17.06.2013 Views

Латинский язык: второй и третий год обучения

Латинский язык: второй и третий год обучения

Латинский язык: второй и третий год обучения

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

adestis, cras aberitis. Gaius Iulius Caesar, postquam a Pharmace, rege Pontico,<br />

victoriam reportavit, ad amicum suum scripsit: “Veni, vidi, vici”. Quod periit,<br />

periit. Homo quidam interrogavit servum, genere Lacedaemonium: “Probus-ne<br />

eris, si te emero?” Ille: “Etiam si non emeris”. Alea iacta est. Exegi<br />

monumentum (Horatius).<br />

Legite, quaeso:<br />

De puero mendaci<br />

Puer, custos ovium, saepe per iocum auxilium rogavit et magna voce<br />

clamavit: "Auxilium mihi date! Lupus adest!" Vicini auxilio veniebant, sed<br />

lupum non videbant et puer eos irridebat. Aliquando lupi re vera in oves<br />

irruerunt, et puer, ut antea, clamavit: "Lupi adsunt! Auxilium mihi date!" Sed<br />

nemo pueri mendaci credidit neque ei auxilium dedit, et lupi multas oves<br />

arripuerunt.<br />

Homini mendaci, etiamsi vera dicit, nemo credit.<br />

In principio (Vetus Testamentum, Liber Genesis, 1, 1-5)<br />

In principio creavit Deus coelum et terram. Terra autem erat inanis, et vacua,<br />

et tenebrae erant super faciem abyssi. Et Spiritus Dei ferebatur super aquas.<br />

Dixitque Deus: Fiat lux. Et facta est lux. Et vidit Deus lucem, quod esset bona.<br />

Et dividit lucem a tenebris. Appellavitque lucem diem, et tenebras noctem;<br />

factumque est vespere, et mane, dies unus.<br />

esset – перевед<strong>и</strong>те: было (сослагательное наклонен<strong>и</strong>е глагола быть)<br />

Тема восьмая. Пр<strong>и</strong>част<strong>и</strong>е <strong>и</strong> отглагольное существ<strong>и</strong>тельное<br />

Нам уже <strong>и</strong>звестно пасс<strong>и</strong>вное пр<strong>и</strong>част<strong>и</strong>е лат<strong>и</strong>нского глагола, которое<br />

образуется от третьей словарной формы. Теперь познаком<strong>и</strong>мся с пр<strong>и</strong>част<strong>и</strong>ем<br />

настоящего времен<strong>и</strong> акт<strong>и</strong>вного залога (participium praesentis activi).<br />

Это пр<strong>и</strong>част<strong>и</strong>е образуется путем пр<strong>и</strong>бавлен<strong>и</strong>я к основе глагола форманта<br />

-ns.<br />

Как обычно, глаголы первого <strong>и</strong> второго спряжен<strong>и</strong>й пр<strong>и</strong>соед<strong>и</strong>няют его<br />

прямо к основе, а глаголы третьего <strong>и</strong> четвертого спряжен<strong>и</strong>й <strong>и</strong>спользуют для<br />

этого соед<strong>и</strong>н<strong>и</strong>тельный гласный -е-. Напр<strong>и</strong>мер, legere ч<strong>и</strong>тать, lectus est<br />

проч<strong>и</strong>танный, legens ч<strong>и</strong>тающ<strong>и</strong>й, ч<strong>и</strong>тая. Пр<strong>и</strong>част<strong>и</strong>е склоняется так же как<br />

существ<strong>и</strong>тельные <strong>и</strong> пр<strong>и</strong>лагательные третьего склонен<strong>и</strong>я, од<strong>и</strong>наково для всех<br />

трех родов (не забудьте, что <strong>и</strong>мен<strong>и</strong>тельный <strong>и</strong> в<strong>и</strong>н<strong>и</strong>тельный падеж<strong>и</strong> среднего<br />

рода всегда совпадают <strong>и</strong> во множественном ч<strong>и</strong>сле оканч<strong>и</strong>ваются на -а.):<br />

Nom.<br />

sing.<br />

spectans смотрящ<strong>и</strong>й, смотрящая, смотрящее, смотря<br />

Gen. spectantis смотрящего, смотрящей, смотрящего<br />

Dat.<br />

Etc.<br />

spectanti смотрящему, смотрящей, смотрящему<br />

Аналог<strong>и</strong>чно пр<strong>и</strong>част<strong>и</strong>ю настоящего времен<strong>и</strong> акт<strong>и</strong>вного залога образуется<br />

так называемое отглагольное существ<strong>и</strong>тельное, герунд<strong>и</strong>й (gerundium).<br />

Для того чтобы образовать герунд<strong>и</strong>й, к основе глагола добавляется<br />

формант -nd <strong>и</strong> падежные окончан<strong>и</strong>я второго склонен<strong>и</strong>я:<br />

23

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!