Het doet hier alles - EduDivers

Afstemming en creatie
Coppenhagen onderscheidt in ‘Creatie-regie’ vier niveaus
die we hier formuleren als:
1 Geen contact:
Je bent wel aanwezig, je luistert wel en je zegt zo nu en dan ook wel wat, maar op het
niveau van gevoel en waarden maak je geen contact met elkaar. Je praat langs elkaar
heen. Dat is zoiets als ‘afwezig aanwezig’.
2 Strijd:
Je komt in een woordenstrijd terecht en vaak trap je elkaar daarbij op de ziel doordat je
je gevoelens en waarden juist niet aan elkaar laat merken. Niet altijd ziet zoiets er als
strijd uit (geen wapengekletter), maar tussen de regels door merk je dat er in feite geen
afstemming plaatsvindt. Er is ook sprake van strijd als de één agressief doet en de ander
zich terugtrekt of op de vlucht slaat.
3 Afstemming:
Je blijft dan niet steken in denken en woorden. Maar je gaat juist ook bewust op zoek
naar de lagen van waarden, gevoelens, wensen, overtuigingen en kwaliteiten. In
collegiaal contact in school besteden we daar vaak te weinig aandacht aan. Buiten je
kringetje van vertrouwde collega’s houd je de gesprekken dan zo zakelijk mogelijk. Dat is
jammer, want juist met de collega’s met wie je niet graag samenwerkt en met wie het
vaak botst, zou afstemming veel helpen.
4 Creatie:
Doordat je nu wat betreft waardering, wederzijdse inzet en doelen goed afgestemd bent,
kun je samen een pad kiezen, naar een oplossing zoeken of iets nieuws ontwerpen.
In het schema heb ik die dimensies gevisualiseerd. Voor het gespreksmodel ga ik ervan uit
dat de gesprekspartners proberen de derde dimensie te gebruiken en te waken voor afzakken
naar de tweede. Als het gesprek goed loopt komen ze op het eind tot samen ontwerpen van
oplossingen.
Contact, geen strijd
De een zei, heel zachtjes:
‘Zal ik maar weggaan?’
‘Ja’, zei de ander, nog zachter.
‘Zal ik nog terugkomen?’
vroeg de een, bijna onhoorbaar.
Ja, dacht de ander
en schudde haar hoofd.
Toon Tellegen
57