als PDF downloaden - Emis - Vito

Hoofdstuk 3
______________________________________________________________________
3.4 Vormvervaardiging offset
3.4.1 Processen
Deze module betreft de aanmaak van offsetplaten. Offsetplaten zijn vlak, deels
hydrofiel, deels hydrofoob. De hydrofiele gedeelten zullen gedurende het drukproces
inktafstotend zijn, de hydrofobe gedeelten staan in voor de inktoverdracht. Het
overgrote deel van de bedrijven maakt gebruik van de traditionele aluminiumplaten, met
hierop een fijne laag fotopolymeer of diazoverbindingen. Naast deze aluminiumplaten
bestaan er eveneens papieren of plastic platen, bimetaal- of trimetaalplaten, zilverzoutdiffusieplaten
en zinkoxideplaten. Het gebruik hiervan is echter reeds sterk
teruggedrongen en zal naar verwachting in de komende jaren volledig gaan verdwijnen.
De traditionele offsetplaat is gemaakt van platgewalst aluminium. Na opruwing van de
plaat wordt hierop een fijne laag fotopolymeren of diazoverbindingen (de kopieerlaag)
aangebracht. Tegenwoordig worden bijna uitsluitend gepresensibiliseerde 1 platen
gebruikt: de kopieerlaag werd reeds aangebracht door de producent.
In de kopieerfase van de plaatvervaardiging wordt het beeld van de filmmontage door
middel van een belichting overgebracht op de plaat. Diazolagen kunnen, afhankelijk van
de samenstelling, verschillend op licht reageren. Ze kunnen door lichtinwerking harden
(negatief werkende platen) of ontbinden (positief werkende platen).
Bij negatief werkende platen verandert het onbelichte deel niet van samenstelling. Het
belichte deel van de plaat blijft onaangetast door de inwerking van de
plaatontwikkelaar, het onbelichte deel wordt uitgespoeld.
Indien met positieve films gewerkt wordt, ontbindt het belichte deel van de kopieerlaag
zich door de inwerking van het licht en wordt het daardoor oplosbaar in de
ontwikkelvloeistof. Het niet-belichte deel wijzigt niet van samenstelling en is bestand
tegen de inwerking van de ontwikkelvloeistof.
Bij platen met een kopieerlaag op basis van fotopolymeren, verandert de moleculaire
opbouw van de laag na belichting met UV-licht. Onder invloed van het licht worden de
afzonderlijke moleculen (monomeren) als kettingen aan elkaar geregen en ontstaan er
polymeren. De afzonderlijke moleculen (niet getroffen door licht) blijven oplosbaar en
kunnen later worden uitgewassen. Toegevoegde inhibatoren moeten voorkomen dat de
polymerisatie vroegtijdig begint. Platen op basis van fotopolymeren kennen slechts een
beperkte toepassing in de offset. Zij worden meer gebruikt in de hoogdruk.
Plaatontwikkelaar bestond tot voor enkele jaren meestal uit een mengeling van
solventen. Tegenwoordig wordt plaatontwikkelaar op solventbasis meer en meer
vervangen door types plaatontwikkelaar die in hoofdzaak bestaan uit een zoutoplossing,
veelal natriumsilicaat. Na de ontwikkeling wordt de plaat nagespoeld met water.
1 Presensibiliseren wil zeggen voorafgaandelijk behandelen met als doel een verhoging van de
gevoeligheid.
37