Download het magazine - VO-raad

Bronnen
xx
xx
Dit artikel is gebaseerd op gegevens die afkomstig zijn uit
interviews en gesprekken met bestuurders en toezichthouders
uit verschillende delen van het land. De scholen waaraan
deze bestuurders en toezichthouders zijn verbonden, variëren
in grootte en denominatie. De ervaring die zij hebben met het
werken met een college van bestuur en raad van toezicht,
varieert van twee tot meer dan vijf jaar. In nummer 3 van
vorig schooljaar publiceerde VO-magazine al het artikel
‘School bestuur met ‘checks and balances’ over de relatie
tussen schoolbesturen en een onafhankelijke raad van
toezicht, tevens gebaseerd op interviews met bestuurders
en toezichthouders.
begin was het zoeken naar onze verhouding’, of ‘het eerste jaar
met onze bestuurder was best lastig’, zijn uitspraken die
bestuurders en toezichthouders regelmatig doen. Veel bestuurders
moeten wennen aan wat zij soms ervaren als ‘vragen en
bemoeienis van anderen’. Zij ervaren dat als bedreigend, zijn
gewend zelf het stuur van de school in handen te hebben en zetten
‘kleinere’ regelzaken op de agenda. Het voelt onwennig om een
analytische dialoog met relatieve buitenstaanders te voeren over
‘grotere’ strategische vraagstukken zoals de impact en diepere
analyse van inspectierapporten of het meerjarenbeleidsplan.
Toezichthouders, aan de andere kant, zien elkaar in principe zo’n
vijf tot zes keer per jaar, komen uit verschillende sectoren, zijn
nogal eens expert op een deelterrein, en putten soms vooral uit
de beelden van de school waarop ze ooit zelf hebben gezeten. Dit
maakt de dialoog over de grote lijnen van onderwijszaken soms
lastig. Niet elke raad van toezicht is vanaf de start even goed
toegerust om toezicht te houden en werkgever te zijn. Het wordt
steeds duidelijker dat toezicht houden een vak is.
Als het spannend wordt, komt het aan
op de relatie, vooral die tussen de beide
voorzitters
Een vak bovendien waarin je je moet ontwikkelen, een vak dat
tijd kost. Zeker als voorzitter moet je, als de situatie daarom
vraagt, prioriteiten en aandacht bij de school kunnen leggen.
Ondanks het vrijwillige karakter en de bijpassende bescheiden
vergoeding. “Vrijwilligers kunnen wel degelijk professionele
kwaliteit neerzetten. Mensen komen op de inhoud en de status
af”, stelt een voorzitter uit ervaring.
Persoonlijkheid en rollen
Een goede ‘match’ tussen persoonlijke voorkeursstijlen beïnvloedt
de kwaliteit van het bondgenootschap tussen en binnen de
raad van toezicht en het college van bestuur, evenals het tempo
waarin dat bondgenootschap ontstaat. Diversiteit in de samenstelling
op basis van sekse, professionele achtergrond en
generatie kan bijdragen aan de kwaliteit van de dialoog. De
omstandigheden waarin de school zich bevindt, kunnen voor flink
wat druk op de ketel zorgen. Als het spannend wordt, komt het
VO-magazine 3 • december 2012 35