De WGBO - DSpace at Open Universiteit

Een eigen recht op informatie
In het oorspronkelijke wetsvoorstel was geen enkel eigen recht opgenomen voor minderjarige
patiënten onder 12 jaar, ook geen eigen recht op informatie. De hulpverlener hoefde
alleen de ouders te informeren over de medische behandeling van patiënten in deze
leeftijdsgroep. Veel commentaren beschouwden dit als een lacune in het wetsvoorstel en
wezen erop dat ook deze minderjarigen het recht zouden moeten hebben om op een voor
hen begrijpelijke wijze geïnformeerd te worden. 22 Bij de parlementaire behandeling van
het wetsvoorstel werd meermaals aangedrongen op een wettelijk omschreven eigen recht
op informatie voor minderjarigen onder 12 jaar. Aanvankelijk wees de regering een wettelijke
vastlegging van dit recht af, omdat deze categorie kinderen niet zelf toestemming
behoefde te geven voor medische behandeling. Toen echter een amendement werd ingediend
om het eigen recht op informatie voor patiënten onder 12 jaar in de WGBO op te
nemen, had de regering hiertegen geen overwegende bezwaren, maar achtte het wel overbodig
naast de in art. 7: 453 BW opgenomen plicht tot goed hulpverlenerschap. Het
amendement werd aangenomen en zo werd uiteindelijk, via een toevoeging aan art. 7:
448 lid BW in de WGBO opgenomen dat de hulpverlener een patiënt die de leeftijd van
12 jaren nog niet heeft bereikt op zodanige wijze dient in te lichten als past bij zijn bevattingsvermogen.
23 Wat betreft inhoud en omvang mag de informatie in principe niet afwijken
van die aan volwassenen. Bij evaluatie van de WGBO is gebleken dat in de praktijk
zorgvuldig met deze bepaling tot informatieverschaffing aan jonge patiënten wordt
omgegaan. De informatie spitst zich wel vooral toe op aard en doel van de behandeling;
alternatieven worden veeleer exclusief met de ouders besproken. 24
Drie partijen
Bij besluitvorming over geneeskundige behandeling van minderjarige patiënten tot 12
jaar zijn altijd drie partijen betrokken: kind, ouders en hulpverlener.
De minderjarige patiënt onder 12 jaar is in de WGBO in alle gevallen onbekwaam. Hij
dient dan wel geïnformeerd te worden over de medische behandeling die hij moet ondergaan
en zijn mening kan ook wel meegewogen worden, maar hij heeft geen zelfstandige
positie bij de besluitvorming, zijn toestemming is niet vereist. Op grond van art. 7: 450
lid 1 BW en art 7:465 lid 1 BW moeten de ouders als zijn wettelijke vertegenwoordigers
de toestemming voor de behandeling verlenen. Wanneer ouders die gezamenlijk het gezag
uitoefenen over hun kind onderling van mening verschillen 25 over het al dan niet toestemmen
in een medische behandeling, kunnen zij het geschil voorleggen aan de rechtbank.
Deze neemt dan een zodanige beslissing als haar in het belang van het kind wense-
22 W.G Brands-Bottema, o.c. 1991, p. 136.
23 Tweede Kamer 1993-1994, 21651, nr. 22, Amendement Kohnstamm. Zie voor de parlementaire behandeling
van de WGBO op het punt van het eigen informatierecht voor minderjarigen onder 12 jaar; D.P.
Engberts, o.c. 1997, p. 114-115, 122, 133, 141-142, 145, 151, 155, 189 en 234. Ook: B. Sluyters, M.C.I.H.
Biesaart, De geneeskundige behandelingsovereenkomst na invoering van de WGBO, Zwolle: Tjeenk Willink,
1995, p. 19-20.
24 J.C.J. Dute, e.a., o.c. 2000, p. 13, 186, 206.
25 Overigens hebben ouders pas sinds 1 januari 1985 gelijke bevoegdheden; tot die datum was de stem van
de vader beslissend bij verschil van inzicht tussen de ouders onderling. Zie Th.A.M. te Braake, o.c.1987, p.
316. Ook W.C.E. Hammerstein, o.c. 1990, p. 81.
8