Nieuwe aanpak - Technische Universiteit Eindhoven

1 0
i N G e S P R e k
contact wilt treden. Aan andere instellingen moet je zelf
de disciplines bij de faculteiten bij elkaar sprokkelen.’ De
discussie rondom de disciplines speelt ook in het onderwijs.
Een belangrijke vraag die Brinksma zich als rector
zal stellen is: hoe leiden wij de ingenieurs van 21ste eeuw
op? ‘Om te beginnen moet ik vaststellen dat de technologische
vragen inmiddels zo complex zijn dat ze buiten
het bereik van individuele partijen liggen. Dat geldt voor
de universiteit, maar ook voor het bedrijfsleven waar geen
enkel bedrijf meer in staat is de meest geavanceerde producten
in eigen beheer te maken. Een tweede fenomeen
is dat voor het slagen van een technologische innovatie
steeds vaker ook aandacht voor de juiste maatschappelijke
inbedding nodig is. Het succes van een innovatie hangt
direct samen met de manier waarop deze aansluit op
werkelijke behoeftes in de samenleving.’ Dit vraagt van
de ingenieur een brede kijk op de zaak, zegt Brinksma.
‘Voor een ingenieur die hier mee bezig is, is de specifieke
kennis van de universiteit maar een deel van wat nodig is
om succesvol te zijn. Uit dit feit is het idee voortgekomen
dat toekomstig ingenieurs alleen nog vaardigheden nodig
hebben. Dat is een misvatting. Je wordt gevormd door de
noodzakelijke diepgang. Die uit zich in domeinkennis,
maar vooral ook in de methodologische vorming. Het is
van belang of je bent grootgebracht als wiskundige, als experimenteel
fysicus of als elektrotechnisch ingenieur. Dit
bepaalt je manier van werken. En dat moet in elke opleiding
overeind blijven, altijd. Vervolgens is het belangrijk
dat je de mogelijkheid krijgt om breed te kunnen denken;
hoe past jouw invalshoek in een groter geheel? Dat vraagt
om zaken als systems engineering. Ik denk dat we hier
m a t r i X / 4 / 2 0 0 8
Brinksma: ‘De technologische vragen zijn
inmiddels zo complex dat ze buiten het bereik
van individuele partijen liggen.’
momenteel minder aandacht aan besteden dan nodig is
om de grote maatschappelijke vragen te kunnen beantwoorden.
De vraag is: hoe leer je ingenieurs in de breedte
te opereren, zonder de identiteit van een opleiding op te
geven? Dat is een interessante puzzel.’
Internationalisering
Een andere vraag die hij als rector op zijn bordje krijgt,
is die van de internationalisering van het onderwijs. ‘We
zien dat steeds grotere groepen studenten van instelling
naar instelling over de wereld gaan. Wij moeten nadenken
over hoe we met die internationalisering omgaan;
hoe halen we goede mensen naar hier en hoe behouden
we die? Toen ik zelf student was en mij oriënteerde op
een studie in het buitenland, keek ik naar kwaliteit, maar
ook naar de financiële mogelijkheden om ergens te studeren.
Wanneer de 3TU tot de technologische top wil behoren,
moet het de internationale top aan zich binden. Daar
zijn instrumenten voor nodig, zoals geld voor een goed
beurzenstelsel. Maar wanneer we erin slagen ons internationaal
duidelijk te profileren, zullen wij automatisch ook
een aantrekkelijker plek voor Nederlandse studenten zijn.
Dat zou prachtig zijn, want de instroom is nu te laag.’
Brinksma maakt zich zorgen over de studentenaantallen
die maar niet willen toenemen. Toch heeft hij hoop. ‘De
wereld is klaar voor verandering. Er is een verandering
gaande in waar we met z’n allen mee bezig zijn. Ik hoop
dat deze verandering tot meer aandacht zal leiden voor de
lange termijn en voor de kwaliteit, en minder voor alleen
maar directe materiële welvaart. Dit zou ertoe kunnen leiden
dat toekomstige studenten weer meer voor de inhoud
gaan, zoals bij technische en exacte studies. Ik weet het
niet – ik hoop het en denk het te zien.’
3TU.Federatie
De samenwerking tussen de universiteiten van Twente,
Delft en Eindhoven is volgens Brinksma een onontkoombare
ontwikkeling die veel goeds te bieden heeft.
‘De algemene trend is dat de vragen die we als technici
hebben te beantwoorden groter zijn dan het bereik van
één organisatie. Dat geldt voor bedrijven, maar ook voor
universiteiten. Eindhoven en Twente zijn geen grote universiteiten,
en zelfs Delft is in het internationale speelveld
een kleinere instelling. Wanneer je rankings beziet, doen
de verschillende universiteiten het redelijk goed. Maar
wanneer je kijkt naar de combinatie van TU’s, is het een
speler van wereldformaat. Daar moeten we iets mee. We
moeten dus synergieën creëren. Als wij op technologisch
gebied willen scoren, moeten we de investeringen kunnen
doen die daarvoor nodig zijn en dus onze volumes
vergroten. We moeten voortdurend op zoek naar verbanden
en samenwerkingen die ons hierbij kunnen helpen.
Voor het verkrijgen van de benodigde middelen is dit absoluut
noodzakelijk. Die uitdaging ga ik graag aan.’