geïntegreerd ontwerpen Meer duurzame energie in ... - Rooilijn

Rooilijn
Jg. 41 / Nr. 5 / 2008
Column O. Naphta
Laatst kwam ik het weer tegen. In een van de talloze inter-
views die zo karakteristiek zijn voor de gemakzuchtige
journalistiek die tegenwoordig ook in de vakpers welig
tiert. Vooral niet zelf studeren en analyseren, maar een of
(echt briljant) twee of drie deskundigen het laten vertellen.
Wat kwam ik tegen? Dat ‘we’ vroeger dachten dat de
samenleving maakbaar was en dat we daar nu mooi vanaf
zijn. Doorgaans wordt daarbij naar de wederopbouwwijken
gewezen die voor een maakbare samenleving zouden
zijn ontworpen.
En nu? Nee, nu niet meer, debiteert de gemiddelde geïnterviewde.
De samenleving is zo versplinterd, gedifferentieerder,
uiteenlopender van levenswijze en lifestyle. Nee,
nu wordt maatwerk geleverd (hype sinds AD 1995) en is
er interactieve planning om Jan en Allemans waarden
in het plan te verknopen en te verkopen, zodat het plan
een afdruk wordt van de multiwaardensamenleving. De
postmoderne filosofie wordt er als bewijslast niet eens
meer bijgesleept. Moeilijk verhaal ook wel.
Opvallend is dat de neonconservatief-liberale (neoconlib)
retoriek, onder het mom van niet-maakbaarheid,
plannen en opvattingen verzint die een veel hogere graad
van maakbaarheid veronderstellen dan de constatering
achteraf dat de waarden en normen in de brave samenleving
van de Wederopbouwtijd weinig uit elkaar liepen.
Neem nu de afschuwelijke gedachte van de levensloopbestendige
woning en woonbuurt (hype sinds AD 1998)
en bouwprogramma’s, shopping centers en cultuurvoorzieningen
voor naar levensstijl gescreende groepen
van medeburgers. De grondgedachte is maakbaarheid,
beheersbaarheid en de ruimtelijke schaal is kleiner: de
buurt. De jongste trend van maakbaarheid betreft de
kleinst mogelijke schaal: gezin, individu door kijken,
meten en regelen achter de voordeur (hype AD 2006).
De nietmaakbaarheidsfilosofen monitoren zich suf van
de conceptie tot de geboorte en vanaf de geboorte tot de
crèche, van de basisschool tot het VMBO tot de jeugdwerkloosheid
en kleine criminaliteit.
Column: De Nieuwe Maakbaarheid
De Nieuwe Maakbaarheid
P. 378
Het aldus gemonitoorde (gepolitoerde wil mijn spelling
checker, niet zo gek) volk dient gekneed naar het evenbeeld
van de nette, gemiddelde, behoorlijk geschoolde, zich
fatsoenlijk gedragende en sociaal verantwoordelijke, wetende
burgers. Het onontkoombare einddoel is het MAKEN van
hard-werkende-burgers-met-een-baan-waar-onbetaaldeoveruren-normaal-zijn,
opdat ze geen kattenkwaad uithalen,
overlast veroorzaken, de boel onder de graffiti spuiten, hun
afval op straat flikkeren, andere mensen lastig vallen met
bedelpraatjes en rondlummelen op kosten van de belastingbetaler.
Hype AD 1850: het toen opkomende liberalisme zong
het lied van scholing en werk, werk en nog eens werk en van
verantwoordelijke burgers die zich netjes (zedelijk) gedragen.
En verantwoordelijk en netjes werd je na opleiding en scholing
en spiegeling aan de zich fatsoenlijk gedragende medemens.
Schoon, heel en veilig (hype AD 1998-2008 die 10-jarig bestaan
viert) is de neoconlibdoelstelling voor de gewone man, vrees
ik. Deze badkamerspreuk is ongeacht de samenstelling van
colleges van B en W en regeringen de laatste tien jaar steeds
loyaal overgenomen door de wethouder of minister van dienst
en is uitgemond in het meest cynische etiket dat de beleidsmaffia
kon verzinnen: prachtwijk. Deze wijk is het ultieme
condensaat van maakbaarheid, een ondoordringbaar oerwoud
van maatregelen en plannen op alle gebied, van achter de
voordeur, via de tuin tot straten, pleinen, buurthuizen, scholen,
corporatieburelen, gemeentelijke diensten, consultatiebureaus,
ministeries en talrijke particuliere en semi-particuliere
adviesbureaus. Prachtwijken zijn kortom een profijtelijke industrie
geworden waar niemand meer vanaf wil. Daar zou maar
grote werkloosheid van komen onder de hard-werkendeburgers-met-een-baan-waar-onbetaalde-overuren-normaalzijn.
Vermoedelijk zou ieder bedrijf aan de kosten-batenverhouding
van deze industrie terstond failliet gaan, maar hier
hebben we met nieuwe maakbaarheid te maken, die in staat is
om haar aandacht evenwichtig te verdelen over alle partijen,
doekjes voor het bloeden uitdeelt, prettige inkomens verschaft
en blessings in disguise aan politieke partijen verstrekt. Het is
de binnenlandse variant van de buitenlandse ontwikkelingshulp,
waarvan veertig prachtlanden profiteren.