BURGERSCHAP - Nationaal Onderwijsmuseum

de schoolvlaggen, het marktplein op. Van zes
tot zeven uur werden de liederen op het Carillon
gespeeld door den heer Storm. De leiding van
den zang en het muziekkorps der Harmoniekapel
was weder in handen van de heer G.J. van Veldhoven.
De padvinders zorgden voor het vlugge verspreiden
van de programma’s. 5
Doel van de volkszangdag
en vervolg in 2007 De bedoeling van de
volkszangdag was vooral de morele vorming van school-
kinderen. Tegenwoordig zouden we dat weer burgerschapsvorming
noemen. Dit verwoordde het bundeltje
uit 1922 als volgt:
‘Deze tien liederen moeten het eigendom worden
van ons geheele Nederlandsche Volk, maar vooral
van onze kinderen. Niet alleen de melodieën, maar
ook de woorden moeten door ieder van buiten worden
gekend. Eerst wanneer dat zal worden bereikt, wanneer
deze liedjes werkelijk een schat zijn geworden,
die wij altijd bij ons hebben, waarmede onze kinderen
het leven ingaan, die hen en ons vergezelt bij onze
genoegens bij onze vreugden en bij onzen arbeid,
in onzen huislijken kring en daarbuiten, eerst dan
acht onze Commissie haar werk van nut. Moge onze
Commissie bij haren arbeid de medewerking ondervinden
van allen.’ 6
Tot ver na de Tweede Wereldoorlog hebben steden volkszangdagen
georganiseerd. Dat gebeurde in bijvoorbeeld
Literatuur
Altena, W. van (2007a). Zingen
op de markt, De Weekkrant
Delftse Post, 10 augustus, 5.
Altena, W. van (2007b).
Driezuizendstemmig klinkt het
Wilhelmus. De Weekkrant Delftse
Post, 29 augustus 2007, 2-3.
Morsman, M. (2004). Volkszangdag.
Broederlijke verbanning van het
straatlied? Bachelor-eindwerkstuk
Muziekwetenschap. Universiteit van
Utrecht.
Morsman, M. (2005). De
Volkszangdag. Tijdschrift voor de
historie van Zutphen en omgeving.
2005 (2), 44-51.
Onderwijsverslag van de Gemeente
Delft (1930). Gemeentelijk Archief
Delft, nr. 291.
Remery-Voskuil, M.E.M. (2006).
Vier lagere scholen in de
binnenstad van Delft. Voorburg:
Ohis Research.
Delft tot 1969. Nadat uit een enquête bleek dat de helft
van de scholen niet meer bereid was om mee te werken
aan de voorbereidingen, stopte het evenement. De
belangrijkste kritiek was dat een volkszangdag niet
eigentijds was en de organisatie ervan lastig. Bij oudere
Delftenaren riep enige jaren geleden de term volkszangdag
echter zoveel positieve gevoelens op, dat in 2007
de traditie in ere werd hersteld. De 87-jarige dirigent
Pierre van Hauwe had de leiding. Hij wist, net als in de
jaren vijftig en zestig, op vakbekwame wijze de drieduizend,
nu vooral oudere, aanwezigen zo te laten samen
zingen dat het goed klonk en ieder er plezier in had.
De liedjes waren als vanouds gekozen uit titels als
De Zilvervloot, De uil zat in de olmen, Drie schuimtambours
en het Wilhelmus. 7 De ervaringen waren zo positief
dat in 2008 de traditie wordt voorgezet en er in
mei 2008 een Stichting Volkszangdag Delft is opgericht.
Misschien dat de tijd rijp is om met de hoogste groepen
van de basisscholen weer eenmaal per jaar in de zomer
samen te zingen. Het zangonderwijs in de scholen kan
naar mijn mening wel een dergelijke impuls gebruiken.
Volkszangdag 1922. Kleine zangbundel
voor het Nederlandsche
volk. Roermond: Romen&Zonen.
Noten
1 Volkszangdag, 1922.
2 Ibid., 15.
3 Morsman, 2004, 11-12.
4 Remery, 2006, 80-81.
5 Onderwijsverslag van
de Gemeente Delft, 1930.
6 Volkszangdag, 1922.
7 W. van Altena, 2007a; 2007b.
ZANGBUNDEL 1922 DECEMBER 2008 | LESSEN 4 29
L