sed superis placuisse diem, stat corde gelatoattonitus; tantoque duci sic arma timere 340omen erat. premit inde metus, totumque per agmensublimi pra<strong>eu</strong>ectus equo 'quem flagitat'inquit'uestra diem uirtus, finis ciuilibus armis,quem quaesistis, adest. totas effundite uires:extremum ferri superest opus, unaque gentis 345hora trahit. quisquis patriam carosque penates,qui subolem ac thalamos desertaque pignora quaerit,ense petat: medio posuit d<strong>eu</strong>s omnia campo.causa iubet melior superos sperare secundos:ipsi tela regent per uiscera Caesaris, ipsi 350Romanas sancire uolent hoc sanguine leges.si socero dare regna meo mundumque pararent,praecipitare meam fatis potuere senectam:non iratorum populis urbique deorum estPompeium seruare ducem. quae uincere possent 355omnia contulimus. subiere pericula clarisponte uiri sacraque antiquus imagine miles.si Curios his fata darent reducesque Camillostemporibus Deciosque caput fatale uouentis,hinc starent. primo gentes oriente coactae 360innumeraeque urbes, quantas in proelia numquam,exciuere manus. toto simul utimur orbe.quidquid signiferi conprensum limite caelisub Noton et Borean hominum sumus, arma mouemus.nonne superfusis collectum cornibus hostem 365in medium dabimus? paucas uictoria dextrasexigit, at plures tantum clamore cateruaebella gerent: Caesar nostris non sufficit armis.credite pendentes e summis moenibus urbiscrinibus effusis hortari in proelia matres; 370credite granda<strong>eu</strong>um uetitumque aetate senatumarma sequi sacros pedibus prosternere canosatque ipsam domini metuentem occurrere Romam;credite qui nunc est populus populumque futurumpermixtas adferre preces: haec libera nasci, 375haec uolt turba mori. siquis post pignora tantaPompeio locus est, cum prole et coniuge supplex,imperii salua si maiestate liceret,uoluerer ante pedes. Magnus, nisi uincitis, exul,ludibrium soceri, uester pudor, ultima fata 380deprecor ac turpes extremi cardinis annos,ne discam seruire senex.' am t maesta locutiuoce ducis flagrant animi, Romanaque uirtuserigitur, placuitque mori, si uera timeret.ergo utrimque pari procurrunt agmina motu 385irarum; metus hos regni, spes excitat illos.hae facient dextrae, quidquid nona explicat aetas,
[ulla nec humanum reparet genus omnibus annis]ut uacet a ferro. gentes Mars iste futurasobruet et populos a<strong>eu</strong>i uenientis in orbem 390erepto natale feret. tunc omne Latinumfabula nomen erit; Gabios Veiosque Coramquepuluere uix tectae poterunt monstrare ruinaeAlbanosque lares Laurentinosque penates,rus uacuum, quod non habitet nisi nocte coacta 395inuitus questusque Numam iussisse senator.non aetas haec carpsit edax monimentaque rerumputria destituit: crimen ciuile uidemustot uacuas urbes. generis quo turba redacta esthumani! toto populi qui nascimur orbe 400nec muros inplere uiris nec possumus agros:urbs nos una capit. uincto fossore colunturHesperiae segetes, stat tectis putris auitisin nullos ruitura domus, nulloque frequentemciue suo Romam sed mundi faece repletam 405cladis eo dedimus, ne tanto in corpore bellumiam possit ciuile geri. <strong>Pharsalia</strong> tanticausa mali. cedant feralia nomina Cannaeet damnata diu Romanis Allia fastis.tempora signauit l<strong>eu</strong>iorum Roma malorum, 410hunc uoluit nescire diem. pro tristia fata!aera pestiferum tractu morbosque fluentisinsanamque famem permissasque ignibus urbesmoeniaque in praeceps laturos plena tremoreshi possunt explere uiri, quos undique traxit 415in miseram Fortuna necem, dum munera longiexplicat eripiens a<strong>eu</strong>i populosque ducesqueconstituit campis, per quos tibi, Roma, ruentiostendat quam magna cadas. quae latius orbempossedit, citius per prospera fata cucurrit? 420omne tibi bellum gentis dedit, omnibus anniste geminum Titan procedere uidit in axem;haud multum terrae spatium restabat Eoae.ut tibi nox, tibi tota dies, tibi curreret aether,omniaque errantes stellae Romana uiderent. 425sed retro tua fata tulit par omnibus annisEmathiae funesta dies. hac luce cruentaeffectum, ut Latios non horreat India fasces,nec uetitos errare Dahas in moenia ducatSarmaticumque premat succinctus consul aratrum, 430quod semper sa<strong>eu</strong>as debet tibi Parthia poenas,quod fugiens ciuile nefas redituraque numquamlibertas ultra Tigrim Rhenumque recessitac, totiens nobis iugulo quaesita, uagaturGermanum Scythicumque bonum, nec respicit ultra 435Ausoniam, uellem populis incognita nostris.
- Page 5:
sola tamen colitur. sed non in Caes
- Page 11 and 12:
et nunc tonse Ligur, quondam per co
- Page 13 and 14:
ipse caput medio Titan cum ferret O
- Page 15 and 16:
inuoluens multaque tegens ambage ca
- Page 17 and 18:
Liber IIIamque irae patuere deum ma
- Page 19 and 20:
ut primum fortuna redit, seruilia s
- Page 21 and 22:
ut scelus hoc Sullae caedesque oste
- Page 23 and 24:
expers ipse metus? quis, cum ruat a
- Page 25 and 26:
progenies: urbi pater est urbique m
- Page 27 and 28:
atque omnis trahe, gurges, aquas, u
- Page 29 and 30:
terra meis, quocumque iacet sub sol
- Page 31 and 32:
ut reseret pelagus spargatque per a
- Page 33 and 34:
Liber IIIPropulit ut classem uelis
- Page 35 and 36:
nunc furor incubuit nec iuncto Sarm
- Page 37 and 38:
Thessalus Haemoniam uomer proscindi
- Page 39 and 40:
ora. tot inmensae comites missura r
- Page 41 and 42:
iam satis hoc Graiae memorandum con
- Page 43 and 44:
singula continuis cesserunt ictibus
- Page 45 and 46:
obore diducto dextrum laeuumque tue
- Page 47 and 48:
adfixus taedis et tecto sulpure uiu
- Page 49 and 50:
Liber IVAt procul extremis terrarum
- Page 51 and 52:
miles eget: toto censu non prodigus
- Page 53 and 54:
tot scelerum, populo uenia est erep
- Page 55 and 56:
iamque inopes undae primum tellure
- Page 57 and 58: ut numquam fortuna labet successibu
- Page 59 and 60: non tamen in caeca bellorum nube ca
- Page 61 and 62: inter semirutas magnae Carthaginis
- Page 63 and 64: ora leui flectit frenorum nescia ui
- Page 65 and 66: constrinxit gyros acies. non arma m
- Page 67 and 68: uos, quorum finem non est sensura p
- Page 69 and 70: stringit uitta comas, crinesque in
- Page 71 and 72: intra castrorum timuit tentoria duc
- Page 73 and 74: quam nunc crescit, aquis. an uos mo
- Page 75 and 76: cum glacie retinente fretum non inp
- Page 77 and 78: debebis manibusque inopem duxisse
- Page 79 and 80: tum superum conuexa tremunt atque a
- Page 81 and 82: fortunae quo mundus erat Romanaque
- Page 83 and 84: Liber VIPostquam castra duces pugna
- Page 85 and 86: omne pati uirus durauit uiscera cae
- Page 87 and 88: et galeae fragmenta cauae conpressa
- Page 89 and 90: cum super e totis immisit collibus
- Page 91 and 92: teque sub Oetaeo torquentem uertice
- Page 93 and 94: has auidae tigres et nobilis ira le
- Page 95 and 96: sperat et Hesperiae cineres auerter
- Page 97 and 98: et, quibus os dirum nascentibus ins
- Page 99 and 100: inpiaque infernam ruperunt arma qui
- Page 101 and 102: Liber VIISegnior, Oceano quam lex a
- Page 103 and 104: captiuumque ducem uiolatae tradere
- Page 105 and 106: Euganeo, si uera fides memorantibus
- Page 107: quod si, signa ducem numquam fallen
- Page 111 and 112: uolnera pars optat, pars terrae fig
- Page 113 and 114: Coruinosque simul Torquataque nomin
- Page 115 and 116: Romanis praestare malis. non inpare
- Page 117 and 118: cum fureret, Pentheus aut, cum desi
- Page 119 and 120: Liber VIIIIam super Herculeas fauce
- Page 121 and 122: a causa meliore deos. o maxime coni
- Page 123 and 124: iusto uela modo pendentia cornibus
- Page 125 and 126: Caspiaque inmensos seducunt claustr
- Page 127 and 128: credis, Magne, uiros, quos in discr
- Page 129 and 130: et cole felices, miseros fuge. side
- Page 131 and 132: Thessalicis summota malis? numquam
- Page 133 and 134: singultus animae, dum lumina nuda r
- Page 135 and 136: quam metuis, demens, isto pro crimi
- Page 137 and 138: Liber IXAt non in Pharia manes iacu
- Page 139 and 140: uenerit, et noster nullis non genti
- Page 141 and 142: cui non ulla fuit iusti reuerentia;
- Page 143 and 144: floriferi repetunt et sparsi mellis
- Page 145 and 146: siquibus ire sat est. neque enim mi
- Page 147 and 148: atque operit tellure uiros. uix tol
- Page 149 and 150: hoc satis est dixisse Iouem.'sic il
- Page 151 and 152: nec Pallas spectare potest, uoltusq
- Page 153 and 154: pectus et abstrusum fibris uitalibu
- Page 155 and 156: terga damus ferienda Noto; nunc for
- Page 157 and 158: transierat, qui Xanthus erat. secur
- Page 159 and 160:
ergo in Thessalicis Pellaeo fecimus
- Page 161 and 162:
totius fati lacerandas praebuit urb
- Page 163 and 164:
quod Nilotis acus conpressum pectin
- Page 165 and 166:
his ascripsit aquis, quorum stata t
- Page 167 and 168:
dignatur uiles isto quoque sanguine
- Page 169 and 170:
cum procul a muris acies non sparsa
- Page 171:
Caesaris una dies in famam et saecu