hoorcolleges interne organisatie - Sirius
hoorcolleges interne organisatie - Sirius
hoorcolleges interne organisatie - Sirius
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Hoorcollege 3: Rationele Organisatie 2.<br />
• Rationalisering van administratieve <strong>organisatie</strong>s<br />
• Max Weber: Ideaaltype Bureaucratie<br />
• Herbert Simon: Besluitvormingsbenadering<br />
• (Hyper)rationalisering van de samenleving<br />
• Ritzer: Macdonaldization<br />
Max Weber wordt gezien als 1 van de primaire grondleggers van de Rationele Methode. Hij heeft<br />
onder andere een belangrijk model gemaakt voor een hiërarchische overheids<strong>organisatie</strong>, de<br />
bureaucratie.<br />
Wat is legaal-rationeel?<br />
• doeltreffend<br />
• doelmatig<br />
• rechtmatig<br />
Wat betekent dit voor <strong>organisatie</strong>s?<br />
• doelrationaliteit (technisch)<br />
• respecteren van rechtmatigheidsprincipes<br />
Waar private, op winst gerichte <strong>organisatie</strong>s sterk de nadruk leggen op doeltreffendheid en<br />
doelmatigheid, is een overheids<strong>organisatie</strong> ook heel sterk bezig met de rechtmatigheid van haar<br />
acties. Dit omdat een overheids<strong>organisatie</strong> zich te houden heeft aan de rechtstaat en het belang van<br />
het volk.<br />
Bureaucratisch model(Weber, 1921)<br />
• Vraagstuk:<br />
aan welke kenmerken voldoet een <strong>organisatie</strong> die legaal-rationele gezagsuitoefening<br />
door een (politiek) meester mogelijk maakt?<br />
• Zoektocht naar ‘ideaaltype’<br />
• Criteria<br />
• beheersbaarheid<br />
• doelrationaliteit<br />
• rechtmatigheid en legitimiteit<br />
• voorspelbaarheid<br />
Beheersbaarheid houdt in dat een <strong>organisatie</strong> makkelijk kan worden aangestuurd door de meester.<br />
De hoge functionarissen in de top van de piramide geven lagere functionarissen taken en deze taken<br />
worden in het ideaaltype van Weber als een machine uitgevoerd. Rechtmatigheid wil zeggen dat de<br />
<strong>organisatie</strong> zich houdt aan het positief recht. Legitimiteit wil zeggen dat de bevolking de <strong>organisatie</strong><br />
aanvaardt in de zin dat er draagvlaak voor het bestaan van deze <strong>organisatie</strong> bestaat. De maatschappij<br />
aanvaardt het proces gehanteerd door de <strong>organisatie</strong> en de uit dit proces volgende besluiten.<br />
Voorspelbaarheid wil zeggen dat burgers er vanuit kunnen gaan de acties van ambtelijke <strong>organisatie</strong>s<br />
zijn. Zaken als het gelijkheidsbeginsel en de algemene regels van behoorlijk bestuur vallen hier vaak<br />
onder.
Change language