You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
30 Zes graden<br />
Nu al overmorgen?<br />
Terwijl de boeren op de hoogvlaktes van Noord-Amerika hun<br />
akkers en weilanden in de verzengende hitte zien wegwaaien,<br />
worstelen hun verwanten aan de andere kant van de Atlantische<br />
Oceaan misschien wel met een ander probleem: extreme<br />
kou. Een van de minst voorstelbare effecten van wereldwijde<br />
opwarming is de mogelijke instorting van de temperatuur in<br />
heel Noordwest-Europa doordat de warme Atlantische stroming<br />
– algemeen bekend als de Golfstroom – gaat haperen<br />
en afzwakt. Dat is het scenario dat met enige overdrijving<br />
in verhaalvorm werd gegoten voor de Hollywood-rampfilm<br />
The Day After Tomorrow. Daarin luidt het in elkaar klappen<br />
van de Atlantische stroming een nieuwe ijstijd in, en bevriezen<br />
New York en Londen als bij toverslag (hoewel de goeie<br />
vent het meisje nog wel krijgt). Wetenschappers in de echte<br />
wereld vielen meteen over de film heen omdat deze de wetten<br />
van de thermodynamica aan zijn laars lapte. Evengoed gaven<br />
ze toe dat de werkelijkheid van een afzwakkende stroming<br />
in het noorden van de Atlantische Oceaan bepaald beangstigend<br />
kan zijn, zeker voor diegenen die leven in een deel van<br />
de wereld met een zacht zeeklimaat, dat op zich niet strookt<br />
met zijn hoge noorderbreedte.<br />
Een kort technisch terzijde is hier op zijn plaats. Eigenlijk<br />
is slechts een klein deel van de grote stroom die warm water<br />
de noordelijke Atlantische Oceaan in brengt de werkelijke<br />
Golfstroom. Zoals zijn naam al aangeeft, gaat het om een<br />
stroom warm, subtropisch water; va<strong>nu</strong>it de Golf van Mexico<br />
koerst dit naar het noordoosten, en wordt uiteindelijk deel<br />
van een veel groter stroomsysteem, dat onder wetenschappers<br />
bekend staat als de Atlantische Meridionale Omslaande<br />
Circulatie. Deze moc wordt deels aangedreven door het<br />
afkoelende en zinkende water op hoge breedtegraden voor<br />
de kust van Groenland en Noorwegen. Daar brengt koude<br />
polaire lucht de temperatuur van het zeewater omlaag, en<br />
perst er zoet water in de vorm van zeeijs uit, zodat er zwaar,