C.M.C.-Melk Unie 25 jr. - Zuivelhistorie Nederland

12 Tweerichtingsverkeer op de melkweg
Als we willekeurige voorbijgangers, bijvoorbeeld op de Rotterdamse
Coolsingel, de Amsterdamse Kalverstraat of het
Haagse Spui de vraag zouden stellen: 'Weet u wat C.M.C. betekent?',
dan zou het wel eens zó kunnen zijn, dat van iedere
tien ondervraagden er vier zijn, die gokken op de naam van
een sportclub, twee op die van een vakcentrale, twee op de
een of andere Christelijke organisatie, één op een charitatieve
instelling en één op 'Coöperatieve Melk Centrale'.
Mocht ik me in mijn prognose vergissen, dan hoor ik hopelijk
nog wel van uw ondervragingservaringen. Natuurlijk wordt
de zaak duidelijker ais men de letters C.M.C. koppelt met de
woorden Melk Unie. Toch is het niet uitgesloten, dat ook een
dérgelijk onderzoekje interessante gegevens zou kunnen opleveren.
Reakties als: 'hoe kan het dat in ons uitgesproken zuivelland de boter bijna onbetaalbaar
is?'. 'Die koeien produceren tóch al te veel en ze nemen een groot stuk van onze steeds
zeldzamer wordende natuur in beslag'; 'kunnen die veelvuldig klagende melkveehouders niet
beter in de industrie gaan werken?' acht ik bepaald niet uitgesloten.
Welke Nederlander weet, dat - op water na - melk zo ongeveer de goedkoopste vaderlandse
drank is? Wie is het bekend, dat de koe aan zo'n 300.000 Nederlanders werkgelegenheid verschaft?
Wie weet, dat in de Nederlandse zuivel 'n tien miljard gulden is geïnvesteerd? Wie zal
niet verrast zijn te vernemen, dat de waarde van de nationale zuiveluitvoer het vorig jaar 1 1 /4
miljard gulden bedroeg, bedragen waarvoor Shell, Unilever en Philips zich bepaald niet zouden
schamen!
Het is niet voor de hand liggend, dat men bij het horen van het woordje 'koe' onmiddellijk aan
de computer denkt. Toch speelt deze in de zuivelwereldanno-1970 een grote rol. Met dit alles
wil ik alleen maar pogen te beweren, dat ook ten aanzien van de zuivel en van het zuivelbedrijfsleven
nog veel misverstanden, onkunde en kortsluitingen bestaan.
De C.M.C. is klein begonnen en is groot geworden in een kwarteeuw tijd. Zonder twijfel zal
het in die eerste jaren zó geweest zijn, dat iedereen iedereen kende en dat er nauwelijks enige
afstand bestond tussen directie en bestuur aan de éne en werknemers aan de andere kant. Leden
waren er al direct vrij veel, dus daarmee zal het wel anders gelegen hebben. Maar, aldus
de allereerste regels in het onlangs gepubliceerde C.M.C.-Jaarverslag '69/70: 'Beweging, verandering,
versnelling zijn facetten, die mede de ontwikkeling van de maatschappij waarin wij
leven kenmerken'. De tijd, dat in de onderneming de bevordering van goede interne verhoudingen
nog nauwelijks de aandacht kreeg én de tijd, waarin het gezicht van de onderneming
alleen door één topman werd bepaald, is definitief voorbij. bet is verheugend, dat verderop in
het hierboven geciteerde Jaarverslag wordt opgemerkt: 'Onze onderneming staat midden in
deze ontwikkeling.
Zij ervaart deze beweging, deze verandering. Wij ervaren deze versnelde ontwikkeling ook
als een uitdaging voor de toekomst'. De moderne grote onderneming is in beginsel ondoorzichtig.
Het 'Grote Spel' dat zich in bestuurs- en directiekamers afspeelt, is voor werknemer
en lid, iaat staan voor de grote buitenwereld vrijwel niet te volgen. Het 'wát grijpt wáár in elkaar'
komt steeds verder van de melkbus af te liggen, ondanks op zichzelf zeer nuttige ledenraadsvergaderingen,
kringbesprekingen en jongereninspraak. In een tijd, waarin openheid,
▲Heruitgave zuivelhistorienederland.nl 20 versie 2011-07-01