Gezondheidsprofiel Groningen 2010 - GGD Groningen

Door periodiek een uitstrijkje te maken van de baarmoederhals
kunnen voorstadia van kanker vroegtijdig opgespoord worden.
Daarom wordt vanaf 1990 het bevolkingsonderzoek
baarmoederhalskanker georganiseerd. Het is voldoende om
vrouwen van 30-60 jaar één keer per vijf jaar op te roepen voor
deelname aan dit bevolkingsonderzoek. In de provincie
Groningen werd de coördinatie gedaan door de Stichting
Preventieve Gezondheidszorg Groningen (per 2010 door
Stichting Bevolkingsonderzoek Noord). GGD Groningen zorgt
via de Groninger gemeenten voor persoonsgegevens. De
ervaring in de afgelopen jaren heeft uitgewezen dat minder dan
de helft van de vrouwen gehoor geeft aan de 1 e schriftelijke
oproep tot deelname aan dit bevolkingsonderzoek. Daarom
worden vrouwen die niet verschijnen bij hun huisarts nog één
keer uitgenodigd (ditmaal vanuit de administratie van de
huisartspraktijk). Het uitstrijkje wordt gemaakt door de eigen huisarts. Het percentage deelname in de
provincie Groningen (62% in 2009) is vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde. Sommige vrouwen
wachten wat langer voordat ze alsnog deelnemen. Daardoor komt de beschermingsgraad in de
provincie Groningen uit op 66%, dit is eveneens vergelijkbaar met het landelijk gemiddelde.
In 2009 werden in de provincie Groningen 26.273 vrouwen uitgenodigd voor deelname, waarna
16.221 vrouwen deelnamen.
In onderstaande figuur wordt de deelname naar leeftijd weergegeven. Een deel van de doelgroep doet
niet mee omdat ze recent een uitstrijkje hebben laten maken en een deel neemt het volgende jaar deel
waardoor de feitelijke beschermingsgraad hoger ligt (68%). In de provincie Groningen werden in 2009
6 per 1.000 deelnemers doorverwezen naar de gynaecoloog voor vervolgonderzoek en/of behandeling.
Bij jonge vrouwen worden de meeste afwijkingen gevonden.
Figuur 5.1.2. Deelname screening baarmoederhalskanker provincie Groningen per jaar (%)
56
52
55
53
59
Gezondheidsprofiel Groningen 2010
2000 2005 2009
60
69
66
58
66
62
68
64
52
67
59
62 64
30 jaar 35 jaar 40 jaar 45 jaar 50 jaar 55 jaar 60 jaar totaal
5.1.3. Bevolkingsonderzoek borstkanker
Borstkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij
vrouwen en komt in Nederland vaak voor. Een op de acht
vrouwen krijgt in de loop van haar leven borstkanker. Per jaar
krijgen gemiddeld 15 per 10.000 vrouwen invasieve
borstkanker (zie figuur hiernaast). Dat betekent dat in de
provincie Groningen jaarlijks bij 425 vrouwen deze diagnose
wordt gesteld. Uit landelijke cijfers blijkt dat vijf jaar na
ontdekking van borstkanker 85% van de patiënten nog in leven
is. In de provincie Groningen overleden in de periode 2005-
2008 gemiddeld 128 vrouwen per jaar door borstkanker. Dit is
iets hoger dan het landelijk referentiecijfer maar wijkt niet
significant af. Bekende risicofactoren kunnen minder dan de
helft van alle gevallen verklaren. Bekende risicofactoren voor
borstkanker zijn: eerste menstruatie op jonge leeftijd, geboorte
1 e kind op hoge leeftijd, kinderloosheid, gebruik van orale anticonceptie en borstkanker in de familie.
51
56
57
58
60
62
45