Sociale Aktie, opnieuw bekeken - History of Social Work

eventueel ook als aanvulling of korrektie van het aktiedraaiboek
fungeert) dienen alle leden op tijd in hun bezit te hebben,
dat wil voor sociale-aktiegroepen zt:ggen: binnen enkele
uren na de samenkomst; anders raken de afspraken in het
slop. Die besluitenlijst bevat alle konkrete afspraken met vermelding
van verantwoordelijkheden, tijd en plaats van uitvoering
en te gebruiken technieken.
De taakverdeling binnen de groep is van eminent belang voor
zowel het funktioneren van de groep als voor het realiseren
van haar externe doelstellingen. In de direkte aktie wordt deze
taakverdeling nauwkeurig vastgesteld en omschreven in het
draaiboek (zie volgende hoofdstuk), maar ook in het algemeen
is er behoefte aan taakverdeling. Zo zal er meestal specifiek
iemand uit de groep worden belast met de eindverantwoordelijkheid
voor onderzoek, analyse. Zo zal er iemand zijn
die de strategie onder zijn hoede neemt, een ander de publiciteit,
weer een ander het sekretariaat, en dat is dan tevens het
bevorderen van de kommunikatie en het hanteren van de kontrole
op de voortgang van het werk. Missç:hien is een financieel-administratieve
verantwoordelijkheid gewenst, of moet
een der groepsleden met scholing en trening worden belast.
Alles afhankelijk van de konkrete doelstellingen en het werkterrein
van de groep dienen deze taken nauwkeurig omschreven
en steeds weer getoetst te worden.
7.2.4. besturing
Na identiteit en struktuur van de aktiegroep, moet nog aandacht
worden besteed aan de leiding daarvan. We moeten
daarbij onderscheid maken tussen de 'besturing' en het 'charisma'.
De besturing van de groep wordt op basis van de konsensus
door de groep als geheel geregeld. De 'voorlopige' eindverantwoordelijkheid
van de diverse leden voor deeltaken komt
altijd weer terug bij de 'definitieve eind--verantwoordelijkheid'
van de groep als geheel. Daarbinnen spe:elt dan de vraag van
het voorzitterschap, de gespreks- of de aktieleiding. Daarbij
is het van belang op te merken, dat meltodes van 'op alfabet'
niet erg zinvol zijn voor een sociale-aktiegroep. Het gaat er
niet om dat elk lid per se leert een bijeenkomst of aktie te leiden.
Sociale-aktiegroepen hebben geen vormingswerk-pretenties,
maar ambities om op de meest doelmatige wijze voorwaarden
te helpen scheppen voor revolutionaire maatschap-
194
pelijke veranderingen. Het ligt derhalve voor de hand dat diegenen
zullen gevraagd worden leiding te geven, die daar kennelijk
kapaciteiten voor hebben. Dat zijn lang niet altijd degenen
die het meest deskundig zijn m.b.t. het onderwerp of
.de aktie; het zijn degenen die het best een groep of een aktie
tot haar recht kunnen laten komen.
Naast deze 'bestuurlijke' kant is er de 'charismatiese' faktor.
Er zijn mensen, die het 'in de vingers hebben' om een groep
te bezielen, en een aktie de vaart, het elan en de kracht te
geven die voor de transformatie van onschatbare betekenis
zijn. Maak zulk een charisma enerzijds niet kapot door het
hanteren van parlementair-demonkratiese technieken; en anderzijds:
dwing het charisma te funktioneren op basis van de
konsensus die het zelf heeft helpen en helpt scheppen. Charismaties
en bestuurlijk leiderschap dienen daarom bij voor·
keur niet samen te vallen. Anders wordt de groep tot onderligger
gemaakt, óf de charismaticus verliest zich in bestuurlijke
beslommeringen, en beide effekten gaan ten nadele van
het eksterne werk.
7.2.5. konflikt-oplossing
De sociale-aktiegroep bindt het konflikt met de bestaande
maatschappij aan. Haar konflikt is ekstern gericht. Dat sluit
uiteraard niet de mogelijkheid van interne konflikten uit. Een
niet onaanzienlijk deel van zulke interne konflikten speelt in
de praktijk rond verschillen van mening met betrekking tot
identiteit en de konsensus. Dat soort konflikten kan tot een
minimum worden beperkt door de groepsidentiteit bij voorbaat
als voorwaardelijk te erkennen en te honoreren en regelmatig
in een wisselwerking met de praxis in revisie te nemen. Als
de basis wat dat betreft te smal was, is het niet verwonderlijk
dat na het entousîaste begin moeilijkheden binnen de groep
ontstaan. Dat onderstreept hetgeen in het begin van dit hoofdstuk
is benadrukt met betrekking tot de groepsidentiteit. Maar
ook dan, als daaraan voldoende aandacht is besteed, kan er
dissensus optreden. Inzet van alle persoonlijke kontakten, een
fundamentele groepsdiskussie, bemiddeling door derden e.d.
is dan geboden. Maar ook: aan deze interaktie kan slechts tijdelijk
veel energie worden besteed, en dan alleen nog maar als
de eksterne aktie daar de ruimte voor biedt. We raken hier
een problematiek, waarvoor de klassieke 'groepsdynamika'
195