Gemeentelijk gezondheidsbeleid met participatie van ... - Nigz

In het verleden was het voor gemeenten mogelijk om met de lokale ziektekostenverzekeraar
samen te werken aan preventief gezondheidsbeleid. Ziektekostenverzekeraars waren
geïnteresseerd in (en bereid financieel bij te dragen aan) innovatieve projecten, gericht op
gezondheidsbevordering en daarmee op terugdringen van zorgconsumptie van specifieke
groepen verzekerden. De gemeenten zijn de ziektekostenverzekeraars als lokale partners in
het opstellen en bekostigen van lokaal gezondheidsbeleid kwijt nu de
ziektekostenverzekeraars niet meer regionaal maar nationaal werken. Gemeenten zullen op
zoek moeten naar andere partners, bijvoorbeeld de bovengenoemde landelijke instellingen.
7. Interculturalisatieproces gemeente/GGD niet genoemd
Opvallend is dat geen enkele GGD of gemeente spontaan het eigen personeelsbeleid (ofwel
de interculturalisatie van de dienst) genoemd heeft als een manier om de betrokkenheid van
allochtonen bij de verschillende fases van het gezondheidsbeleid te vergroten. De inzet van
voorlichters eigen taal en cultuur werd wel door veel partijen genoemd, maar het gericht
aantrekken van bijvoorbeeld allochtone artsen en verpleegkundigen werd ook in de grote
steden niet genoemd. Met name in de 0-19 jarige jeugdgezondheidszorg, waarvan het bereik
onder de autochtone en allochtone bevolking heel hoog is, zou men een positief effect
kunnen verwachten van meer personeel afkomstig uit de allochtone doelgroepen.
Opgemerkt moet worden dat in deze inventarisatie niet expliciet is gevraagd naar het
interculturalisatie- of personeelsbeleid van de eigen dienst.
8. Community benadering in plaats van wijkgericht werken?
De wijkgerichte aanpak als oplossing voor de sociaal-economische gezondheidsverschillen
en als methodiek waarbij participatie van politiek en bevolking nadrukkelijk nagestreefd
wordt, lijkt steeds minder in trek. In hoofdstuk 1 worden de leerpunten uit de wijkgerichte
aanpak van de GGD Rotterdam besproken en ook in Arnhem hebben ze minder goede
ervaringen met het wijkgericht-werken (bijlage 2; 22).
In een aantal plaatsen wordt gekozen voor een community benadering van één etnische
groep (in tegenstelling tot de wijkbenadering) (zie Rotterdam, hoofdstuk 1 en bijlage2; 4a,
7c). Of deze benadering leidt tot betere resultaten is nog niet vastgesteld.
9. Evidence-based noodzakelijk?
Er lijkt een trend waarneembaar om meetbare beleidsdoelstellingen te formuleren en te
kiezen voor evidence-based interventies. Door de huidige politieke situatie rondom
welzijnsbeleid specifiek voor allochtonen (de geldkraan gaat dicht omdat meetbare resultaten
uitblijven) dreigt het gevaar dat dit ook gaat gelden voor gezondheidsbeleid, specifiek voor
allochtonen. De gezondheidstoestand van veel allochtonen is wel degelijk op een aantal
indicatoren minder goed dan van autochtonen; de effecten van maatregelen en interventies
op deze indicatoren zijn echter moeilijk of niet op korte termijn aan te tonen.
Uit het relatief weinige onderzoek dat verricht is naar de gezondheidstoestand van
asielzoekers blijkt dat zij veelal een gezondheidsachterstand hebben en daarnaast kampen
met specifieke gezondheidsproblemen.Uit deze inventarisatie is gebleken dat men maar op
twee plaatsen in Nederland werkt aan het stimuleren van de participatie van asielzoekers bij
het bevorderen van hun eigen gezondheid (Zweeloo en Almere). In Almere is dit
participatieve project ook opgenomen in het gemeentelijk gezondheidsbeleidsplan en de
steun van de gemeente voor dit project lijkt de uitvoering van verschillende interventies te
vergemakkelijken. (bijlage 2; Asielzoekers). Ook voor dergelijke projecten zal het aantonen
van een meetbaar gezondheidseffect op korte termijn moeilijk te realiseren zijn.
Inventarisatie gemeentelijk gezondheidsbeleid en allochtonen
11