Download het magazine - VO-raad

COLUMN
functionerende rvt sprake was van onvoldoende zelfreinigend
vermogen, was tot voor kort het rooster van
aftreden de enige hoop op verandering. Sinds kort bestaat
voor vo-scholen echter een klachtencommissie.
Rol medezeggenschap
Ook de (G)MR heeft een rol in de balans tussen kritisch
toezicht en interventie. Een aantal bestuurders en toezichthouders
zou graag af willen van het wij-zij-gevoel tussen
MR en bestuur en heeft behoefte aan een constructiefkritische
gesprekspartner van formaat. De opvatting van
sommige bestuurders dat een (G)MR vooral een lastig
obstakel zou zijn in de bestuurlijke besluit vormingsroute,
is wat deze groep betreft achterhaald. Toch zien zij dat
deze rol in de praktijk slechts zeer mondjesmaat ingenomen
wordt. Soms omdat er principiële bezwaren zijn,
soms omdat de (G)MR onvoldoende taak professionaliteit
heeft en soms doordat de (G)MR ‘gekaapt’ lijkt te zijn
door dragers van een schoolcultuur die juist verandering
behoeft. Professionalisering is zeker nodig, vinden de
geïnterviewden. Nogal wat bestuurders vragen zich echter
hardop af in hoeverre zij vanuit hun rol expliciet daarop
kunnen of mogen sturen. Toch lijkt een krachtig
functionerende (G)MR een van de indicatoren te zijn
die de rvt in zijn toezicht zou kunnen betrekken.
Rol extern toezicht
Ook het externe toezicht speelt een rol in de governancevraagstukken;
zeker nu de Inspectie als externe toezichthouder
steeds explicietere eisen formuleert, ook aan de
interne toezichthouders. Openbaar onderwijs heeft bovendien
te maken met de gemeenteraad als externe toezichthouder,
aan wie op een aantal punten verant woording
afgelegd moet worden. Sommige toezicht houders zouden
helderheid over verantwoorde lijkheden en grenzen verwelkomen.
Een toezichthouder: “Ik mis de overheidsstandpunten.
Hoe verhoudt het interne en externe toezicht
zich tot elkaar? Waarop letten wij als raad van toezicht en
wat is de verantwoordelijkheid van de inspectie en de
gemeenteraad? Hoe zorgen we dat er geen ‘gaten vallen’,
dat we niet allemaal tegelijk toezicht uitoefenen op deelonderwerpen
die elkaar soms wel en soms niet overlappen,
of dat we op elkaar gaan zitten wachten?
Monica Robijns en Alexandra Haijkens zijn
verbonden aan APS.
Hendrik­Jan van Arenthals
Back to Basic
Tijdens een strategische discussie vlogen scenario’s, risico’s, kansen
en bedreigingen door de vergaderzaal. Een wat ingedut bestuurslid zag
ineens het licht, schraapte de keel en kwam met dit gewichtige statement.
“Wat ik mij afvraag: wat gaan onze leerlingen daar morgen van
merken?” Terug naar de basis.
Het viel niet mee met de meerjarenbegroting. Ze moesten kritisch
kijken naar de extra activiteiten die ze buiten de lessen ontplooiden.
Ook de ondersteuning lag onder het vergrootglas: de helpdesk, de
media thecaris, de counselors en de absentencontrole. De stemming was
somber, vanwege het verlies van de krenten in de educatieve pap. Toen
zag iemand weer het halfvolle glas: “Is het wel zo erg, dat we teruggeworpen
worden op onze core business? We zijn tenslotte een
school…” Terug naar de basis.
Met genoegen las het hoofd personeelszaken het regeerakkoord.
Eindelijk ging zijn eigen generatie van energieke veertigers een einde
maken aan die anachronistische heilige huisjes in de sector. Goed, de
buikriem werd aangetrokken, maar dat bood wel mooi de gelegenheid
om eindelijk het kaf van het koren te scheiden. Ze waren binnenkort
van die onbetaalbare BAPO af en kregen nog een premie toe. Door de
modernisering van de arbeidsvoorwaarden hoefden ze niet bang te zijn
voor de gevolgen van het opschuiven van de pensioenleeftijd. Wie zei
het ook al weer? “De enige redding van het onderwijs is de versoepeling
van het ontslagrecht.” Terug naar de basis.
Eigenlijk was hij meer positief dan kritisch… Het regeerakkoord stond
immers vol goed nieuws! Het terugdringen van regeldruk was een van
de speerpunten. Welke school zat niet te wachten op het terugdringen
van de bureaucratie en controlitis die Den Haag onophoudelijk leek uit
te spugen? Neem nu passend onderwijs. Hoeveel zou er te bezuinigen
zijn door alleen al het schrappen van de volstrekt overbodige regionale
verwijzingscommissie? Goed overigens, dat er met die 50 miljoen weer
een prikkel kwam om ook in de leerlingenzorg orde op zaken te stellen;
om echt te gaan samenwerken en ontschotten. Dan krijgt Ome Roon
uiteindelijk toch zijn zin, en komen docenten weer toe aan waar ze
voor zijn opgeleid: lesgeven. Back to Basic.
Met een Commodore 64 op mijn zolderkamer: het echte werk. Ik
programmeerde in Basic, apentrots dat ik twee balkjes een stipje kon
laten pingpongen. Velen mijmeren soms hoe het zou zijn, terug naar
die tijd, zonder internet, sociale media. Terug naar Basic.
VO-magazine 3 • december 2012 39