cum procul ex alto tendentes uela carinae 45ancipites tenuere animos, sociosne maloruman ueherent hostes: praeceps facit omne timendumuictor, et in nulla non creditur esse carina.ast illae puppes luctus planctusque ferebantet mala uel duri lacrimas motura Catonis. 50nam, postquam frustra precibus Cornelia nautaspriuignique fugam tenuit, ne forte repulsuslitoribus Phariis remearet in aequora truncus,ostenditque rogum non iusti flamma sepulchri,'ergo indigna fui,'dixit 'Fortuna, marito 55accendisse rogum gelidosque effusa per artusincubuisse uiro, laceros exurere crinesmembraque dispersi pelago conponere Magni,uolneribus cunctis largos infundere fletus,ossibus et tepida uestes inplere fauilla, 60quidquid ab exstincto licuisset tollere bustoin templis sparsura d<strong>eu</strong>m. sine funeris ulloardet honore rogus; manus hoc Aegyptia forsanobtulit officium graue manibus. o bene nudiCrassorum cineres: Pompeio contigit ignis 65inuidia maiore d<strong>eu</strong>m. similisne malorumsors mihi semper erit? numquam dare iusta licebitconiugibus? numquam plenas plangemus ad urnas?quid porro tumulis opus est aut ulla requirisinstrumenta, dolor? non toto in pectore portas, 70inpia, Pompeium? non imis haeret imagouisceribus? quaerat cineres uictura superstes.nunc tamen, hinc longe qui fulget luce maligna,ignis adhuc aliquid Phario de litore surgensostendit mihi, Magne, tui. iam flamma resedit, 75Pompeiumque ferens uanescit solis ad ortusfumus, et inuisi tendunt mihi carbasa uenti.linquere, siqua fides, Pelusia litora nolo. 83non mihi nunc tellus Pompeio siqua triumphos 78uicta dedit, non alta terens Capitolia currusgratior; elapsus felix de pectore Magnus:hunc uolumus quem Nilus habet, terraeque nocentinon haerere queror; crimen commendat harenas.tu pete bellorum casus et signa per orbem, 84Sexte, paterna moue; namque haec mandata reliquitPompeius uobis in nostra condita cura:"me cum fatalis leto damnauerit hora,excipite, o nati, bellum ciuile, nec umquam,dum terris aliquis nostra de stirpe manebit,Caesaribus regnare uacet. uel sceptra uel urbes 90libertate sua ualidas inpellite famanominis: has uobis partes, haec arma relinquo.inueniet classes quisquis Pompeius in undas
uenerit, et noster nullis non gentibus heresbella dabit: tantum indomitos memoresque paterni 95iuris habete animos. uni parere decebit,si faciet partes pro libertate, Catoni."exsolui tibi, Magne, fidem, mandata peregi;insidiae ualuere tuae, deceptaque uixine mihi commissas auferrem perfida uoces. 100iam nunc te per inane chaos, per Tartara, coniunx,si sunt ulla, sequar, quam longo tradita letoincertum est: poenas animae uiuacis ab ipsaante feram. potuit cernens tua funera, Magne,non fugere in mortem: planctu contusa peribit, 105effluet in lacrimas: numquam ueniemus ad ensesaut laqueos aut praecipites per inania iactus:turpe mori post te solo non posse dolore.'sic ubi fata, caput ferali obduxit amictudecr<strong>eu</strong>itque pati tenebras puppisque cauernis 110delituit, sa<strong>eu</strong>umque arte conplexa doloremperfruitur lacrimis et amat pro coniuge luctum.illam non fluctus stridensque rudentibus Eurusmouit et exurgens ad summa pericula clamor,uotaque sollicitis faciens contraria nautis 115conposita in mortem iacuit fauitque procellis.prima ratem Cypros spumantibus accipit undis;inde tenens pelagus, sed iam moderatior, Eurusin Libycas egit sedes et castra Catonis.tristis, ut in multo mens est praesaga timore, 120aspexit patrios comites a litore Magnuset fratrem; medias praeceps tunc fertur in undas.'di c ubi sit, germane, parens; stat summa caputqueorbis, an occidimus Romanaque Magnus ad umbrasabstulit?'haec fatur; quem contra talia frater: 125'o fe lix, quem sors alias dispersit in orasquique nefas audis: oculos, germane, nocentisspectato genitore fero. non Caesaris armisoccubuit dignoque perit auctore ruinae:rege sub inpuro Nilotica rura tenente, 130hospitii fretus superis et munere tantoin proauos, cecidit donati uictima regni.uidi ego magnanimi lacerantes pectora patris,nec credens Pharium tantum potuisse tyrannumlitore Niliaco socerum iam stare putaui. 135sed me nec sanguis nec tantum uolnera nostriadfecere senis, quantum gestata per urbemora ducis, quae transfixo sublimia pilouidimus: haec fama est oculis uictoris iniquiseruari, scelerisque fidem quaesisse tyrannum. 140nam corpus Phariaene canes auidaeque uolucresdistulerint, an furtiuus, quem uidimus, ignis
- Page 5:
sola tamen colitur. sed non in Caes
- Page 11 and 12:
et nunc tonse Ligur, quondam per co
- Page 13 and 14:
ipse caput medio Titan cum ferret O
- Page 15 and 16:
inuoluens multaque tegens ambage ca
- Page 17 and 18:
Liber IIIamque irae patuere deum ma
- Page 19 and 20:
ut primum fortuna redit, seruilia s
- Page 21 and 22:
ut scelus hoc Sullae caedesque oste
- Page 23 and 24:
expers ipse metus? quis, cum ruat a
- Page 25 and 26:
progenies: urbi pater est urbique m
- Page 27 and 28:
atque omnis trahe, gurges, aquas, u
- Page 29 and 30:
terra meis, quocumque iacet sub sol
- Page 31 and 32:
ut reseret pelagus spargatque per a
- Page 33 and 34:
Liber IIIPropulit ut classem uelis
- Page 35 and 36:
nunc furor incubuit nec iuncto Sarm
- Page 37 and 38:
Thessalus Haemoniam uomer proscindi
- Page 39 and 40:
ora. tot inmensae comites missura r
- Page 41 and 42:
iam satis hoc Graiae memorandum con
- Page 43 and 44:
singula continuis cesserunt ictibus
- Page 45 and 46:
obore diducto dextrum laeuumque tue
- Page 47 and 48:
adfixus taedis et tecto sulpure uiu
- Page 49 and 50:
Liber IVAt procul extremis terrarum
- Page 51 and 52:
miles eget: toto censu non prodigus
- Page 53 and 54:
tot scelerum, populo uenia est erep
- Page 55 and 56:
iamque inopes undae primum tellure
- Page 57 and 58:
ut numquam fortuna labet successibu
- Page 59 and 60:
non tamen in caeca bellorum nube ca
- Page 61 and 62:
inter semirutas magnae Carthaginis
- Page 63 and 64:
ora leui flectit frenorum nescia ui
- Page 65 and 66:
constrinxit gyros acies. non arma m
- Page 67 and 68:
uos, quorum finem non est sensura p
- Page 69 and 70:
stringit uitta comas, crinesque in
- Page 71 and 72:
intra castrorum timuit tentoria duc
- Page 73 and 74:
quam nunc crescit, aquis. an uos mo
- Page 75 and 76:
cum glacie retinente fretum non inp
- Page 77 and 78:
debebis manibusque inopem duxisse
- Page 79 and 80:
tum superum conuexa tremunt atque a
- Page 81 and 82:
fortunae quo mundus erat Romanaque
- Page 83 and 84:
Liber VIPostquam castra duces pugna
- Page 85 and 86:
omne pati uirus durauit uiscera cae
- Page 87 and 88: et galeae fragmenta cauae conpressa
- Page 89 and 90: cum super e totis immisit collibus
- Page 91 and 92: teque sub Oetaeo torquentem uertice
- Page 93 and 94: has auidae tigres et nobilis ira le
- Page 95 and 96: sperat et Hesperiae cineres auerter
- Page 97 and 98: et, quibus os dirum nascentibus ins
- Page 99 and 100: inpiaque infernam ruperunt arma qui
- Page 101 and 102: Liber VIISegnior, Oceano quam lex a
- Page 103 and 104: captiuumque ducem uiolatae tradere
- Page 105 and 106: Euganeo, si uera fides memorantibus
- Page 107 and 108: quod si, signa ducem numquam fallen
- Page 109 and 110: [ulla nec humanum reparet genus omn
- Page 111 and 112: uolnera pars optat, pars terrae fig
- Page 113 and 114: Coruinosque simul Torquataque nomin
- Page 115 and 116: Romanis praestare malis. non inpare
- Page 117 and 118: cum fureret, Pentheus aut, cum desi
- Page 119 and 120: Liber VIIIIam super Herculeas fauce
- Page 121 and 122: a causa meliore deos. o maxime coni
- Page 123 and 124: iusto uela modo pendentia cornibus
- Page 125 and 126: Caspiaque inmensos seducunt claustr
- Page 127 and 128: credis, Magne, uiros, quos in discr
- Page 129 and 130: et cole felices, miseros fuge. side
- Page 131 and 132: Thessalicis summota malis? numquam
- Page 133 and 134: singultus animae, dum lumina nuda r
- Page 135 and 136: quam metuis, demens, isto pro crimi
- Page 137: Liber IXAt non in Pharia manes iacu
- Page 141 and 142: cui non ulla fuit iusti reuerentia;
- Page 143 and 144: floriferi repetunt et sparsi mellis
- Page 145 and 146: siquibus ire sat est. neque enim mi
- Page 147 and 148: atque operit tellure uiros. uix tol
- Page 149 and 150: hoc satis est dixisse Iouem.'sic il
- Page 151 and 152: nec Pallas spectare potest, uoltusq
- Page 153 and 154: pectus et abstrusum fibris uitalibu
- Page 155 and 156: terga damus ferienda Noto; nunc for
- Page 157 and 158: transierat, qui Xanthus erat. secur
- Page 159 and 160: ergo in Thessalicis Pellaeo fecimus
- Page 161 and 162: totius fati lacerandas praebuit urb
- Page 163 and 164: quod Nilotis acus conpressum pectin
- Page 165 and 166: his ascripsit aquis, quorum stata t
- Page 167 and 168: dignatur uiles isto quoque sanguine
- Page 169 and 170: cum procul a muris acies non sparsa
- Page 171: Caesaris una dies in famam et saecu