Kader Primair 7 (2007-2008) - Avs

De vraag is in hoeverre het onderwijs zich nog kan, of
moet willen onttrekken aan haar maatschappelijke
opdracht, zeker met het autonomer worden van scholen.
De Onderwijsraad verricht momenteel onderzoek
naar de opvattingen hierover binnen het veld zelf. De
uitkomsten worden deze zomer verwacht. Als voorschot
hierop sprak Kader Primair alvast met enkele deelnemers
aan dat onderzoek.
Klagen
Volgens Thea Meijer, algemeen directeur van de
Stichting openbaar Primair Onderwijs in Utrecht (SPO,
32 scholen), snappen directeuren die het minst klagen
over de veelheid en de diversiteit van hun taken het best
dat het er vooral om gaat hoe je zaken oppakt. “Als er
jeugdadviesteams komen, kun je klagen dat je er weer
een overlegpartner bij hebt. Je kunt ook opmerken dat
er behoefte was aan een goed adviesplatform en dat dat
er nu is. Kijk wat iets betekent voor jouw leerlingen.
En soms gaat het er vooral om zichtbaar te maken wat
je allemaal al doet. Democratisch burgerschap bijvoorbeeld.
De meeste van mijn scholen doen dat gewoon al
heel goed en door middel van een project hebben we
bekeken hoe het beter kan. Dat betekent ook dat je daar
in je verantwoording een accent in legt. Dat is zinvoller
dan de boot afhouden.”
Maatschappelijke verantwoordelijkheden zijn geen
wettelijke verplichtingen. Een basisschool kan door de
Inspectie alleen worden afgerekend op het niet halen
van de kerndoelen, zoals omschreven in de Wet op
het Primair Onderwijs (WPO). Een school is daarnaast
verplicht onderwijs te geven aan kinderen die onder
de Leerplichtwet vallen en die door de ouders bij de
school zijn ingeschreven. Men moet een voortgangsregistratie
van leerling-gegevens bijhouden en er zijn tal
van ‘harde’ regels omtrent Arbo, verlof en vakantie. Bij
de zogenaamde ‘maatschappelijke opdracht’ ligt het
ingewikkelder: een school móet in die gevallen niets,
maar door zaken links te laten liggen kunnen ouders op
termijn kiezen voor een andere school, leerkrachten het
minder leuk vinden om er te werken en kinderen met
problemen kampen die het moeilijk maken ze goed te
onderwijzen.
Ronald de Moor, directeur van basisschool Het
Kruispunt in Hilversum, ziet binnen de reeks aan ‘verantwoordelijkheden’
voldoende speelruimte. “Je kunt
zelf keuzes maken en je daarmee bovendien profileren.”
Wat vaak als ‘luxeproblemen’ wordt afgedaan, ziet hij
vooral als reële problemen die spelen in een klas. “Wij
hebben daar mooie discussies over in het team. Je hebt
wel te maken met dat kind van 8 jaar dat met vijftig
kilo achter een tafeltje zit. Voelt zo’n kind zich vrij? Je
zou kunnen zeggen dat de ouders in zo’n geval maar
beter moeten opvoeden. Je kunt ook je verantwoordelijkheid
nemen en kijken hoe je op zo’n probleem kunt
inspelen. Onderwijs is niet alleen rekenen en taal.”
Net als zijn collega uit Hilversum ziet Jos Berens,
directeur van eenpitter ’t Blokhuus in Hoevelaken,
“Laat de kinderen maar ervaren dat die bomen er niet voor niets staan; als ze die zelf neerzetten zijn ze er
misschien ook zuiniger op.” Foto: Hans Roggen
Kader Primair April 2008 11
>
>