Rondom bestand van 2005 22-1 dd 7-12-10 - Zoeken Beheer
Rondom bestand van 2005 22-1 dd 7-12-10 - Zoeken Beheer
Rondom bestand van 2005 22-1 dd 7-12-10 - Zoeken Beheer
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
In de bundel Het oude land (1957) wordt in een aantal gedichten gereflecteerd op de periode in<br />
Vorm<br />
Wat de vorm <strong>van</strong> de gedichten betreft zien we dat<br />
'typische dichtvormen' als (eind)rijm en metrum<br />
meer en meer worden losgelaten. Op het eerste<br />
gezicht en gehoor lijkt het alsof er gewoon wordt<br />
verteld, in een pratende - parlando - stijl. De zinnen<br />
worden echter wel gestructureerd in regels met een<br />
eigen ritme. Deze zichtbare lay-out maakt het<br />
gedicht als zodanig herkenbaar. Daarnaast, en dat is<br />
veel wezenlijker, is er het geconcentreerde taalgebruik,<br />
de beeldspraak en gelaagdheid.<br />
Inhoud<br />
Hardenberg was geen gedicht: te waar (te<br />
werkelijk) om mooi te zijn? Het woord gedicht in<br />
tegenstelling tot het geschiedenisboek: fictie<br />
tegenover werkelijkheid! Dat geschiedenisboek is<br />
echter wel enigszins problematisch. De titel<br />
Vaderlandsche Historiën was nergens in verband te<br />
brengen met een auteur Van Lennep. We moeten het<br />
Hardenberg.<br />
HARDENBERG<br />
Hardenberg was geen gedicht.<br />
Het had in Van Lenneps Vaderlandsche<br />
Historiën zijn sporen diep nagelaten<br />
met Rudolf <strong>van</strong> Coevorden, Gijsbrecht <strong>van</strong> Aemstel<br />
en de bisschop <strong>van</strong> Utrecht.<br />
Nu echter<br />
bestond het uit maar twee straten,<br />
twee kerken, twee scholen<br />
en daaromheen al dat mi<strong>dd</strong>elbare<br />
<strong>van</strong> een welvarende burgerjuffrouw -<br />
maar lief altijd beter dan nuffen<br />
als Bussum of Aerdenhout,<br />
een mens waar men <strong>van</strong> houdt<br />
en met een gezicht waarin men<br />
de regels <strong>van</strong> het gedicht<br />
toch meent te herkennen.<br />
Vanouds<br />
op haar schoot als een poes de markt,<br />
aan haar voet als een hond het land.<br />
verweer <strong>van</strong> W Barnard (brief 15-4-2004) dus maar<br />
voor lief nemen: Ik betwijfel of ik dat heb<br />
geverifieerd. Een dichter is een leugenaar. Hij<br />
boetseert de realiteit naar zijn beeld. (...) Maar het<br />
kwam mij goed uit.' De namen Rudolf <strong>van</strong><br />
Coevorden en de bisschop <strong>van</strong> Utrecht worden in<br />
elk geval terecht met de Hardenbergse geschiedenis<br />
verbonden. Nu echter: de tegenstelling toen/nu<br />
drukt teleurstelling uit. Niet meer roemrucht, maar<br />
klein en burgerlijk: mi<strong>dd</strong>elbaar niet jong, niet oud-,<br />
maar ook in de betekenis <strong>van</strong> mi<strong>dd</strong>elmatig. De<br />
herhaling <strong>van</strong> twee ondersteunt dat: twee straten,<br />
Voorstraat en Achterstraat, maar ook de<br />
overzichtelijke indeling <strong>van</strong> kerken en scholen.<br />
Toch is Hardenberg ook gewoon zichzelf, zoals het<br />
nu eenmaal is, - niet nuffig en zonder al te veel<br />
kapsones - en waar je <strong>van</strong> kunt gaan houden. In de<br />
mensen wordt (soms) het gedicht zichtbaar: haast te<br />
mooi om waar te zijn!<br />
27
Change language