Voolopig ontwerp ABEN april 2011 - Gemeente Dordrecht

Ganzenproblematiek
De aantallen ganzen die in Nederland broeden zijn het laatste decennium sterk
toegenomen. Een soort als de grauwe gans broedt in moerasgebieden en trekt met zijn
jongen naar opgroeigebieden: dit zijn grasstroken direct grenzend aan open water. In
recreatiegebieden kan de volksgezondheid in het geding komen doordat de uitwerpselen
van ganzen een negatief effect hebben op de kwaliteit van het zwemwater, zowel door de
verrijking met nutriënten, waardoor blauwalgen kunnen ontstaan, als door een bacteriële
last. Daarnaast kunnen strandjes gebruikt worden door rustende ganzen en ligweiden
kunnen in de vroege ochtend als foerageergebied gebruikt worden. De vele ganzenkeutels
op de ligweiden en strandjes kunnen door de recreanten als hinderlijk worden ervaren,
waardoor het gebruik van de recreatieplas door recreanten afneemt (Lensink et al. 2010).
De functie als opgroeigebied wordt beperkt door nergens de ligweiden direct aan het
water te laten grenzen. Er is altijd een rietoever of een strandje aanwezig. Indien de
ligweiden toch gebruikt worden als foerageergebied kan langs de rietkraag in de periode
april-juni een laag raster geplaatst worden om de begrazing door ganzen te beperken. Dit
beperkt echter niet het gebruik als foerageergebied door vliegvlugge ganzen.
Het is belangrijk om het broeden van ganzen in en bij de recreatieplas zoveel mogelijk
te beperken. In dit verband dient voorkomen te worden dat er eilandjes ontstaan waar
ganzen veilig voor grondpredatoren kunnen broeden. Dit is echter, gezien de recreatieve-
en waterdoelstellingen, een probleem wat lastig op te lossen is. Een oplossing kan zijn om
schiereilandjes aan te leggen waardoor grondpredatoren de eilandjes kunnen bereiken.
Ook het plaatsen van een laag raster kan het probleem periodiek verminderen. Nadeel is
echter dat ook andere faunasoorten niet op de eilandjes kunnen komen. Indien er toch
ganzen gaan broeden kunnen de eieren ook geschud of geolied worden om te voorkomen
dat er jongen uit het ei komen.
Beheer
Conform het programma van eisen wordt ingezet op sturen met waterstand en inrichting, waarbij
het natuurbeheer in de eindsituatie beperkt zal blijven. Uiteraard moeten wel paden en bermen
worden onderhouden en enkele graslanden moeten worden gemaaid. Het beheer volgens
de SNL-systematiek is opgenomen in de beheerkaart.
Voor grote delen van het gebied zal jarenlang omvormingsbeheer nodig zijn. Het gaat dan met
name over het voorkomen van wilgenopslag en het bevorderen van rietontwikkeling. Binnen
SNL is een speciale plek ingeruimd voor de categorie ’nog om te vormen’. Via die constructie
zal misschien ook een deel van het omvormingsbeheer gefinancierd moeten worden tot de
gewenste natuurwaarden bereikt worden. Het is echter ook dan van belang om met het oog op
de benodigde budgetten aan te geven naar welke beheertypen wordt toegewerkt. Daarnaast
lijkt het mogelijk om voor beheerproblemen die samenhangen met omvorming (bijvoorbeeld
terugdringen van opslag) een vergoeding voor omvormingsbeheer te krijgen naast de beheervergoeding
voor het SNL-pakket. Hier moet meer duidelijkheid over komen.
Voorlopig Ontwerp ABEN
37