Rondom bestand van 2005 22-1 dd 7-12-10 - Zoeken Beheer

DE KERK
Dit is dan de kerk van het bloed
op de stoep,
gedateerd 1847.
Een soort broodtrommel met aan het eind
Een heel brood recht overeind.
De ramen zijn gotisch of wat
daarvoor dan doorgaat.
De ingang was aan de Voorstraat,
min of meer corintisch;
men ziet dat in deze provincies
Meer, het betekent niet veel:
een renpaard op de deel.
De preekstoel binnen, de ruif
was ook nogal hoog verheven,
een bergrede op zichzelf.
Ik stootte de kuif van mijn preek
tegen het houten gewelf:
ik keek niet genoeg naar beneden.
Ik herinner mij levendig
toen de kerk pas was verbouwd,
hoe Nijzink, de oudste van ons,
de bijbel trede voor trede
naar boven gedragen heeft.
Dat was toen heel plechtig s avonds
met al het glimmende koper ...
Het orgel was net een opera,
die vertrouwde drie poppen erop,
geloof links en rechts hoop
en de liefde, die was de hoogste
Vorm
Een lang gedicht zonder strofische geleding,
geschreven in de parlandostijl.
Inhoud
De Hervormde kerk, gedateerd 1847, wordt in het
boek Oostloorn van S. Ulfers genoemd in de schets
van de Doleantie. Ten tijde van deze kerkelijke
twist was er onenigheid ontstaan wie er op
oudejaarsavond dienst zou houden: de dolerenden
of de hervormden. De gemoederen liepen zo hoog
op dat het kwam tot een handgemeen waarbij bloed
vloeide. Vandaar de kerk van het bloed op de stoep.
Men heeft wel eens gedacht dat de dichter de kerk
niet mooi vond: een broodtrommel als vergelijking
voor een kerk zou niet flatteus
met een hart van goud.
Henk Grooters zit nu in de States
maar die stemde het orgel steeds
als het koud was geweest.
Vooral de trompet, die schreeuwlelijk,
was vaak ongezouten vals,
maar de houten stemmen zoals
Die holpijp was balsem. Er speelde
nu al sinds langer dan een eeuw
een Koeslag (Zandrie de laatste),
hij sloeg er ook wel eens naast.
Hij werd oud, hij is al niet meer.
En Soer die Ernst Soer heette
en krom was als een vraagteken
Beheerde de ijzeren sleutel.
Dat was onze kerk. Mijn God!
wat heb ik daarbinnen ... maar goed,
dat was onze kerk. Er stond
vroeger, volgens gravures,
een andere, met echte muren,
half onder de grond als een ziener
die zong bij de harp van de bomen,
een strottehoofd van een kerk,
een holpijp, een balsem van steen
die zelfs in de grote brand
van 1708
op wacht en in stand is gebleven.
Maar die is dus opgeheven.
Hij was zeker te zacht.
Zo 'n trompet maakt meer leven.
zijn. Toch is het een heel bijzonder beeld: een
broodtrommel bergt ons dagelijks brood, onmisbaar
voor het leven. Zo herbergt de kerk het
avondmaalsbrood dat het lichaam van Christus
wordt genoemd. In dat licht gezien krijgt het triviale
beeld van een broodtrommel een grote en positief
beeldende kracht. Dit wordt nog eens bekrachtigd
door de toren als een heel brood.
De broodtrommel is door enkele architectonische
ingrepen wat verfraaid: gotisch aandoende ramen en
een ingang die geflankeerd wordt door twee
klassiek aandoende zuilen: corintisch. Eigenlijk
doen deze verfraaiingen er niet toe, ze doen eerder
afbreuk aan de functionaliteit: ze zijn overbodig
mooi, als een renpaard waarmee een boer niets kan
uitrichten.
29