24.09.2013 Views

JBC 12.pdf - De Koninklijke Hollandsche Maatschappij der ...

JBC 12.pdf - De Koninklijke Hollandsche Maatschappij der ...

JBC 12.pdf - De Koninklijke Hollandsche Maatschappij der ...

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

gevoeligheid voor signalen van mishandeling, waarbij de vraag is of de zorgprofessionals<br />

hier alleen verantwoordelijk voor zijn. Ervan uitgaande dat de organisatie van de<br />

zorg in<strong>der</strong>daad een afspiegeling is van onze samenleving, creëren we een omgeving<br />

en een systeem waar het maatschappelijke probleem gereflecteerd wordt in de zorg.<br />

Zorgprofessionals zijn net als u en ik en ontkomen<br />

Ou<strong>der</strong>enmishandeling als<br />

fenomeen vertoont parallellen<br />

met kin<strong>der</strong>enmishandeling. Het<br />

zogenoemde granny battering<br />

syndrome doet heel erg denken aan<br />

het child battering syndrome.<br />

niet aan de onbewuste manier waarop wij naar<br />

ou<strong>der</strong>en kijken en de wijze waarop wij met<br />

hen omgaan. Illustratie 5 vat dit ecologische<br />

model samen. Zorgprofessionals die in nauw<br />

contact komen met ou<strong>der</strong>en weerspiegelen de<br />

maatschappij, blijkt ook uit wetenschappelijk<br />

on<strong>der</strong>zoek. Zij zien de omstandigheden van<br />

hun ‘cliënten’ als pessimistisch in en als<br />

onveran<strong>der</strong>baar. Tevens zien deze professionals<br />

het oud-zijn als een tijd van wanhoop, futiliteit<br />

en afhankelijkheid. Dat is allemaal aangetoond in on<strong>der</strong>zoek. Daarbij worden ou<strong>der</strong>en<br />

gezien als passief en incompetent en juist als ze dit niet zijn en dus actief en competent,<br />

werden ze ervaren als overlast en neergezet als zeurende ou<strong>der</strong>en 7/10/19/21.<br />

Verwachting<br />

Wat gebeurt er met het beeld van de ou<strong>der</strong>e, met de veran<strong>der</strong>de verwachting binnen de<br />

gezondheidszorg over de patiënt die van passief actief moet worden? Er wordt verwacht<br />

dat zij zal passen binnen het ideaal van de consumerende patiënt die bewust keuzes kan<br />

maken. Patiënten moeten actief worden, maar an<strong>der</strong>zijds weten we dat veel stereotypen<br />

juist een verwachting van passiviteit oproepen en als dit niet het geval is, zij stereotypen<br />

versterken waaraan de maatschappij en ook zorgprofessionals onbewust hechten.<br />

Bovendien maakt het werken in categorieën en indicaties het nog moeilijker het<br />

proces van stereotypering tegen te gaan. Uit sociaalpsychologisch on<strong>der</strong>zoek is immers<br />

gebleken dat negatieve stereotypering eigenlijk alleen maar weerlegd kan worden door<br />

een soort individuele erkenning van het individu en tegelijkertijd een bijstelling van<br />

het groepsbeeld 22/23.<br />

Consequenties<br />

Als ik de consequenties voor de verschillende risicofactoren voor ou<strong>der</strong>enmishandeling<br />

in kaart breng, blijken er een aantal die eer<strong>der</strong> negatief dan positief beïnvloed worden.<br />

Zo kunnen eenzaamheid en gevoelens van sociaal isolement versterkt worden,<br />

doordat ou<strong>der</strong>en te weinig het gevoel hebben dat ze een volwaardige plek innemen<br />

in de maatschappij. Met de nadruk op zelfredzaamheid, eigen aansprakelijkheid<br />

en verantwoordelijkheid zullen kwetsbare groepen, waaron<strong>der</strong> die met een broze<br />

gezondheid en van een lagere socio-economische klasse, zich eer<strong>der</strong> incompetent<br />

voelen dan vergelijkbare niet-kwetsbare groepen. Daarnaast krijgt het individu door de<br />

focus op efficiëntie en effectiviteit, en daarmee op categorieën in plaats van individuen,<br />

steeds min<strong>der</strong> de ruimte ondanks een toegenomen keuzevrijheid. Die keuzes moeten<br />

40

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!