena esse signum coenae,<br />
simul quoque doceo, panem et vinum in coena esse<br />
symbola corporis et sanguinis Christi. Alioqui distributio<br />
ipsa panis ac poculi in coena signum esse<br />
non posset communionis nostrae cum Christo in<br />
corpore et sanguine ipsius, si panis et vinum symbola<br />
non essent corporis et sanguinis Christi. Sed<br />
amant venari ac serere dissidia 6 ) ubi nulla sunt,<br />
quum ipsi sibi nusquam constent.<br />
Plura iam non possum. Commendo me et dissipatam<br />
meam ecclesiam vestris precibus, et vos<br />
omnes pariter opto in Domino recte et féliciter<br />
valere. Âemdae Frisiorum 3. Martii 1554. 7 )<br />
Vester ex animo quantus est<br />
Ioannes a Lasco m. pr.<br />
1920.<br />
OALVINUS ORBANIS.<br />
Exhortatur eos ut formiter adhaereant evangelio,<br />
quo certiits in proxime instante publica deliberations<br />
per maiora reformationem legitime stabüitam habeant.<br />
(Ex gallico Beza versam edidit Ge'nev. p. 149, Laus. p. 290,<br />
Hanov. p. 324, Ohouet p. 201, Amst. p. 92. Authentioum<br />
textnm non exstare eo magie dolemus quod hie minus felici<br />
oalamo usus sit translator. Anglice legitur in Edit. Philad.<br />
in. 24.)<br />
6) De statu ecclesiarum Frisiae adeundus Bertram,<br />
hist- erit. lo. a Lasco, Aurich. 1733. 4. p. 230 ss. latldatus<br />
a Kuypero. Cf. Bartels p. 51 sq.<br />
7) Gerdes habet 6. Martii.<br />
Galvini opera. Vol. XV.<br />
Ioannes Calvinus dilectissimis fratribus Orbae, qui<br />
puram evangelii praedicationem et Dei cultum sincerum<br />
cum regni Christi promotione exoptant. ')<br />
Caritas Dei patris, et gratia Domini nostri Iesu<br />
Christi, per spiritus sancti communicationem vobis<br />
semper adsit.<br />
Quum praeter ordinariam sanae doctrinae auditionem,<br />
cui etiam lectio verbi potest accedere, non<br />
dubitem quin optimi fratres Faréllus et Vwetus<br />
strenue in illud incumbant, ut vos Sanctis exhortationibus<br />
ad pietatis Studium aocendant, quas etiam a<br />
vobis prompto et propenso animo excipi confidam:<br />
volui tarnen, dilectissimi fratres, hoc ad vos literarum<br />
dare, quo meum de vobis ac rebus vestris iudicium<br />
haberetis. Et sane non vulgari confirmatione<br />
nunc vobis opus est, ex quo turbae illae a<br />
Satana adversum vos excitatae sunt. Meum vero<br />
erga vos Studium probatum iri facile mihi persuadeo,<br />
quum de recto affectu constiterit, ut opera<br />
mea apud vos inutilis futura non sit. Equidem<br />
non dubito, quin pro vestro illo intento desiderio<br />
ad purum Dei cultum inter vos solide restituendum,<br />
magno vobis moerori sit status ille vestrae urbis,<br />
dum nempe superstitio et impietas papismi, quae<br />
Dei cultum corrupit et nomen sacrum blasphemiis<br />
operit, sedem suam adhuc apud vos retinent. Intorea<br />
magni vobis thesauri loco esse debet, quod<br />
Dominus dederit ut vos quidem iam nihil commune<br />
cum malo habeatis. Imo ut non modo a malo abstinere<br />
liceat, sed etiam exstet ordo aliquis ecclesiae<br />
inter vos, quo vos sub Domini iugo contineatis. Magnum<br />
omnino et incomparabile Dei beneficium, si in<br />
illorum conditionem oculos conieceritis, qui crudelissimae<br />
servitutis iugo miserabiliter premuntur.<br />
Superest tarnen ilia anxiotas, quod non pauca in<br />
oculos vestros incurrunt, quae Dei gloriae adver-<br />
8antur. Praesertim quum omnia istic tarn certo et<br />
ex voto comparata essent, ut nee aliter statueremu8,<br />
quam vos plene tandem Antichristi sordibus<br />
perpurgatum ac semel liberatum iri: quare quod a<br />
tanta spe deiici contigit, non potuit non esse molestis8imum.<br />
Infidèles vero metu illo iam vacui,<br />
non desunt etiam occasioni, quin et triumphum<br />
sibi canant, et Deo insultent, quo vobis extremus<br />
dolor super dolorem accédai. Atqui novum videri<br />
non debet, quod Satan qui totus in eo est<br />
ut promotionem regni Christi impediat, suas illas<br />
1920. 1) Be rebus Orbanorum cf. N. 1771. 1898. 1900. 1905<br />
Aim Buchat "VI. 70 seq. qui hanc epistolam attingit, el Pierrefleur<br />
Mim. 284 ss. Caeterum res demum d. 30. lulii diremta<br />
est, quo die evangelici 18 votis eatholicos superarunt, et hiseiectis<br />
imaginibusque retnotis bona ecclesiastica divisa sunt.<br />
Mireris Boberti Louati ministri hie nuttam fieri mentionem<br />
quum tarnen FareUi nomen laudetur.<br />
5