Download het magazine - VO-raad

idee van. Je merkt dat er veel gebeurt, maar
het is een beetje schieten in het donker. Een
land als Polen heeft met gebruikmaking van
PISA enorm veel vooruitgang geboekt. Er ligt
een geweldige uitdaging voor de onderwijskunde.
De ministers van Onderwijs moeten het
wereldwijde onderzoek steunen. Het gaat om
het opbouwen van langetermijn databanken.”
‘Gelijkheid van kansen
bieden, is de belangrijkste
taak voor het onderwijs’
Een minister zit er doorgaans maar vier
jaar, die kan er niet mee scoren.
“Dat is het frustrerende, die gaat voor de
korte termijn. Ja, in mijn tijd was dat anders.
Ik hield me vooral bezig met de lange
termijn. Bij mijn aantreden ging het met
name over de lumpsum en de organisatie.
Maar níet over wat er principieel is aan het
onderwijs en dat is: kan de school compenseren
voor wat jongeren thuis meekrijgen?
Gelijkheid van kansen. Uiteindelijk is dat de
belangrijkste taak voor het onderwijs. Het
gaat erom je maatschappelijk potentieel
te maximeren. Dat is niet alleen iets van
sociaaldemocraten. Het levert economische
groei op.”
Is dat in Nederland al niet grotendeels
gerealiseerd? Een kind van een metselaar
kan nu probleemloos naar de universiteit.
“Klopt, maar er is een nieuwe groep en dat
zijn kinderen van migranten. Daar zie je
internationaal een terugval. Hun talenten
zijn hard nodig. De Noordse landen doen het
goed; ook Nederland zit bij de kopgroep.
Maar een land als het Verenigd Koninkrijk
doet het een stuk minder.”
Het bestrijden van onderwijsachterstanden
moet weer hoog op de agenda?
“Jazeker! Ik ben zeer voor een gelijkheidvan-kansenbeleid.
Op de school in de
Schilder wijk moeten de beste en meest
gemotiveerde leraren staan. Die moeten
beter betaald worden, daar moeten de
klassen kleiner zijn. De basisschool legt het
fundament. De praktijk is echter dat jonge
leraren in de Schilderswijk binnen een jaar
weer vertrekken. Ze zoeken een werkplek
die minder ingewikkeld is. Dat is funest.”
In het vo is de trend om meer academische
leraren op te leiden. Wat vindt u daarvan?
“Wat ik zie, is dat academisch opgeleide
leraren meer moeite hebben om mee te gaan
met veranderingen. Ik denk dat dit te maken
heeft met de status van hun vak. Het zou voor
de professionele ontwikkeling goed zijn als
elke leraar ook aan een onderzoeksinstituut
is verbonden.”
Hoe beoordeelt u, alles overziende, de
staat van het Nederlandse onderwijs?
“Ik ben droevig over al die somberaars.
Natuurlijk zijn er zaken die altijd beter
kunnen. Er is geen land waar de ouders zo
tevreden zijn over het onderwijs als in
Nederland. In internationaal perspectief
doen we het voortreffelijk. In Europa staan
we na Finland op twee! Dat is mede te
danken aan de grote autonomie die scholen
hebben, daar heb ik altijd zeer voor geijverd.
Het onderwijs moet niet al te zeer gestuurd
worden door de overheid. Dat model is nu
algemeen aanvaard.”
‘In internationaal perspectief
doen we het voortreffelijk’
En wat vindt u van het kabinetsbeleid?
“Het afgelopen decennium was rampzalig, er
was volstrekt geen continuïteit. Dat is slecht
voor het onderwijs, dat gaat toch vooral over
de lange termijn. Ik voel wel wat voor de
aanpak in Noordse landen. Daar wordt
het onderwijsbeleid niet gemaakt door de
coalitie, maar door een commissie in het
parlement die breed is samengesteld.”
VO-magazine 3 • december 2012 41