Singhet ende weSet Vro - Rick de Leeuw

9. De Duitser
De Duitser is een zoogdier dat
rond 25 december de nabijheid van
een kleine dennenboom opzoekt.
Zozeer houdt het van de den dat
het, niet meer bij machte van hem
te scheiden, de boom bij de wortel
afbijt en hem dan met de muil, dan
weer met behulp der voorste poten
naar zijn hol sleept. Wanneer nu de
den verkwijnt sterft de Duitser ook
uit solidaire melancholie, treurig
en van de oorzaak van dit streven
onwetend.
Vindt de Duitser rond 25 december
niet de gewenste den, zo is hij daarin
niet gelukkiger als zijn broeder die
wel de boom vond. Inderdaad, ook
in dit geval sterft de Duitser omdat
zijn groot verlangen zich niet kon
leggen in de buurt van het gewaande
bevredigd-zijn. De Duitser stoot dan
herhaaldelijk een gerekt-pijnlijke
kreet uit die, naar onze fonetiek,
ongeveer ‘zeenzoecht’ zou te
schrijven zijn.
De Duitser wordt dus nooit ouder
dan één jaar. Daarom noemt men
hem het ‘jonge zoogdier’; deze
samenstelling is pejoratief bedoeld,
namelijk zo dat, naar de daarin
besloten mening, de Duitser steeds
te jong blijft, zodat je hem niet één
enkel verstandig kunststukje kan
bijbrengen.
De Duitser Paul van Ostaijen, Diergaarde voor
kinderen van nu, 1932 [postuum]
9. l’a l l eM a nD
L’Allemand est un mammifère qui, vers
le 25 décembre, recherche la proximité
d’un petit sapin. Il aime tant ce conifère
que, incapable de s’en séparer, il
déracine l’arbre de ses dents et à l’aide
de ses pattes de devant, le traîne dans
son terrier. Lorsque l’arbre s’étiole,
l’Allemand, par solidarité, dépérit de
mélancolie, morose et inconscient de
la raison de cette peine.
Si l’Allemand ne trouve pas le sapin
désiré vers le 25 décembre, il n’est
pas plus heureux que son frère qui en
a trouvé un, et dépérit lui aussi parce
que son grand désir n’a pu être satisfait
ni de près ni de loin. L’Allemand pousse
alors un cri douloureux, répétitif et
prolongé qui, dans notre phonétique,
se traduirait par « zen-zourte ».
L’Allemand ne dépasse donc jamais
sa première année. C’est pourquoi on
l’appelle « le jeune mammifère » ; ce
qualificatif est péjoratif, l’implication
étant que l’Allemand est forcément
trop jeune pour qu’on puisse lui
enseigner ne serait-ce qu’une seule
prouesse intelligente.
De Duitser Paul van Ostaijen, Diergaarde voor kinderen
van nu, 1932 [postume]
10. De Vlaamse ziel
Zo er al iets bestaat als de Vlaamse
ziel, is zij hierop gegrondvest:
de Vlaming leeft onverstoorbaar
zelfvoldaan, in de overtuiging dat
niemand hém te grazen zal nemen.
Die gezworen hardnekkigheid
om nooit het slachtoffer te zullen
worden van wat dan ook, toont
reeds voldoende de duurzaamheid
aan van zijn band met het platteland.
Zij bewijst eveneens dat zij nog
altijd bekwamer zijn om de kwaliteit
te beoordelen van koeien dan van
kunst. Te meer daar kunst slechts
bestaat in de mate waarin degeen
die ervan geniet, zich wel degelijk te
grazen wil laten nemen.
Overigens: Vlamingen zijn dol op
koeien. Het volstaat dat een schilder
er de contouren van reproduceert
om de Vlaamse critici zwijmelend
de Vlaamse Traditie te horen
ontdekken, en even later zelfs de
hele Beschaving Van Het Noorden –
die zich openbaart door de afwezigheid
van om het even welk waardeoordeel,
en door het ontbreken van
iedere zweem van klaarte of lichtvoetigheid.
In het volle besef van zijn ernst,
stapt de Vlaming als een gelukzalig
mens door het leven.
Paul van Ostaijen, Enige kanttekeningen
omtrent kunst in Vlaanderen, [1926] [vertaling
Tom Lanoye]
1 0. l’â Me fl a M a nDe
S’il existe une âme flamande, elle est
fondée sur ceci : imperturbable, le
Flamand se complaît dans l’autosuffisance,
dans la conviction que personne
ne pourra l’avoir.
Cette satanée obstination de ne jamais
être la victime de quoi que ce soit
prouve suffisamment la durabilité de
son lien avec la campagne.
Elle prouve aussi que les Flamands
sont toujours plus doués pour juger
de la qualité des vaches que de l’art.
D’autant plus que l’art n’existe que
dans la mesure où celui qui en profite
veut bel et bien se faire avoir.
De plus, les Flamands adorent les
vaches. Il suffit qu’un peintre en
reproduise les contours et on entend
déjà les critiques flamands découvrir
avec extase la Tradition flamande,
et l’instant d’après même toute la
Civilisation du Nord – qui se manifeste
par l’absence de tout jugement de
valeur et par l’absence de toute ombre
de clarté ou de légèreté.
Dans la pleine conscience de son
sérieux, le Flamand avance en
bienheureux dans la vie.
Paul van Ostaijen, Enige kanttekeningen omtrent kunst
in Vlaanderen, [1926]