coeperat exiguo tractu ciuilia bellaut lentum damnare nefas. discrimina postquamaduentare ducum supremaque proelia uiditcasuram fatis sensit nutare ruinam,illa quoque in ferrum rabies promptissima paulum 245languit, et casus audax spondere secundosmens stetit in dubio, quam nec sua fata timerenec Magni sperare sinunt. formidine mersaprosilit hortando melior fiducia uolgo.'o domi tor mundi, rerum fortuna mearum, 250miles, adest totiens optatae copia pugnae.nil opus est uotis, iam fatum accersite ferro.in manibus uestris, quantus sit Caesar, habetis.haec est illa dies mihi quam Rubiconis ad undaspromissam memini, cuius spe mouimus arma, 255in quam distulimus uetitos remeare triumphos,[haec eadem est hodie quae pignora quaeque penatesreddat et emerito faciat uos Marte colonos]haec, fato quae teste probet, quis iustius armasumpserit; haec acies uictum factura nocentem est. 260si pro me patriam ferro flammisque petistis,nunc pugnate truces gladioque exsoluite culpam:nulla manus, belli mutato iudice, pura est.non mihi res agitur, sed, uos ut libera sitisturba, precor gentes ut ius habeatis in omnes. 265ipse ego priuatae cupidus me reddere uitaeplebeiaque toga modicum conponere ciuem,omnia dum uobis liceant, nihil esse recuso.inuidia regnate mea. nec sanguine multospem mundi petitis: Grais delecta iuuentus 270gymnasiis aderit studioque ignaua palaestraeet uix arma ferens, aut mixtae dissona turbaebarbaries, non illa tubas, non agmine motoclamorem latura suum. ciuilia paucaebella manus facient: pugnae pars magna l<strong>eu</strong>abit 275his orbem populis Romanumque obteret hostem.ite per ignauas gentes famosaque regnaet primo ferri motu prosternite mundum;sitque palam, quas tot duxit Pompeius in urbemcurribus, unius gentes non esse triumphi. 280Armeniosne mouet Romana potentia cuiussit ducis, aut emptum minimo uolt sanguine quisquambarbarus Hesperiis Magnum praeponere rebus?Romanos odere omnes, dominosque grauantur,quos nouere, magis. sed me fortuna meorum 285commisit manibus, quarum me Gallia testemtot fecit bellis. cuius non militis ensemagnoscam? caelumque tremens cum lancea transitdicere non fallar quo sit uibrata lacerto.
quod si, signa ducem numquam fallentia uestrum, 290conspicio faciesque truces oculosque minaces,uicistis. uideor fluuios spectare cruoriscalcatosque simul reges sparsumque senatuscorpus et inmensa populos in caede natantis.sed mea fata moror, qui uos in tela furentis 295uocibus his teneo. ueniam date bella trahenti:spe trepido; haud umquam uidi tam magna daturostam prope me superos; camporum limite paruoabsumus a uotis. ego sum cui Marte peractoquae populi regesque tenent donare licebit. 300quone poli motu, quo caeli sidere uersoThessalicae tantum, superi, permittitis orae?aut merces hodie bellorum aut poena parata.Caesareas spectate cruces, spectate catenas,et caput hoc positum rostris effusaque membra 305Saeptorumque nefas et clausi proelia Campi.cum duce Sullano gerimus ciuilia bella.uestri cura mouet; nam me secura manebitsors quaesita manu: fodientem uiscera cernetme mea qui nondum uicto respexerit hoste. 310di, quorum curas abduxit ab aethere tellusRomanusque labor, uincat quicumque necessenon putat in uictos sa<strong>eu</strong>um destringere ferrumquique suos ciues, quod signa aduersa tulerunt,non credit fecisse nefas. Pompeius in arto 315agmina uestra loco uetita uirtute mouericum tenuit, quanto satiauit sanguine ferrum!uos tamen hoc oro, iuuenes, ne caedere quisquamhostis terga uelit: ciuis qui fugerit esto.sed, dum tela micant, non uos pietatis imago 320ulla nec aduersa conspecti fronte parentescommoueant; uoltus gladio turbate uerendos.siue quis infesto cognata in pectora ferroibit, s<strong>eu</strong> nullum uiolarit uolnere pignus,ignoti iugulum tamquam scelus inputet hostis. 325sternite iam uallum fossasque inplete ruina,exeat ut plenis acies non sparsa maniplis.parcite ne castris: uallo tendetis in illounde acies peritura uenit.' uixcuncta locutoCaesare quemque suum munus trahit, armaque raptim 330sumpta Ceresque uiris. capiunt praesagia bellicalcatisque ruunt castris; stant ordine nullo,arte ducis nulla, permittuntque omnia fatis.si totidem Magni soceros totidemque petentisurbis regna suae funesto in Marte locasses, 335non tam praecipiti ruerent in proelia cursu.uidit ut hostiles in rectum exire cateruasPompeius nullasque moras permittere bello
- Page 5:
sola tamen colitur. sed non in Caes
- Page 11 and 12:
et nunc tonse Ligur, quondam per co
- Page 13 and 14:
ipse caput medio Titan cum ferret O
- Page 15 and 16:
inuoluens multaque tegens ambage ca
- Page 17 and 18:
Liber IIIamque irae patuere deum ma
- Page 19 and 20:
ut primum fortuna redit, seruilia s
- Page 21 and 22:
ut scelus hoc Sullae caedesque oste
- Page 23 and 24:
expers ipse metus? quis, cum ruat a
- Page 25 and 26:
progenies: urbi pater est urbique m
- Page 27 and 28:
atque omnis trahe, gurges, aquas, u
- Page 29 and 30:
terra meis, quocumque iacet sub sol
- Page 31 and 32:
ut reseret pelagus spargatque per a
- Page 33 and 34:
Liber IIIPropulit ut classem uelis
- Page 35 and 36:
nunc furor incubuit nec iuncto Sarm
- Page 37 and 38:
Thessalus Haemoniam uomer proscindi
- Page 39 and 40:
ora. tot inmensae comites missura r
- Page 41 and 42:
iam satis hoc Graiae memorandum con
- Page 43 and 44:
singula continuis cesserunt ictibus
- Page 45 and 46:
obore diducto dextrum laeuumque tue
- Page 47 and 48:
adfixus taedis et tecto sulpure uiu
- Page 49 and 50:
Liber IVAt procul extremis terrarum
- Page 51 and 52:
miles eget: toto censu non prodigus
- Page 53 and 54:
tot scelerum, populo uenia est erep
- Page 55 and 56: iamque inopes undae primum tellure
- Page 57 and 58: ut numquam fortuna labet successibu
- Page 59 and 60: non tamen in caeca bellorum nube ca
- Page 61 and 62: inter semirutas magnae Carthaginis
- Page 63 and 64: ora leui flectit frenorum nescia ui
- Page 65 and 66: constrinxit gyros acies. non arma m
- Page 67 and 68: uos, quorum finem non est sensura p
- Page 69 and 70: stringit uitta comas, crinesque in
- Page 71 and 72: intra castrorum timuit tentoria duc
- Page 73 and 74: quam nunc crescit, aquis. an uos mo
- Page 75 and 76: cum glacie retinente fretum non inp
- Page 77 and 78: debebis manibusque inopem duxisse
- Page 79 and 80: tum superum conuexa tremunt atque a
- Page 81 and 82: fortunae quo mundus erat Romanaque
- Page 83 and 84: Liber VIPostquam castra duces pugna
- Page 85 and 86: omne pati uirus durauit uiscera cae
- Page 87 and 88: et galeae fragmenta cauae conpressa
- Page 89 and 90: cum super e totis immisit collibus
- Page 91 and 92: teque sub Oetaeo torquentem uertice
- Page 93 and 94: has auidae tigres et nobilis ira le
- Page 95 and 96: sperat et Hesperiae cineres auerter
- Page 97 and 98: et, quibus os dirum nascentibus ins
- Page 99 and 100: inpiaque infernam ruperunt arma qui
- Page 101 and 102: Liber VIISegnior, Oceano quam lex a
- Page 103 and 104: captiuumque ducem uiolatae tradere
- Page 105: Euganeo, si uera fides memorantibus
- Page 109 and 110: [ulla nec humanum reparet genus omn
- Page 111 and 112: uolnera pars optat, pars terrae fig
- Page 113 and 114: Coruinosque simul Torquataque nomin
- Page 115 and 116: Romanis praestare malis. non inpare
- Page 117 and 118: cum fureret, Pentheus aut, cum desi
- Page 119 and 120: Liber VIIIIam super Herculeas fauce
- Page 121 and 122: a causa meliore deos. o maxime coni
- Page 123 and 124: iusto uela modo pendentia cornibus
- Page 125 and 126: Caspiaque inmensos seducunt claustr
- Page 127 and 128: credis, Magne, uiros, quos in discr
- Page 129 and 130: et cole felices, miseros fuge. side
- Page 131 and 132: Thessalicis summota malis? numquam
- Page 133 and 134: singultus animae, dum lumina nuda r
- Page 135 and 136: quam metuis, demens, isto pro crimi
- Page 137 and 138: Liber IXAt non in Pharia manes iacu
- Page 139 and 140: uenerit, et noster nullis non genti
- Page 141 and 142: cui non ulla fuit iusti reuerentia;
- Page 143 and 144: floriferi repetunt et sparsi mellis
- Page 145 and 146: siquibus ire sat est. neque enim mi
- Page 147 and 148: atque operit tellure uiros. uix tol
- Page 149 and 150: hoc satis est dixisse Iouem.'sic il
- Page 151 and 152: nec Pallas spectare potest, uoltusq
- Page 153 and 154: pectus et abstrusum fibris uitalibu
- Page 155 and 156: terga damus ferienda Noto; nunc for
- Page 157 and 158:
transierat, qui Xanthus erat. secur
- Page 159 and 160:
ergo in Thessalicis Pellaeo fecimus
- Page 161 and 162:
totius fati lacerandas praebuit urb
- Page 163 and 164:
quod Nilotis acus conpressum pectin
- Page 165 and 166:
his ascripsit aquis, quorum stata t
- Page 167 and 168:
dignatur uiles isto quoque sanguine
- Page 169 and 170:
cum procul a muris acies non sparsa
- Page 171:
Caesaris una dies in famam et saecu