Arbeidsflexibiliteit en ontslagrecht - Wetenschappelijke Raad voor ...
Arbeidsflexibiliteit en ontslagrecht - Wetenschappelijke Raad voor ...
Arbeidsflexibiliteit en ontslagrecht - Wetenschappelijke Raad voor ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ongeveer tuss<strong>en</strong> het veertigste <strong>en</strong> vijftigste leeftijdsjaar optreedt. Op dat mom<strong>en</strong>t<br />
bereik<strong>en</strong> vel<strong>en</strong> in hun huidige loopbaan k<strong>en</strong>nelijk e<strong>en</strong> eindpunt (binn<strong>en</strong> de organisatie)<br />
<strong>en</strong> nem<strong>en</strong> de kans<strong>en</strong> op uitdag<strong>en</strong>d <strong>en</strong> gelijk of beter betaald nieuw werk<br />
buit<strong>en</strong> de organisatie af. Binn<strong>en</strong> de organisatie staat m<strong>en</strong> stil <strong>en</strong> krijgt m<strong>en</strong><br />
nieuwe, vaak jongere m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> zich. Wanneer de organisatie, de technologie,<br />
het werk of commerciële relaties snel verander<strong>en</strong>, verliez<strong>en</strong> lange ervaringsjar<strong>en</strong><br />
mogelijk hun waarde. Het zou de moeite zijn uit te zoek<strong>en</strong> hoe dit <strong>voor</strong><br />
verschill<strong>en</strong>de beroep<strong>en</strong>, loopban<strong>en</strong> <strong>en</strong> onderwijsprofiel<strong>en</strong> ligt <strong>en</strong> hoe de transities<br />
naar andere werkkring<strong>en</strong> <strong>voor</strong>bereid <strong>en</strong> gefaciliteerd zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Ook zou op dit punt aan de verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> mann<strong>en</strong> <strong>en</strong> vrouw<strong>en</strong> aandacht<br />
moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong> besteed. Aan het slot van ons betoog kom<strong>en</strong> we hierop terug.<br />
2.2.4 mobiliteitsregimes<br />
mobiliteit, interne arbeidsmarkt<strong>en</strong> <strong>en</strong> arbeidsverhouding<strong>en</strong> – naar e<strong>en</strong> nieuwe dynamiek?<br />
Op dit punt aangekom<strong>en</strong> is het nodig de eerderg<strong>en</strong>oemde studie van DiPrete e.a.<br />
(1997) over mobiliteitsregimes nog e<strong>en</strong>s van stal te hal<strong>en</strong>. Gebruikmak<strong>en</strong>d van<br />
paneldata waarin dezelfde person<strong>en</strong> over meerdere jar<strong>en</strong> bevraagd word<strong>en</strong>,<br />
vergelek<strong>en</strong> zij mobiliteitsgegev<strong>en</strong>s <strong>voor</strong> de jar<strong>en</strong> tachtig in vier land<strong>en</strong>: de Ver<strong>en</strong>igde<br />
Stat<strong>en</strong>, Duitsland, Zwed<strong>en</strong> <strong>en</strong> Nederland. Interne baanmobiliteit is t<strong>en</strong> dele<br />
het gevolg van de wijze waarop m<strong>en</strong> ban<strong>en</strong> definieert. Waar ban<strong>en</strong> nogal nauw<br />
omschrev<strong>en</strong> zijn, zoals in de vs, is de interne mobiliteit van baan tot baan het<br />
hoogst. De lagere interne mobiliteit in Zwed<strong>en</strong>, Nederland <strong>en</strong> Duitsland komt<br />
overe<strong>en</strong> met ruimere omschrijving<strong>en</strong> van tak<strong>en</strong> <strong>en</strong> ban<strong>en</strong> in deze land<strong>en</strong>, wat<br />
weer sam<strong>en</strong>hangt met bredere gemiddelde scholing van werknemers <strong>en</strong> met<br />
vakbond<strong>en</strong> die minder gericht zijn op het scherp afbak<strong>en</strong><strong>en</strong> <strong>en</strong> bewak<strong>en</strong> van<br />
tak<strong>en</strong> (industrial-political unionism in contin<strong>en</strong>taal Europa versus job control<br />
unionism in de vs) (Visser 1990; Streeck 2005). Kort <strong>en</strong> goed, minder gemet<strong>en</strong><br />
interne baan mobiliteit hoeft dus niet minder bedrijfsdynamiek te betek<strong>en</strong><strong>en</strong>,<br />
hoewel dat ook niet uitgeslot<strong>en</strong> kan word<strong>en</strong>.<br />
Interessanter aan de internationale vergelijking is de externe baanmobiliteit, van<br />
werkgever naar werkgever. Ook die lag volg<strong>en</strong>s de g<strong>en</strong>oemde studie van DiPrete<br />
e.a. (1997) hoger in de vs dan in Zwed<strong>en</strong> of Nederland, waar dit weer hoger was dan<br />
in Duitsland. De hogere externe mobiliteit <strong>en</strong> de geringere gemiddelde baanduur<br />
bij dezelfde werkgever in de vs word<strong>en</strong> toegeschrev<strong>en</strong> aan de geringere ontslagbescherming,<br />
meer nieuwe bedrijfsvestiging<strong>en</strong> <strong>en</strong> faillissem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> de to<strong>en</strong>em<strong>en</strong>de<br />
neiging van Amerikaanse werkgevers om personeel op de externe arbeidsmarkt<br />
te werv<strong>en</strong>. Dat laatste duidt op e<strong>en</strong> afname van de betek<strong>en</strong>is van interne bedrijfsarbeidsmarkt<strong>en</strong>,<br />
waarover straks meer. Dat in Duitsland de externe baanmobiliteit<br />
in de jar<strong>en</strong> tachtig lager lag dan in Zwed<strong>en</strong> of Nederland wordt toegeschrev<strong>en</strong> aan<br />
de sterkere schott<strong>en</strong> rond bedrijfsarbeidsmarkt<strong>en</strong> <strong>en</strong> de rol van bedrijfstakspecifieke<br />
scholing <strong>en</strong> sociale zekerheid in Duitsland. In Zwed<strong>en</strong> zijn onderwijs <strong>en</strong><br />
scholing sterker gericht op het aanbied<strong>en</strong> <strong>en</strong> aanler<strong>en</strong> van algem<strong>en</strong>e k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong><br />
vaardighed<strong>en</strong> <strong>en</strong> is de sociale zekerheid ‘universeler’ ingericht (Esping-Anders<strong>en</strong><br />
1990).<br />
23
Change language