Arbeidsflexibiliteit en ontslagrecht - Wetenschappelijke Raad voor ...

136
arbeidsflexibiliteit en ontslagrecht
vaardig ontslag. Dit bij elkaar moet een efficiënte en flexibele allocatie van vraag
en aanbod op de arbeidsmarkt bevorderen en tegelijkertijd een zekere mate van
bescherming bieden aan werknemers. 15 In aanvulling op een soepeler ontslagrecht
moet de uitstroom uit de ww worden bevorderd door activerende maatregelen.
De groep werknemers die langdurig werkloos is of bij herhaling gebruikmaakt
van de ww betreft met name lager opgeleiden, allochtonen en ouderen.
Vooral voor deze groepen zal dus voor activerende maatregelen moeten worden
gezorgd. 16
Het ww-stelsel en aanverwante instituties, zoals het ontslagrecht, moeten prikkelen
tot een proactieve houding van alle betrokken actoren. Met actoren doelt de
regering op zowel werkgevers, werknemers als uitvoerders. Deze proactieve
houding moet ertoe bijdragen werknemers zoveel en zolang mogelijk verbonden
te houden met de arbeidsmarkt. Zowel de regering als de raad meent dat het scholings-
en onderwijsbeleid, maar ook het op peil houden van kennis en vaardigheden
kan bijdragen aan de preventie van werkloosheid. Daarvoor acht het kabinet
ook van belang dat wordt gestreefd naar vergroting of verbetering van de combineerbaarheid
van arbeid- en zorgtaken, bijvoorbeeld via kinderopvang. 17 Tijdige
scholing, investeren in employability van werknemers, of een overstap naar werk
dat minder belastend is, moet door het stelsel worden aangemoedigd. Het stelsel
moet zo preventief werken. Preventieve werking van de ww vormt een van de
(belangrijkste) doelstellingen van het kabinet.
Het hanteren van een strikt stelsel van rechten en plichten in de sociale zekerheid
gaat samen met het bieden van kansen voor ontplooiing van individuen door
middel van scholing, en dus ook kansen op werkhervatting. Een dwingend reïntegratiebeleid
is, met andere woorden, gebaat bij voldoende arbeidsmarktdynamiek
en meer flexibiliteit. Het stelsel moet daarom een evenwichtige balans
bieden tussen prikkels voor werkgevers en werknemers. Alleen op deze wijze
kan de ww bijdragen aan de arbeidsmarktdynamiek, zo meent het kabinet. 18
Een flexibele arbeidsmarkt biedt meer mogelijkheden om mensen zonder werk
te reïntegreren. Van belang in dit kader is een soepel ontslagrecht. Dit bevordert
de uitstroom uit de werkloosheid en helpt daarmee het risico van langdurige
werkloosheid terug te dringen. 19
Het kabinet en de raad menen dat de verantwoordelijkheid voor preventie van
werkloosheid primair ligt bij de werkgevers en werknemers op ondernemingsniveau
en bij de sociale partners op sectorniveau. Er moet een balans zijn tussen
publieke en private inspanningen. Daarbij kan zowel private als publieke financiering
een rol spelen bij preventie van werkloosheid. Huidige vormen van financiering
zullen in hoofdstuk 2 uitgebreider worden besproken. Het kabinet geeft
overigens aan geen voorstander te zijn van de inzet van ww-middelen ter voorkoming
van ontslag als zodanig. 21