12.09.2013 Views

voeten - Topos

voeten - Topos

voeten - Topos

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

De huizen hangen aan de onderkant van de weiden, Hundertwasser 1970-1971. Het eerste idee voor het ëterrashuisí en het ëflatweidenhuisí op een<br />

schilderij.<br />

populariteit van de ‘ecologische’<br />

woonwijk, waarin de ecologie door<br />

projectontwikkelaars succesvol ingezet<br />

wordt als reclameleus, heeft alle kenmerken<br />

van een mode die net zo<br />

makkelijk aanwaait als overwaait. Wat<br />

voorheen een plantsoen wordt genoemd,<br />

heet nu een ‘ecologische zone’.<br />

Tegelijkertijd is de natuur onder de<br />

ontwerpers zelf helemaal niet populair<br />

en worden ecologische ontwerpmotieven<br />

vaak terzijde geschoven als truttig<br />

gehannes van natuurfreaks met grasdaken<br />

en paddenpoelen. Onbegrip,<br />

onwetendheid en onwil liggen hieraan<br />

meestal ten grondslag. De meeste<br />

landschapsontwerpers hebben weinig<br />

parate kennis van landschapsecologie.<br />

Nog maar al te vaak worden plangebieden<br />

bekeken als plekken met puur<br />

fysische eigenschappen, waarin de<br />

ontwerper een verandering aanbrengt.<br />

Ecosystemen worden gereduceerd tot<br />

een isoleerbare landschapslaag die, om<br />

het ontwerp te dienen, naar behoefte<br />

kan worden aangepast en gevormd.<br />

Hoewel ontwerpers de ecologische<br />

complexiteit van landschappen graag<br />

vergeten, is goed begrip van landschapsecologie<br />

essentieel, voordat een<br />

ontwerp aan een omgeving gerelateerd<br />

kan worden. Niet zelden dragen ontwerpers<br />

door onbegrip ongewild bij<br />

aan de omvangrijke schade aan het<br />

landschap en de natuur, een bijdrage<br />

die vooraf voorkomen had kunnen<br />

worden. Het ontbreekt echter aan een<br />

centrale, verenigende theorie over wat<br />

ecologisch ontwerpen is en hoe het<br />

toepast zou moeten worden. Zonder<br />

het theoretisch raamwerk is het niet<br />

makkelijk ecologische ontwerpgrondslagen<br />

te bestuderen en in de praktijk<br />

toe te passen. De esthetische basis van<br />

de huidige ontwerptheorie is erg smal<br />

en er wordt te veel belang gehecht aan<br />

illusionaire visioenen van technische<br />

oplossingen. Net als in de wetenschap,<br />

is er in de ontwerptheorie geen ruimte<br />

voor de mystieke verbondenheid<br />

tussen de mens, de natuur en de aarde.<br />

In het laatste schuilt de roep om bezinning<br />

en vernieuwing. Want de condensatie<br />

van een goed toepasbare ontwerptheorie,<br />

die zowel voorziet in de<br />

behoeften van de mens als van de<br />

natuur, en beide niet alleen technisch,<br />

maar ook mystiek opnieuw met elkaar<br />

verbindt, is noodzakelijk, om te voorkomen<br />

dat de mens zich in de toekomst<br />

louter met techniek omhult om te<br />

overleven.<br />

Literatuur:<br />

1. Achterberg, Wouter – samenleving, natuur en<br />

duurzaamheid, 1994<br />

2. Hundertwasser, Friedensreich - Architectuur, 1997<br />

3. Pfeiffer, Bruce Brooks – Frank Lloyd Wright, 1994<br />

4. Schouten, Matthijs, G.C. – De natuur als beeld in<br />

religie, filosofie en kunst, 2001<br />

5. Yeang, Ken – Designing with nature, 1995<br />

6. Wines, James – Green architecture, 2001<br />

TOPOS / 01 / 2003 13

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!