Gezondheidsprofiel Groningen 2010 - GGD Groningen

Figuur 5.1.1. Vaccinatie influenza bij ouderen
Gezondheidsprofiel Groningen 2010
De griepprik wordt in het kader van het Nationaal Programma
Grieppreventie uitgevoerd in de meeste Nederlandse
huisartsenpraktijken. Sinds 1997 worden ieder najaar risicogroepen
gratis gevaccineerd. Dit zijn ouderen, mensen met een chronische
ziekte en/of verminderde weerstand. Door een griepprik kan bij de
meeste gevaccineerde personen ziekte en sterfte als gevolg van griep
worden voorkomen. Vanaf 2008 is de leeftijdsgrens verlaagd van 65
naar 60 jaar. In 2008-2009 heeft 74% van alle 60-plussers een
griepvaccinatie gehaald. In de provincie Groningen ligt de deelname
hoger dan het landelijk referentiecijfer.
Er wordt al jaren al rekening gehouden met een nieuwe influenza pandemie. Landelijk en regionaal
zijn draaiboeken gemaakt. In april 2009 werden in Mexico de eerste patiënten met een nieuw
influenzavirus gediagnosticeerd. In juni 2009 werd in Groningen de eerste diagnose bij een patiënt met
H1N1-griep (Nieuwe Influenza H1N1) vastgesteld. In de provinciale werkgroep Influenzapandemie
waren afspraken over de taakverdeling gemaakt. Aanvankelijk was nog onduidelijk hoe besmettelijk
dit nieuwe virus was en ook de ernst van de symptomen was nog niet vastgesteld. Daarom werd in de
eerste fase door GGD-medewerkers bij patiënten thuis materiaal afgenomen. Veel aandacht werd
gegeven aan bestuurlijke informatievoorzieningen en voorlichting van publiek en professionals. Begin
november 2009 kreeg de GGD de opdracht om alle kinderen van 6 maanden t/m 4 jaar en huisgenoten
van kinderen minder dan een half jaar in te enten tegen H1N1-griep. In zeer korte tijd is door de GGD,
gemeenten en andere instellingen een grootschalige vaccinatiecampagne opgezet. In november en
december kregen deze doelgroepen de kans zich te laten vaccineren. 62% van de opgroepen personen
in de provincie Groningen ontving uiteindelijk twee vaccinaties. Gaandeweg bleek de ernst van de
pandemie mee te vallen. Uiteindelijk is landelijk de H1N1-griep vastgesteld bij ruim 200 inwoners.
Enkele kwetsbare patiënten daarvan overleden.
5.1.2. Bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker
HPV (humaan papilloma virus) is de meest voorkomende seksueel overdraagbare virusziekte. Het
virus is betrokken bij het ontstaan van baarmoederhalskanker. HPV-infecties verlopen in het acute
stadium meestal ongemerkt maar een aanhoudende infectie van sommige subtypen kan
baarmoederhalskanker veroorzaken. De gemiddelde tijd tussen de primaire HPV-infectie en het
ontstaan van baarmoederhalskanker is zo’n 20 jaar. Om één sterftegeval van baarmoederhalskanker te
voorkómen moeten 1.000 meisjes worden gevaccineerd (NTvG 2009). In 2009 werd de HPVvaccinatie
gestart bij meisjes van 13 tot en met 16 jaar. Vanaf 2010 krijgen alle 12-jarige meisjes dit
vaccin aangeboden via het Rijksvaccinatieprogramma. Met als gevolg dat over 20 jaar minder
vrouwen baarmoederhalskanker krijgen. In 2009 viel de deelname aan het vaccinatieprogramma tegen.
Dit had te maken met de negatieve publiciteit in publieksmedia en op internet over mogelijke
bijwerkingen en de veronderstelde kosten-effectiviteit. In 2009 werden in Nederland 192.000 meisjes
gevaccineerd tegen HPV waarbij geen enkele ernstige bijwerking werd geregistreerd (NTvG, 2009).
De deelname in de provincie Groningen (59%) was hoger dan het landelijk gemiddelde (50%). Tussen
Groninger gemeenten was er een grote spreiding in de deelname aan HPV-vaccinatie. De deelname
was het hoogst in de gemeente Marum (68%) en het laagst in de gemeente Groningen (42%) (zie
tabellenboek figuur 5.1.2.b).
Baarmoederhalskanker komt in Nederland relatief weinig voor in vergelijking met andere EU-landen.
De sterfte door baarmoederhalskanker ligt onder het EU-gemiddelde en is de afgelopen 25 jaar met de
helft gedaald. In de afgelopen 15 jaar is het aantal nieuwe gevallen van baarmoederhalskanker met een
derde gedaald. In de provincie Groningen overleden in de periode 2005-2008 gemiddeld 10 vrouwen
per jaar aan deze ziekte (zie tabellenboek tabel 3.4.2.a). Een aanhoudende infectie met HPV is de
veroorzaker van baarmoederhalskanker. Of een HPV-infectie ook daadwerkelijk leidt tot het ontstaan
van baarmoederhalskanker, hangt af van het immuunsysteem van de geïnfecteerde vrouw.
44