Tijdschrift Gezondheid en Politiek jaargang 1986 nr 3

en de Gezondheidsraad berekenen op dit moment dat 60%van
de kankerpatiënten in aanmerking komt voor radiotherapie,
terwijl - door het tekort aan voorzieningen - slechts 36%
daadwerkelijk bestraald wordt. In 1974stelde men dit
percentage op 46.
"De Gezondheidsraad zegt in haar nieuwste
rapporten zelfs dat in 1990 55% van de kankerpatiënten
bestraald moet worden; ze berekenen dat er dan 81lineaire
versnellers (het type apparaat dat centra het liefst
gebruiken. red.) nodig zijn. De minister reageert hierop:
"Sorry, dat kost me teveel geld; het percentage moet 50
zijn" en komt daarmee uit op 62versnellers in 1990.
Waarop onder andere het College voor
Ziekenhuisvoorzieningen op haar beurt in juli '86 de
minister tot de orde roept: een behoefte en de wijze waarop
je in die behoefte wilt voorzien, zijn twee gescheiden zaken
die gescheiden dienen te blijven. Het is afwachten wat de
volgende zet van het ministerie zal zijn."
"Er is nog een oorzaak voor het grote verschil in
berekende aantallen apparaten. Bij het vaststellen van de
capaciteit van een bestralingsapparaat gaat het ministerie
uit van een 45-urige werkweek voor de radiotherapie. De
adviesorganen vinden dat maatschappelijk
onaanvaardbaar en houden het op 40 uur. Een werkweek
van 45 uur betekent dat je weliswaar minder apparaten
nodig hebt, maar meer bedienend personeel. Hoe centra in
deze tijden dat extra personeel moeten regelen, laat het
ministerie in het midden.
Al met al hebben zowel kankerpatiënten als het ministerie
problemen. De Gezondheidsraad berekent dat er jaarlijks een
stijging van de uitgaven valt te voorzien van 4,4 miljoen gulden
om in de behoefte aan radiotherapie te voorzien. De paradox is
dat de overheid voortdurend adverteert dat ze wenst te
bezuinigen, maar tegelijk met gigantisch veel geld over de brug
moet komen, wil ze aan haar eigen plannen tegemoetkomen.
"Het is natuurlijk een veel algemener probleem.
Voortdurend zijn er nieuwe wetenschappelijke
ontwikkelingen die toegepast worden en waar vervolgens
behoefte aan ontstaat en dus geld voor moet komen. Zoals
die nieuwe therapie voor extreem dikke mensen die een
ballonnetje in hun maag gestopt krijgen, zodat ze een
verzadigd gevoel hebben zonder dat ze gegeten hebben.
Daar ligt nu ook een aanvraag van op tafel voor vergoeding
door het ziekenfonds."
Intussen houdt de groep waar het uiteindelijk om gaat, de
kankerpatiënten, zich stil. Het Koningin Wilhelminafonds vecht
voor de financiering van research, maar wie strijdt er voor
luchtbruggen en "Houstons" voor kankerpatiënten?
"Ik heb dat niet onderzocht, maar ik denk dat er een groot
verschil is tussen hartpatiënt zijn of kanker hebben.
Kanker kun je overal in je lichaam hebben en er zijn talloze
therapieën: van chirurgie tot kruidendokter. Als
kankerpatiënt moet je denk ik meer leren leven met het
directe vooruitzicht van de dood, en dat maakt je er niet
mondiger op. Ik zie een kankerpatiënt nog niet zo snel naar
de USA vertrekken omdat daar meer versnellers zijn..."
.Plenne" , moeilijk werk. Zou het er makkelijker of beter op
worden, door het op z'n Amerikaans in plaats van op z'n
Nederlands te doen? ••
Tijdschrift voor Gezondheid en Poütiek - oktober '86 23