als PDF downloaden - Emis - Vito

Hoofdstuk 2
______________________________________________________________________
Het aantal bedrijven (werkgevers) in de sector daalt de laatste jaren continu; ten
opzichte van 1991, valt een gemiddelde daling van 7 % te noteren. Deze daling is het
sterkst in de afwerking (- 13,5 %) en het minst uitgesproken in de eigenlijke drukkerij (-
6,5 %).
De grafische nijverheid is een uitgesproken KMO-sector; 96% van de ondernemingen
(met werknemers) telt minder dan 50 werknemers. In feite is het zelfs een KO-sector;
een grafisch bedrijf telt namelijk maar gemiddeld 12 werknemers. In de sub-sector van
de prepress bedraagt dit gemiddelde slechts 7. Dit is uiteraard geen Belgisch fenomeen,
integendeel, het is een internationaal verschijnsel. Inzake de gemiddelde grootte van de
bedrijven vallen er over de laatste vier jaren geen duidelijke trends op te merken.
Wel opmerkelijk is dat Vlaanderen een aantal zeer grote drukkerijen telt. Denken we
maar aan Brepols en Proost. Deze ondernemingen hebben een internationale reputatie.
De grote bedrijven (4 % van het totale aantal bedrijven) staan in voor 50 % van de totale
tewerkstelling.
Een typische grafische onderneming is een vellenoffsetdrukkerij met twaalf werknemers
met een basisuitrusting voor prepress en afwerking, die zeer gespecialiseerde
opdrachten uitbesteedt. Aan het hoofd van het bedrijf staat een gedegen vakman die
over veel technische kennis beschikt. Deze structuur komt veel voor met als gevolg een
sterke concurrentiestrijd.
De grafische nijverheid is en blijft een familiale aangelegenheid. In vele gevallen is het
bedrijf het werk van generaties. Zelfs de zeer grote ondernemingen zijn nog altijd in
familiale handen. Dit betekent ook dat opvolgingsproblemen soms een pijnlijke realiteit
zijn. Naast de familiale eigendomsstructuur kennen vele grafische bedrijven nog een
familiale sfeer. Een zekere flexibiliteit maakt hiervan deel uit.
2.2.2 Papier- en kartonverwerkende sector
De papier en de kartonverwerkende sector telt in het totaal circa 170 bedrijven in
Vlaanderen. Onderverdeeld naar grootteklasse kan volgende onderverdeling gemaakt
worden:
tot 4 werknemers : ± 33 % van het aantal bedrijven
5 tot 49 werknemers : ± 51 % van het aantal bedrijven
50 tot 99 werknemers : ± 5 % van het aantal bedrijven
100 of meer werknemers : ± 11 % van het aantal bedrijven
Door Fetra werd voor 1995 bij gebrek aan officiële statistieken een interne federatieenquête
gehouden voor België waaraan 52 leden hebben deelgenomen. Deze 52 leden
vertegenwoordigen samen ongeveer 60 % van de totale sectoromzet.
De tewerkstelling, berekend bij de bovenvermelde 52 deelnemers, is in de periode van
1994 tot 1995 met 5 % toegenomen. Het aantal tewerkgestelde arbeiders en bedienden
bij deze 52 deelnemers bedraagt in totaal 5.804 (cijfers 1995). Voor de volledige sector
(circa 170 bedrijven, inclusief de niet-leden) wordt het aantal tewerkgestelde arbeiders
en bedienden in België op 11.000 geschat.
9